[شهروند]      این روزها که همه جا صحبت از برنامه‌‌ریزی ناسا برای ترتیب دادن سفر قریب‌الوقوع و مجدد انسان به کره ماه است و ایلان ماسک میلیاردر ماجراجوی آمریکایی رویای برپایی مستعمره در مریخ را به سر می‌پروراند، تنها نکته عجیب برای آن‌ها که جوانی خود را در دهه‌های 60، 70 و 80 میلادی گذرانده‌اند، سکوت روس‌ها در برابر این بلندپروازی‌های ایالات متحده است. این که می‌گوییم عجیب برای آن است که امکان نداشت در دهه‌های یاد شده، آمریکایی‌ها مطلبی درخصوص پیشرفت‌های فضایی خود اعلام کنند و اتحاد جماهیر شوروی بلافاصله ادعایی متناظر با آن را مطرح نکند! این دوره‌ای است که از آن با عنوان عصر رقابت‌های فضایی یاد می‌شود و آمریکایی‌ها و روس‌ها بخش عمده‌ای از امکانات و توان اقتصادی خود را برای آن چه که اصطلاحاً «تسخیر فضا» نامیده می‌شد، صرف می‌کردند. در این رقابت دیگر کشورهای جهان تنها نظاره‌گر بودند و بعضاً اگر پتانسیلی هم داشتند آن را در اختیار این دو کشور قرار می‌دادند تا در مسابقه فضایی با رقیب پیروز میدان شود.

 مسابقه فضایی و پیشگامی روس‌ها در برابر رقیب آمریکایی
عصر فضا با قرار گرفتن ماهواره اسپوتنیک در مدار زمین و توسط شوروی آغاز شد. بلافاصله پس از این موفقیت چشمگیر روس‌ها، آمریکایی‌ها نیز اقدامات تلافی‌جویانه‌ای را انجام دادند، هرچند که تا مدت‌ها همواره یک قدم عقب‌تر از رقیب خود بودند. ایالات متحده پس از پایان جنگ جهانی دوم، با انتقال اکثر دانشمندان هوافضای آلمان نازی به آمریکا، با سرعتی باورنکردنی صنایع موشکی خود را مدرنیزه کرد، برای همین انتظار می‌رفت در این عرصه به راحتی از اتحاد جماهیر شوروی سبقت بگیرد. اما عملاً چنین نشد و افتخار فرستادن نخستین ماهواره، نخستین موجود زنده، نخستین انسان و همچنین نخستین فضانورد زن به فضا به راحتی نصیب روس‌ها شد. تنها موردی که آمریکایی‌ها موفق شدند در آن رقیب قدرتمند را جا بگذارند، موضوع پیاده کردن انسان بر روی کره ماه بود که همان زمان و حتی اکنون برخی مدعی‌اند اطلاعات مربوط به آن کامل نیست و احتمال دارد همه ماجرا ساخته و پرداخته استودیوهای هالیوود باشد!

«جنگ ستارگان»، پوست موز ایالات متحده زیر پای شوروی
این رقابت اما از جایی به بعد آمریکایی‌ها را به فکر انداخت تا از طریق آن حریف را گیج و تضعیف کنند. اواخر دهه ٧٠ میلادی و پس از به قدرت رسیدن رونالد ریگان در ایالات متحده، در بحبوحه جنگ سرد بین دو ابرقدرت غرب و شرق، دولت آمریکا به پروژه‌ای با عنوان «جنگ ستارگان» روی آورد که هدف آن استقرار سلاح‌های فضایی مخرب در فضا عنوان شده بود. این پروژه نیز طبق معمول توسط شوروی رصد شد و آن‌ها هم تصمیم گرفتند همچون رقیب تسلط نظامی خود را به فضا گسترش دهند. بعدها فاش شد پروژه «جنگ ستارگان» که آمریکا در پی آن بود، در واقع طرحی دروغین و فاقد مبنای علمی بود و فقط برای تحریک مسکو طراحی شده بود. نقشه این بود که روس‌ها منابع مالی خود را در سراب جنگ‌های فضایی هزینه یا در واقع نابود کند. سرابی که در نهایت تضعیف اقتصادی شوروی و تسریع فروپاشی ابرقدرت شرق را در پی داشت.