اجرای طرح کالابرگ الکترونیک که تقریبا از اوایل سال‌جاری متوقف شده بود، مجددا تا قبل از شروع ماه رمضان بین دهک‌های درآمدی مشمول توزیع خواهد شد و مطابق اظهارات وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی تا پایان سال دو مرحله از طرح کالابرگ الکترونیکی به ارزش ۶۵ همت برای هفت دهک درآمدی به اجرا درخواهد آمد.
پس از گذشت یک سال از اجرای طرح «مردمی‌سازی و توزیع عادلانه یارانه‌ها» که براساس آن خانوارهای مشمول سه دهک اول، مبلغ ۴۰۰ هزار تومان و دهک‌های چهارم تا نهم مبلغ ۳۰۰ هزار تومان یارانه دریافت می‌کردند، از خردادماه سال ۱۴۰۲ طرح «کالابرگ الکترونیک» درحالی کلید خورد که به‌دنبال آن، ۱۱ قلم کالای اساسی مورد تأیید انستیتوی تغذیه ایران جهت تامین امنیت غذایی مردم در سبدی غذایی تعریف شد.
در جریان اجرای این طرح، چند فاز و با افزایش فرایندهای تشویقی متفاوت اجرایی شد که آخرین فاز اجرای این طرح مربوط به ایام دهه فجر ۱۴۰۲ بود.
در اجرای این فاز، در راستای حمایت غذایی از خانوار یارانه‌بگیر با اولویت خانوار دهک‌های یک تا ۷ درآمدی، دولت از ۱۷ بهمن‌ماه به‌مدت سه ماه (تا ۱۸ اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۳) مرحله جدید طرح کالابرگ الکترونیک را تحت عنوان «طرح فجرانه» اجرا کرد که در این فاز، یک سبد ۱۱ قلمی برای تامین حداقل کالری، پروتئین، ریزمغذی و ویتامین‌های لازم برای هر فرد با قیمت‌های مبنای سال ۱۴۰۱ انتخاب و مابه‌التفاوت قیمت سبد مبنای سال ۱۴۰۱ با قیمت روز (۱۴۰۲) از محل یارانه جدید دولت تامین شد، به این صورت که قیمت روز سبد مشتمل بر ۱۱ قلم، ۷۴۳ هزار و ۷۵۰ تومان بود که خانوار دهک‌های اول تا هفتم در صورت خرید بسته باید قیمت سال ۱۴۰۱ را به مبلغ ۵۲۳ هزار و ۳۰۰ تومان از جیب خود پرداخت می‌کردند و مابه‌التفاوت آن تا قیمت روز به مبلغ ۲۲۰ هزار و ۴۵۰ تومان از محل اعتبار جدید دولت تامین می‌شد.
طی دوره‌گذار از دولت سیزدهم به دولت چهاردهم اما برای چندین ماه خبری از اجرای طرح کالابرگ الکترونیک نبود تا اینکه درنهایت، احمد میدری وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی دولت چهاردهم در حاشیه برنامه‌ای در پاسخ به سؤال خبرنگاران در خصوص اجرای این طرح اعلام کرد که اعتباری برای اجرای طرح کالابرگ در بودجه سال ۱۴۰۳ دیده نشده است.
در این میان اما از سوی وزیر رفاه اعلام شد که در ستاد هماهنگی اقتصادی، براساس دستور رئیس‌جمهور، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی مبلغ ۱۵ همت را برای کالابرگ اختصاص داده است که مجری آن نیز وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است.
طبق اعلام میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، «بودجه ۱۵ همتی، مبلغی است که برای نهادهای حمایتی و گروه‌هایی که نزدیک به اینها هستند، می‌توانیم پرداخت کنیم. براساس خواست رئیس‌جمهور اگر بتوانیم این مبلغ را افزایش دهیم به سایر اقشار هم می‌تواند پرداخت شود، اما آنچه اکنون تصویب شده مبلغ ۱۵ همت است که سازوکار آن تا ماه مبارک رمضان اجرایی خواهد شد.»
این در حالی است که به‌نظر می‌رسد دولت موفق به افزایش مبلغ برای اجرای کالابرگ شده است، چراکه میدری در تشریح جدیدترین جزئیات از اجرای کالابرگ الکترونیک با بیان اینکه «کالابرگ الکترونیکی به ۷ دهک داده می‌شود»، گفته است که «به سه دهک اول به ازای هر نفر ۵۰۰ هزار تومان و برای باقی دهک‌ها هر نفر ۳۵۰ هزار تومان پرداخت می‌شود.» بنابر اعلام وی، «قبل از ماه مبارک رمضان یک وعده و تا عید یک وعده دیگر به ارزش کلی ۶۵ هزار میلیارد تومان به هفت دهک درآمدی اختصاص می‌یابد.»
نقش یارانه در موفقیت صنعت لبنیات
وزیر رفاه در نخستین روز این هفته با حضور در مراسمی، با تأکید بر اهمیت صنایع غذایی در تامین امنیت غذایی مردم خاطرنشان کرد: با وجود اینکه در شرایط تورمی و کاهش درآمد آحاد مردم ایران در 10سال گذشته و در شرایط سختی هستیم و قدرت خرید مردم کاهش یافته است اما صنعت لبنیات ما همچنان ارزان‌تر از سایر کشورها محصولات خود را عرضه می‌کند. بخشی از این موفقیت به‌خاطر یارانه و بخشی هم به‌خاطر رقابت‌پذیری این صنعت و نوآوری است.
میدری با بیان اینکه «در همه کشورها حتی در آمریکا به صنایع غذایی یارانه می‌دهند» اظهار داشت: در همه کشورها به صنعت لبنیات یارانه می‌دهند یارانه‌ای که آمریکا به لبنیات می‌دهد هفتاد میلیارد دلار است که در زنجیره تولید به صنعت خاص لبنیات می‌دهد. آنجا طرحی با نام اسنپ، (برنامه کمک‌تغذیه تکمیلی) اجرا می‌شود که برنامه‌ای برای حمایت از خوراک مردم است. جالب است که در آمریکا روزانه به ۴۰ میلیون نفر کوپن خوراکی داده می‌شود. در سایر دولت‌های پیشرفته نیز یارانه به صنایع غذایی وجود دارد به شکلی که به‌گفته یکی از اقتصاددانان به نام ژوزف استیگلیلز، اگر یارانه خوراکی‌های آمریکا و اروپا به کشاورزان قطع شود می‌توانیم بگوییم هیچ فقیری در کشورهای آفریقایی و آسیایی گرسنه نخواهد ماند. آمریکا سالانه ۵۷۰ میلیارد دلار به مردمش یارانه می‌دهد که بخش عمده‌ای در صنایع غذایی است.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی بر اهمیت صنایع غذایی در شرایط تحریمی کشور تأکید کرد. وی گفت: نقش صنایع غذایی و لبنیات در ایران و در شرایط تحریمی که ما در آن قرار گرفته‌ایم بسیار تعیین‌کننده است. برنامه‌های این دولت هم این است که این حمایت‌ها باید تقویت شود.
کالابرگ شامل چه اقلامی است؟
در مرحله قبلی طرح کالابرگ، ۱۱ قلم کالای اساسی درنظر گرفته شده بود که شامل: گوشت منجمد، برنج ایرانی، حبوبات، لبنیات، مرغ، تخم‌مرغ، روغن، ماکارونی و قندوشکر بود. با اجرای فاز جدید، این احتمال وجود دارد که تعداد اقلام در این طرح افزایش یابد تا نیازهای معیشتی بیشتری را پوشش دهد.