اسدالله علم، وزیر دربار و از نزدیکترین چهره‌ها به محمدرضا شاه، تنها رجل سیاسی دوران پهلوی دوم است که خاطرات خود از ١٠ سال همنشینی نزدیک با شخص شاه و خاندان پهلوی را مکتوب کرده است. این تقریرات در ٧ جلد تحت عنوان «یادداشت‌های علم» به چاپ رسیده‌اند و ما در این ستون به تناوب این یادداشت‌ها را                      مرور می‌کنیم.

گِله از بی‌محلی شوروی
امروز اعلیحضرت فرمودند: «کار سفیر شوروی و مصر را راه انداختی؟» عرض کردم، مشغول هستم. قرار شد به مصر ۴۰۰ هزار تن نفت داده شود و به سفیر شوروی هم خواهم گفت علاوه بر ژنراتورهای اهواز، در مورد اصفهان و تبریز باید قیمت‌های شما و به خصوص مدت تحویل شما قابل رقابت باشد. فرمودند: «بسیار خوب، ولی به سفیر شوروی بگو این مسئله که نه به ما اسلحه می‌دهید (منظور فروش است) و نه وسائل یدکی، و از همه بدتر این که هیچ جور جوابی نمی‌دهید، خیلی خارج از ادب و نزاکت بین‌المللی است. خیلی شدید بگو که بفهمد ما گله داریم.» عرض کردم اطاعت می‌کنم.53.10.14

دموکراسی تقلیدی و مسخره!
در خصوص سرکار فریده خانم و این که دیروز من را دیدند و از من لقب والاحضرتی می‌خواهند به عرض رساندم که با عصبانیت رد فرمودند و با لحن تندی فرمودند: «بله، درویش خانم حالا می‌خواهند والاحضرت بشوند.» مقاله اکونومیست را راجع به هند به عرض رساندم که خانم گاندی قصد محدود کردن مجلس را دارد. فرمودند: «درست است، بسیار هم خوب می‌کند. خودش را با تقلید دموکراسی مسخره، گیر انداخته بود.» بعد فرمودند: «ملک حسن هم که به خود می‌بالد احزاب را آزاد گذاشته، بگو چه دموکراسی؟ حزب بدون مجلس و انتخابات، آیا معنی دارد؟» 54.10.15

افتخار به سرکوب معترضان
امروز روز آزادی بانوان است. رضا شاه کبیر در سال ۱۳۱۴ خانواده خود را بی‌حجاب خارج از قصر به دانشسرای عالی آوردند و از آن تاریخ زن‌ها آزاد شدند. البته قدری تشنج در مشهد درست شد و منجر به قتل (اعدام) مرحوم محمدولی اسدی (تولیت حرم رضوی) شد. ولی کار شروع شد و امروزه زن‌های ایران با قدرت محمدرضا شاه در مجلسین ایران هستند و خدمت نظام انجام می‌دهند. وقتی این قوانین می‌گذشت من نخست‌وزیر بودم. تشنجات زیادی شد که بلوای تهران و قیام یاغیان جنوب که البته بیشتر برای تقسیم املاک انجام شد، از آن جمله بود. یک اتحاد ثلاث غیر مقدس به وجود آمده بود (به قول شاهنشاه). توده‌هایی که ناراضی از پیشرفت‌های اجتماعی بودند: آخوندها و خان‌ها و فئودال‌ها. ولی به حمدالله همه در هم کوبیده شد و این افتخار اجرای امر شاه نصیب من شد.46.10.17

درس انگلیسی‌ها به عرب‌ها
کتاب انتشارات جامعة‌الأزهر (دانشگاه الازهر) مصر را که در ۱۹۵۶ چاپ شده بود تقدیم داشتم که در آن به وضوح خلیج فارس ذکر شده است. فرمودند: «اول دفعه عبارت خلیج عربی را روزنامه تایمز لندن استعمال کرد و در دهان عرب‌ها گذاشت.» عرض کردم بفرمایید به آن‌ها درس داد.48.10.16