[شهروند] دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری ایالات متحده آمریکا پس از ورورد به کاخ سفید و در همان روزهای نخست، یکی از شدیدترین انتقادات خود را نثار دیوان کیفری بین‌المللی کرد و مدتی بعد نیز وزارت خزانه‌داری دولت او، کریم‌خان دادستان این دیوان را به دلیل متهم کردن بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر و یوآو گالانت، وزیر دفاع سابق اسرائیل به جنایات جنگی، تحریم کرد. دیوان کیفری بین‌المللی در حقیقت تنها دادگاه جهانی است که برای پیگیرد افراد متهم به نسل‌کشی، جنایت علیه بشریت و جنایات جنگی صاحب اختیارات خاص است، اما ایالات متحده و اسرائیل آن را به رسمیت نمی‌شناسند و ایضاً احکام صادره توسط این دادگاه را نیز دارای اعتبار نمی‌دانند. البته اغلب کشورهای جهان خصوصاً متحدان آمریکا در اروپا و دیگر نقاط جهان، ضمن محکوم کردن اقدامات دولت آمریکا، حمایت قاطع خود را از این نهاد بین‌المللی اعلام داشتند. دیوان کیفری بین‌المللی هم اکنون 125 عضو دارد که شامل بسیاری از کشورهای عضو اتحادیه اروپا و همچنین انگلستان می‌شود.
آغاز به‌کار مهم‌ترین محکمه جهان در شهر «لاهه» هلند
جالب است بدانید اقدامات تحدید کننده ایالات متحده مصادف شده است با سالروز تشکیل این نهاد بین‌المللی! 103 سال پیش در چنین روزی، برابر 15 فوریه ١٩٢٢ میلادی، حقوقدانان اروپایی در شهر لاهه هلند اجتماع کردند تا برجسته‌ترین نهاد داوری بین‌المللی را که بعدها به «دیوان لاهه» مشهور شد، تأسیس کنند. دیوان کیفری بین‌المللی پس از پایان جنگ جهانی دوم و تأسیس سازمان ملل متحد سر و شکلی جدی‌تر و رسمی‌تر به خود گرفت و اساسنامه آن به ضمیمه‌ای مهم از منشور ملل متحد تبدیل شد، به همین دلیل نیز اکنون این نهاد از اجزای اصلی نظم حقوق بین‌المللی به‌شمار می‌آید. در حقیقت با ضمیمه کردن اساسنامه دیوان بین‌المللی کیفری به منشور ملل متحد، تمام کشورهای عضو سازمان ملل که منشور فوق را امضا کرده‌اند، به شکل خودکار ذیل قوانین دیوان کیفری بین‌المللی قرار گرفته و موجودیت آن را به رسمیت شناخته‌اند.
دادگاه بین‌المللی و دست کوتاه شورای امنیت برای وتو
دیوان کیفری بین‌المللی از 15 قاضی ثابت تشکیل شده و رئیس دیوان ضمن نظارت بر امور اجرایی، وظیفه ارسال گزارش سالانه به مجمع عمومی سازمان ملل را هم برعهده دارد. براساس اساسنامه دیوان، هیچ کشوری صاحب جایگاه دائمی در میان قضات نیست. در پروسه گزینش قاضی‌ها، معمولاً 7 قاضی از کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی، 3 قاضی از آفریقا، 2 قاضی از آمریکای لاتین و کارائیب و 3 قاضی از کشورهای آسیایی انتخاب می‌شوند. دوره خدمت این قضات 9 سال است که می‌توانند برای دوره‌های بعد نیز نامزد و انتخاب شوند. قضات فوق را دولت‌ها به سازمان ملل پیشنهاد کرده و افراد برگزیده نهایتاً با رأی مجمع عمومی و تأیید شورای امنیت انتخاب می‌شوند. نکته مهم این است که اعضای ثابت شورای امنیت سازمان ملل متحد در پروسه انتخاب قضات دیوان کیفری بین‌المللی نمی‌توانند از حق وتو استفاده کنند.