اسدالله علم، وزیر دربار و از نزدیکترین چهره‌ها به محمدرضا شاه، تنها رجل سیاسی دوران پهلوی دوم است که خاطرات خود از ١٠ سال همنشینی نزدیک با شخص شاه و خاندان پهلوی را مکتوب کرده است. این تقریرات در ٧ جلد تحت عنوان «یادداشت‌های علم» به چاپ رسیده‌اند و ما در این ستون به تناوب این یادداشت‌ها را مرور می‌کنیم.
کار، کار خارجی است!
اعلیحضرت از شلوغ بودن دانشگاه‌ها بسیار ناراحت بودند. فرمودند: «قطعاً دستور مسکو رسیده که همه دانشگاه‌ها ناراحت شده‌اند.» به استثناء دانشگاه پهلوی شیراز، سایر دانشگاه‌های مثل تبریز، مشهد، اصفهان، اهواز، آریامهر تهران، دانشگاه ملی و پلی‌تکنیک و دانشگاه تهران، تمام کم و بیش ناراحت هستند. عرض کردم مسلماً یک تحریک خارجی است ولی یک نکته را هم نباید از نظر دور داشت که اگر زمینه‌ای آماده نباشد، خارجی کاری نمی‌تواند بکند. عمده این است که من مطمئن هستم گفت و شنود بین دستگاه‌های اداری دانشگاه‌ها و دانشجویان نیست و این امر در تمام شئون ما صادق است. یعنی مثل این است که دستگاه حاکمه ما دستگاه حاکمه یک کشور غالب نسبت به مردم مغلوب بیچاره است و این خیلی حیف است با این همه کوشش و تلاش خستگی‌ناپذیر شبانه‌روز شاهنشاه و این نتایج بزرگ و درخشان که حاصل شده است، مردم کارها را از خود نمی‌دانند، این یعنی چه؟ فرمودند: «درست می‌گویی، من هم این مطلب را احساس می‌کنم و باید فکری برای آن کرد.»52.9.18

اقرار به کوته ‌فکری رجاله‌ها!
مقداری راجع به روحیه مردم و رجال (به اصطلاح رجال!) صحبت شد. عرض کردم خیلی کوتاه‌فکر و بدبخت و بیچاره هستند. تمام مسائل مملکتی را از نقطه‌نظر شخصی قضاوت می‌کنند. اگر کار آن‌ها روبه‌راه باشد، همه چیز خوب است و اگر نباشد همه چیز بد است. فرمودند: «متأسفانه همین طور است ولی چه کنیم؟ آدم نداریم.» عرض کردم راست است که اعلیحضرت از پدرتان شاهنشاه فقید خواستید که خاطره بنویسد، فرمودند چه بنویسم؟ من یک سرپوش طلا روی یک ظرف گُه بودم، می‌خواهید این سرپوش برداشته شود؟ البته این عقیده درباره هیئت حاکمه ایران است نه مردم ایران. هیئت حاکمه که خودم هم باشم واقعاً گُه است. خندیدند، فرمودند: «این طورها نبود ولی در این حدود بود.»53.9.19

پوست سنجاب 40هزار دلاری
امروز عرض کردم علیاحضرت به پوست سنجاب خاصی علاقه‌مند هستند که در مسکو هست، چون گران بود نخریدند. خوب است اعلیحضرت همایونی برایشان بخرید، پولش 40 هزار دلار است. فرمودند دستور بده بیاورند. مدتی راجع به وصیتنامه خود که تنظیم فرموده‌اند با من حرف زدند. من حق ندارم این جا چیزی بنویسم، چون خدای نکرده ممکن است بر وصیتنامه اثر بگذارد، ولی مرقوم فرموده‌اند و در حال حاضر نوشته شده است.51.9.21