شهروند| یکشنبه، اهالی موسیقی گرد هم آمدند تا برای اولین بار صدایِ اعتراضِ خودشان را به اتفاقاتی که این روزها در در زمینه برگزاری کنسرتها، توهین به اهالی موسیقی و همچنین محدودیتهای اجرای موسیقی توسط بانوان رخ میدهد، واکنش نشان دهند.
دکتر «محمد سریر»- رئیس هیأت مدیره خانه موسیقی- جلسه را آغاز کرد. او به این مسأله اشاره کرد که: «گرفتاری و انسداد در فعالیتهای موسیقایی بهتازگی بسیار پرنگ شده است و این نشاندهنده اندیشهای است که ممکن است تداوم داشته باشد و اثرات بدتری را به وجود آورد. در این میان خانه موسیقی بهعنوان فراگیرترین نهاد مدنی موسیقایی با 16هزار عضو فعال باید دراینباره چارهای بیندیشد.» او البته از نبود قانون کپیرایت و مسائل و مشکلات پیرامون این مسأله هم سخن گفت.
حمیدرضا نوربخش – مدیرعامل خانه موسیقی- نیز انتقادات تند خود را به وضعیتی که موسیقی دچار آن است، وارد آورد: «با کمال تاسف امروز و این روزها، ما مصیبتهایی را در موسیقی ایران تجربه میکنیم که در این 30سال سابقه نداشته است. این مشکلات امروزه به اندازهای بالا گرفته است که به جامعه موسیقی بهطور رسمی توهین میشود. تا به حال گرفت و گیر بوده است؛ اما الان به شکل رسمی به اهالی موسیقی توهین میکنند و این درحالی است که تنها تعداد اعضای خانه موسیقی 16هزار نفر است. مگر میشود به خانواده چند دههزار نفری موسیقی توهین کنیم؟ به خانوادهای که در تمامی عرصهها خدمتگذار بوده و از شروع انقلاب، تأثیری بسیار جدی روی آن داشته است و این مسأله نیاز به تفسیر و شاهد هم ندارد. نمونهاش آثاری که استاد ناظری، کامکار، ریاحی، پیرنیاکان و دیگران در آن زمان تولید کردند و هنوز که هنوز است با آثار این عزیزان است که یاد و خاطره انقلاب زنده میشود. علاوه بر آن در جنگ تحمیلی هم موسیقی نقش مهمی داشت. آن روزی که قرار است توده میلیونی مردم را به پای صندوقهای رأی یا خیابانها بیاورند، موسیقی پخش میکنند، چون چیزی جز موسیقی این قابلیت را ندارد. چطور موسیقی در آنجا خوب است؟ مطرب بازی نیست؟ و در دیگر وقتها هست؟ مگر جامعه موسیقی این چیزها را تحمل میکند.» مدیرعاملِ جوان خانه موسیقی تأکید کرد که ما پیش از هر زمانِ دیگری نیاز به وحدت داریم و خانه موسیقی را باید بیش از هر زمان دیگری خانه خود بدانیم و زیر این بیرق جمع شویم و خواستههایمان را دنبال کنیم. چون این خانه، خانه همه است. او از مسالهای حرف میزند که اگرچه این روزها شکل بحرانی به خود گرفته است؛ اما از ماهها پیش، پیشبینیاش دشوار نبوده است: «قضیه بگیر و ببندها در موسیقی از مدتها قبل شروع شد. از همان زمانی که از حضور نوازندگان زن روی صحنه خودداری کردند و ما در همان زمان به دوستان ارشاد گفتیم تا مسأله را پیگیری کنند. مگر میشود در جامعهای که آموزش موسیقی برای بانوان آزاد است و حتی در دانشگاهها بیشترین تعداد دانشجویان، زن هستند، نتوانند برنامهای روی صحنه داشته باشد. این سیاست یک بام و دو هوا چه معنایی میدهد؟»
او از اتفاقی که برای کنسرت سالارعقیلی رخ داد، یاد کرد و در عین حال گفت: «اوج فاجعه در کنسرت آقای قربانی رخ داد که به ساحت موسیقی توهین شد. مسالهای که هم نیاز به اعلام موضع دارد و هم نیاز به پیگیری حقوقی و قضایی.» نوربخش در ادامه میگوید از دادستان کل کشور وقت گرفتهاند تا دیگر شاهد اتفاقاتی از این دست نباشند. او همچنین به تعطیلی موسیقی در فرهنگسراها اشاره کرد: «متاسفانه یک سری وعده و وعید پوچ و بیمعنا دادهاند. مگر فرهنگ، بیموسیقی معنا دارد و مگر میتوانیم فرهنگسرایی داشته باشیم که موسیقی در آن وجود نداشته باشد؟ میگویند نمیخواهند با آموزشگاههای آزاد رقابت کنند، درحالیکه اگر اینطور است چرا کلاسهای دیگر را تعطیل نمیکنند.» او از نامهای خبر داد که اهالی موسیقی به شهردار تهران – محمدباقر قالیباف- نوشتهاند- و در عین حال از مسترکلاسهایی که این نهاد برگزار میکند، انتقاد کرد و گفت: «جامعه موسیقی گول این چیزها را نمیخورد. ما حواسمان به همه چیز هست.» سالار عقیلی هم ماجرای لغو کنسرتش را اینگونه شرح داد: «قرار بود کنسرت ما در مشهد هم لغو شود. تا دو روز مانده به اجرای برنامه نمیدانستیم که میتوانیم برنامه خود را اجرا کنیم یا خیر؟ حتی آماده شده بودیم که به تهران برگردیم که به ما گفتند مشکلی وجود ندارد، اما من بعد از اجرای یک تصنیف و زمانی که داشتم آوازی را اجرا میکردم، متوجه شدم که همسرم (حریر شریعتزاده) درحال پایین رفتن از روی سن است که برایم جای تعجب داشت. درنهایت متوجه شدم از ایشان درخواست کردند از صحنه خارج شوند. گویا گفته بودند که اگر ایشان از صحنه پایین نیایند، برق سالن را قطع میکنند و برنامه را تعطیل. این اتفاق درست وسط برنامه بود، اما اگر در ابتدا یا پیش از اجرا بود مطمئنا برنامه را رسما لغو میکردم تا شاهد چنین اتفاقات تلخی نباشیم، اما در آن وضع نمیدانستم باید چطور تصمیم بگیرم. اگر برنامه را ادامه نمیدادم، بیاحترامی به 1200 نفری نبود که به سالن آمده بودند؟ حتی یکی از عزیزان از 270 کیلومتری مشهد برای دیدن اجرای برنامه آمده بود. بههرحال اگر باز هم بدانم قرار است چنین اتفاقاتی رخ بدهد روی صحنه نمیروم.» شریعتزاده هم از این گفت که «چند باری از زن بودنش احساس حقارت کرده است و بیشترین بار در همین برنامه مشهد. من که جز موسیقی، به چیز دیگری فکر نمیکنم و حتی نگاهی عرفانی به آن دارم، چرا باید مثلِ یک مجرم با من برخورد شود. مگر موسیقی زنانه- مردانه است؟»
عبدالحسین مختاباد – رئیس کمیته هنری شورای شهر- از اینکه حالا دولت موافق و طرف اهالی موسیقی است، اتفاقی خوب دانست. او بار دیگر مواضع خود در برابر اتفاقات را تشریح کرد: «ممکن است برخیها عقاید ما را قبول نداشته باشند؛ ما به آنها میگوییم که برایتان کارت دعوت نفرستادیم. آنها ممکن است دهمیلیون نفر باشند و ما فقطهزار نفر؛ اما ما میخواهیم ما را در این رنج بیحساب رها کنید. شما حق ندارید عقاید خود را به ما تحمیل کنید. ضمن اینکه شما خودتان خسته میشوید. چون موسیقی و فرهنگ تعطیلبردار نیست». او تأکید کرد مطمئنم که چارهای جز اینکه به موسیقی برگردند، ندارند. سخنران پایانی مراسم علیرضا قربانی بود که صحبتهای خود را با ابراز تاسف بیان کرد و گفت: «مقام معظم رهبری پس از اتفاقاتِ چندسال قبل، خودشان اشاره کردند که فصلالخطاب همهچیز قانون است. این اتفاقات نشان میدهد که بین نیروهای کشور هماهنگی وجود ندارد. یک درد مشترک بین همه ما وجود دارد و این درد مشترک هرگز جدا جدا درمان نمیشود. این مشکل تمام جامعه را درگیر آن کرده و تنها به موسیقی هم ختم نشده و در تمام بخشهای هنری اعم از سینما، نویسندگان و... با آن درگیر هستند. من برای این اجرا قطعاتی را آماده کرده بودم که مناسب با حال و هوا و فضای آن شهر بود، تصنیفهایی که همگی جنبه عرفانی داشتند اما برایم جای تعجب داشت که چطور ممکن است این برنامه لغو شود؟ برنامهای را که دادستانی آن شهر برای خود و خانوادهاش هم بلیت تهیه کرده، لغو کنند! تنها اتفاق مثبتی که این میان رخ داد نامهای بود که برای اولین بار دادستانی آن را بهطور شفاف منتشر و با این کار ثابت کرد یک کار غیرقانونی درحال رخ دادن است، وقتی یک کنسرت از اداره کل یا شورای تأمین آن استان و خیلی جاهای دیگر مجوز دارد چرا باید خیلی راحت جلوی آن گرفته و کنسل شود؟ باید با اینگونه مسائل برخورد جدی شود.» در انتهای برنامه توافقنامهای که توسط خانه موسیقی تنظیم شده بود توسط تمامی اساتید، دستاندرکاران و تهیهکنندگان حاضر در مراسم به امضا رسید.