[ فرشته کیانی-راضیه زرگری] پس از آغاز روند آتش‌بس میان حماس و رژیم صهیونیستی دونالد ترامپ، طرح کوچاندن فلسطینی‌ها از غزه به کشورهای دیگر ازجمله مصر و اردن را ارائه کرد که با مخالفت گسترده بین‌المللی مواجه شد. با وجود واکنش‌های منفی به این طرح، ترامپ پا پس نکشید و به تهدید مصر و اردن به قطع کمک‌ها، درصورت مخالفت با طرح خود پرداخت. سخنان ترامپ در دیدار پادشاه اردن و حمایت تلویحی و اولیه عبدالله دوم از طرح‌های ترامپ -با وجود اینکه وی ساعتی بعد موضعی محتاطانه گرفت و از ضرورت همفکری دیگر اعراب همچون مصر و عربستان برای بررسی این موضوع سخن گفت-، جنجال گسترده‌ای به پا کرد. به‌نظر می‌رسد تصرف غزه بخشی از برنامه مشترک ترامپ-نتانیاهو برای تصاحب فلسطین و تغییرات گسترده در خاورمیانه جدید است. از سوی دیگر نتانیاهو تهدید کرده است در صورت آزاد نشدن اسرا در روز شنبه، جنگ از سر گرفته می شود. جنبش حماس نیز در بیانیه ای تاکید کرده است که در برابر طرح پاکسازی قومی غزه و طرح نژادپرستانه ترامپ ایستادگی می کند. در ادامه نگاهی به حواشی و بازتاب‌های مواضع تازه ترامپ درباره کوچاندن اهالی غزه خواهیم داشت:
بیانیه وزارت خارجه مصر و اردن درباره بازسازی غزه بدون اخراج اهالی آن
ایمن الصفدی، وزیر خارجه اردن گفت: یک طرح عربی، مصری، فلسطینی برای بازسازی غزه بدون کوچاندن فلسطینی‌ها از آن وجود دارد. منافع اردن براساس این اصل است که اردن برای اردنی‌ها و فلسطین برای فلسطینی‌هاست. او افزود: «پادشاه اردن به‌صورت واضح تأکید کرد ما هرگز اجازه کوچاندن فلسطینی‌ها به اردن را نمی‌دهیم. ما به امکان بازسازی غزه بدون کوچاندن ساکنان آن ایمان داریم.» وزارت خارجه مصر نیز در بیانیه ای اعلام کرد: این کشور به ارائه یک طرح کامل برای بازسازی غزه متعهد است که ابقای ملت فلسطین در سرزمین خود را تضمین کند و همسو با حقوق مشروع و قانونی آنها باشد. همچنین وزارت خارجه مصر از تلاش‌ها برای برگزاری نشست فوق العاده سازمان همکاری اسلامی خبر داد. نشست مذکور با هدف بررسی راه‌های مقابله با طرح خطرناک ترامپ مبنی بر اشغال غزه و بیرون کردن فلسطینی‌ها از این باریکه و به پیشنهاد ایران برگزار می‌شود. همچنین قرار است در این نشست یک موضع‌گیری یکپارچه از سوی کشورهای اسلامی در برابر فشارهای آمریکا و رژیم صهیونیستی اتخاذ شود.
آماده باش ارتش مصر و احتمال درگیری با اسرائیل
طرح ترامپ مبنی بر کوچاندن فلسطینی‌ها به اردن و مصر باعث به‌وجود آمدن تنش میان قاهره، رژیم صهیونیستی و آمریکا شده است. در سایه تشدید تنش‌ها میان مصر و اسرائیل، سایت‌های عبری زبان از سناریوی احتمالی حمله رژیم صهیونیستی به مصر خبر دادند. از سوی دیگر ارتش مصر نیز در صحرای سینا و حوالی مرز رفح به حالت آماده باش در آمد. تسنیم در این باره نوشت: «سرلشکر «محمد زکی»، فرمانده کل نیروهای مسلح مصر از کلیه یگان‌های نظامی ارتش مصر مستقر در صحرای سینا و رفح خواست تا در وضعیت آماده‌باش کامل قرار گیرند. این هشدار در شرایطی صادر می شود که مقامات ارشد صهیونیست در روزهای گذشته در دیدار با مقامات ارشد نظامی مصر ضمن ابراز نگرانی از آرایش نظامی ارتش مصر در صحرای سینا مدعی شدند که این مسئله نقض توافق سازش کمپ دیوید از سوی قاهره به شمار می‌رود. در مقابل طرف مصری ادامه اشغالگری صهیونیست‌ها در غزه و خودداری از عقب‌نشینی از محور فیلادلفیا و همچنین رفح را نقض فاحش توافق کمپ دیوید قلمداد و هشدار داده قاهره به هر اقدام خصمانه تل‌آویو واکنش متقابل نشان خواهد داد.»
چین مسئله غزه را به شورای امنیت برد
وزارت خارجه چین هم چهارشنبه مخالفت خود با طرح ترامپ برای «کوچاندن اجباری» فلسطینیان از خانه‌های خود در غزه را تکرار کرد. گوئو جیاکون، سخنگوی وزارت خارجه چین، گفت: «غزه متعلق به فلسطینیان و بخش جدایی‌ناپذیر قلمرو فلسطین است. ما با کوچاندن اجباری مردم غزه مخالفیم. همچنین نماینده چین در شورای امنیت قرار بود دیروز موضوع غزه را در جریان رایزنی‌های غیرعلنی اعضای شورای امنیت مطرح کند. میخائیل بوگدانف معاون وزیر خارجه روسیه نیز بر همراهی مسکو با تشکیل کشور مستقل فلسطینی تاکید کرده است.
دبیرکل اتحادیه عرب: طرح ترامپ غیرقابل قبول است
احمد ابوالغیط، دبیرکل اتحادیه عرب، درباره تأثیر منفی طرح ترامپ مبنی بر کوچاندن اهالی غزه بر امنیت و ثبات خاورمیانه هشدار داد و تأکید کرد: «ترامپ، مردم غزه را تحت فشار قرار می دهد و اظهارات وی مبنی بر تحمیل سلطه این کشور، به مثابه ضربه‌ای به سازمان ملل و قوانین بین‌المللی است. این طرح از نظر عرب‌ها و فلسطینی‌ها مردود است و تخلیه سرزمین تاریخی فلسطین از ساکنان اصلی آن امری غیرقابل‌قبول در جهان عرب است.» نواف سلام، نخست‌وزیر لبنان نیز، تأکید کرد که طرح ترامپ برای کوچاندن اجباری اهالی غزه یک طرح خیالی و غیراخلاقی است.
مکرون: رویکرد املاک محور ترامپ درباره غزه، غلط است
امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه، در مصاحبه با «سی‌ان‌ان» مخالفت خود را با طرح ترامپ اعلام کرد و خواستار احترام به فلسطینی‌ها شد. او گفت: «حقیقت این است که باید رویکرد صحیحی درباره مناقشه میان فلسطینیان و اسرائیل اتخاذ شود. نمی‌توان از بیش از ۲ میلیون فلسطینی ساکن غزه خواست خانه‌های خود را ترک کنند و به کشورهای دیگر بروند.» مکرون با اشاره به سابقه ترامپ در حوزه املاک و مستغلات، تأکید کرد: «رویکرد صحیح درباره غزه، املاک‌محور نیست. ما باید در این زمینه به‌دنبال راهکار سیاسی باشیم. همچنین هر رویکردی برای بازسازی غزه نباید به‌معنای بی‌احترامی به مردم یا کشورها باشد.» دولت فرانسه با طرح آوارگی فلسطینی‌ها مخالفت و سخنگوی آن چنین اقدامی را بی‌ثبات‌کننده در خاورمیانه توصیف کرده است.
استاد دانشگاه بروکسل: طرح ترامپ جنایت ضد بشری است
ولیورکورتن، استاد حقوق بین‌الملل در دانشگاه بروکسل نیز در مصاحبه با یورونیوز گفت: «اگر صدها هزار فلسطینی به اجبار سرزمین خود را ترک کنند، این به‌معنای تبعید خواهد بود. طرح ترامپ برای کوچاندن ساکنان غزه به منزله جنایت ضد‌بشری و ناقض قوانین بین‌المللی است.»
عطوان: ترامپ با یک تصمیم، میلیاردها دلار سرمایه‌های عربی را تهدید می‌کند!
عبدالباری عطوان، تحلیلگر برجسته جهان عرب نیز با اشاره به پیشنهاد اخیر اسرائیل برای تاسیس کشور فلسطینی در عربستان؛ معتقد است عربستان تحقیر و خوار شد و خطر بزرگی آنها را تهدید می‌کند به این دلیل که نتانیاهو گفت: عربستان زمین زیادی دارد کشور فلسطین را آنجا احداث کند. به‌گفته عطوان میلیون‌ها بلکه تریلیون‌ها دلار کشورهای عربی در آمریکا سرمایه‌گذاری شده درحالی‌که ترامپ واقعا از اراذل و اوباش است، به همین دلیل در اغلب کشورهای عربی ترس حکمفرماست. عطوان ادامه داد: من تعجب می‌کنم زورگویی و استعمارگری به این درجه رسیده است؛ پس کرامت و عزت نفس چه شد؟ ارتش‌هایی[عربی] که میلیاردها دلار برای تجهیز آن هدر دادند کجاست؟ این خواری و ذلت از کجاست؟ چرا چنین ذلتی را قبول می‌کنند؟ ترامپ فردا روزی اموال دبی، عربستان و همه کشورهای عربی را مصادره می‌کند و همه این اموال را برای بازسازی باریکه غزه و آوارگی مردم فلسطین از غزه مصرف می‌کند.
تحلیلگر مسائل خاورمیانه: طرح ترامپ درباره غزه، در منطقه خریداری ندارد
غسان عاشور، تحلیلگر مشهور مسائل خاورمیانه نیز در گفتگو با شبکه ایران اینترنشنال گفت: «طرح ترامپ درباره غزه در منطقه هیچ خریداری ندارد.. رهبران عربی مانند پادشاه اردن و رئیس‌جمهور مصر، مستقیماً به ترامپ نخواهند گفت که این طرح احمقانه است. زیرا می‌دانند ترامپ ممکن است واکنش شدیدتری نشان دهد.» وی در ادامه با تمسخر طرح ترامپ گفت: «ترامپ اصلا نمی‌دادند چه حرفی می‌زند؛ عربستان، مصر و اردن، هنوز نتوانسته‌اند برای شهروندان خود مسکن مناسب تأمین کنند. پس چطور قرار است، همانطور که ترامپ ادعا می‌کند، برای فلسطینی‌ها خانه بسازند؟».
تحلیلگر قطری: هدف ترامپ غصب فلسطین است
سلطان برکات، استاد سیاستگذاری عمومی در دانشگاه بن خلیفه قطر به بی‌بی‌سی گفت: «ترامپ طوری در مورد فلسطینیان صحبت می‌کند که گویا بمب‌هایی که بر سر آنها فرود آمده از جای دیگری آمده است. درحالی‌که تخریب‌گری از طرف اسرائیل با سلاح‌های آمریکایی صورت گرفته است؛ اما نکته عجیب این است که ترامپ یک‌بار هم اسم اسرائیل و اسرائیلی‌ها را نبرده است و گویی یکباره فلسطینیان را بی‌دلیل در میان آواره‌های غزه دیده است.» این تحلیلگر پیشنهاد ترامپ را فاقد اخلاق، فاقد قوانین بین‌الملل و فاقد هرگونه حقوق انسانی توصیف کرد و گفت: «چشم‌پوشی کردن از کرامت انسانی فلسطینیان غیرقانونی است و به پاکسازی قومی منتهی می‌شود. حتی اگر از نقطه نظر انسانی به مسئله غزه بنگریم، برای بازسازی این باریکه، اصلا نیازی به کوچاندن آنها نیست. در واقع ترامپ برنامه‌ها و ایده‌های جناح راست افراطی اسرائیل را دنبال می‌کند و هدف نهایی آنها این است که آن سرزمین را از فلسطینی‌ها بگیرند.»
استاد آمریکایی: طرح ترامپ برای غزه خیال پردازی است
آرون سولومون، استاد دانشگاه مک‌گیل و تحلیلگر ارشد نشریه «نیوزویک» نوشت: «ترامپ فقط در چند هفته نخست ریاست‌جمهوری‌اش، از یک تصمیم بحث‌برانگیز به تصمیمی دیگر می‌لغزد، تا حدی که حتی حامیان نزدیکش هم در همراهی او درمانده‌اند. از طرح او برای غزه، حتی به‌عنوان طرحی ضعیف هم نمی‌توان نام برد. این، خیال‌پردازی مردی است که گویا به ابتدایی‌ترین اصول تاریخ، دیپلماسی یا استراتژی نظامی واقف نیست. تصور اینکه آمریکا به‌سادگی بتواند کنترل اوضاع را به‌دست بگیرد و آنجا را به منطقه ساحلی لوکس تبدیل کند، چیزی است که اگر وحشتناک نباشد، مضحک به‌نظر می‌رسد. حتی برای استانداردهای عجیب‌ترین اظهارات ترامپ، این طرح بسیار فراتر از حد معمول به‌نظر می‌رسد. اگر بخواهیم بدبینانه‌تر تفسیر کنیم، این چیزی جز تلاش ناامیدانه‌ای برای منحرف کردن توجه‌ها نیست؛ تلاشی آشکار برای دور کردن ما از مسائلی که ترامپ نمی‌خواهد به آنها پرداخته شود.»