[شهروند] این روزها یک اظهارنظر جنجالی دیگر از ایلان ماسک حواسها را به خود معطوف کرده است. این میلیاردر ماجراجو که مدتی است اوقات فراغت خود را با دونالد ترامپ رئیسجمهوری منتخب آمریکا میگذراند، طی پستی توئیتری در شبکه ایکس نوشت: «ما مستقیم به مریخ میرویم. ماه حواسپرتی است!» توئیت ایلان ماسک به عنوان مدیرعامل شرکت اسپیس ایکس را باید یک دهن کجی آشکار به ناسا و خصوصاً برنامه فضایی گرانقیمت «آرتمیس» که هدف آن اعزام دوباره انسان به ماه است، قلمداد کرد. اسپیس ایکس بیشک مهمترین شریک پروژههای فضایی ناسا طی این چند سال اخیر بوده است و این تداخل هدفگذاریها و برنامهها، طبعاً نمیتواند خبر خوبی برای مدیران سازمان ملی هوانوردی آمریکا باشد. هدف ماسک در ابتدا انجام 5 پرواز بدون سرنشین با سفینه غولپیکر استارشیپ به سیاره سرخ است و در صورت موفقیتآمیز بودن این سفرها، در سال 2028 میلادی جهان نخستین سفر انسان به مریخ را شاهد خواهد بود.
پیش دستی شوروی در فتح فضا با «اسپوتنیک»
جالب اینجاست که توئیت ماسک و خیز او برای فرستادن انسان به دورترین فاصله از زمین، همزمان شده است با سالروز یک رویداد مهم فضایی! 67 سال پیش در چنین روزی، برابر با 7 ژانویه ١٩٥٨ میلادی، مأموریت سفینه «اسپوتنیک» پس از طی مسافتی نزدیک به ٦٠ میلیون کیلومتر در مدار زمین، با ورود به جو پایان یافت. اسپوتنیک را اتحاد جماهیر شوروی 4 اکتبر 1957 با موشک به فضا فرستاد تا عنوان نخستین ماهواره جهان را از آن خود کند. در تاریخ، از سفر اسپوتنیک به عنوان آغاز «عصر فضا» یاد شده است. واژهای که به مسابقه بیپایان بین ایالات متحده آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی به عنوان دو ابرقدرت شرق و غرب برای حکمرانی بر فضای لایتناهی اشاره داشت و حجم عظیمی از منابع دو کشور صرف آن شد. اما به هر حال افتخار نخستین حرکت جدی و تاثیرگذار در این عرصه نصیب روسها شد و آنها توانستند با قرار دادن اسپوتنیک در مدار زمین، ضربهای بزرگی به رقیب دیرینه خود وارد بیاورند.
سفر گاگارین به فضا و حضور آرمسترانگ در ماه
آمریکاییها هنوز از شوک اسپوتنیک خارج نشده بودند که روسها با اعزام «لایکا»، یک سگ ماده 3 ساله به مدار زمین، افتخار فرستادن نخستین جاندار به فراسوی جو را نیز از آن خود کردند. عصبانیت ایالات متحده از این اقدام اتحاد جماهیر شوروی قابل پیشبینی بود و روزنامههای آمریکایی در یک موضع انفعالی، عمل روسها را حیوانآزاری آشکار توصیف کردند، زیرا لایکا در پنجمین روز سفر خود مرده بود. از اینجا به بعد دیگر رقابت جدی شد اما همچنان روسها دست برتر را داشتند و 4 سال پس از سفر لایکا، آنها موفق شدند ژنرال نیروی هوایی یوری گاگارین را با سفینه «وستوک» به مدار زمین بفرستند، تا او نخستین انسانی باشد که عنوان «فضانورد» را از آن خود کرده است. این میان آمریکاییها که دیگر طاقت شکستهای متوالی از رقیب را نداشتند روی جاهطلبانهترین پروژه تاریخ بشر یعنی فرستادن انسان به ماه سرمایهگذاری کردند و پس از تلاشهای بسیار که ذیل پروژه «آپولو» انجام شد، موفق شدند در جولای 1969 میلادی، نیل آرمسترانگ را روی کره ماه پیاده کنند.