شماره ۳۲۵۸ | ۱۴۰۳ دوشنبه ۱۷ دي
صفحه را ببند
توسعه طلبی آمریکایی، از جفرسون تا آیزنهاور و دونالد ترامپ

[شهروند]       امروز ششم ژانویه 2025 میلادی، دقیقاً 68 سال از اعلام سیاست تهاجمی جدید ایالات متحده آمریکا با عنوان «دکترین آیزنهاور» می‌گذرد. دوایت آیزنهاور، معروف به «آیک»، سی‌و‌چهارمین رئیس‌جمهوری ایالات متحده از حزب جمهوری‌خواه، با اعلام این دکترین و راهبرد جدید که حمایت کنگره و سنا را پشت سر خود داشت، از سیاست جدید واشینگتن مبنی بر لزوم دخالت نظامی منفعت‌جویانه آمریکا در هر نقطه از دنیا، پرده برداشت. جالب آن که سالروز اعلام این دکترین تقریباً مصادف شده است با برخی توئیت‌های اخیر دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا که او در آن‌ها نسبت به الحاق کانادا، گرینلند و کانال پاناما به ایالات متحده ابراز تمایل کرده است. تجربه نشان داده ترامپ به آن چه توئیت می‌کند باور راسخ دارد و دیپلماسی توئیتری او مورد جدید و ناشناخته‌ای در دنیای امروز نیست. اما ترامپ، کانادا، گرینلند و کانال پاناما را برای چه می‌خواهد و با توجه به شناختی از او داریم، علاقه دارد پا جای پای کدام یک از روسای جمهوری سابق ایالات متحده بگذارد؟

کشورسازی با شلیک گلوله و خرج کردن پول نقد
ترامپ در دوره نخست ریاست جمهوری خود نیز برای خرید جزیره ٢‌میلیون و ١٦٦‌هزار کیلومترمربعی گرینلند از کشور دانمارک ابراز تمایل کرده بود. اگر تاریخ آمریکا را مطالعه کنیم متوجه می‌شویم وسعتی که امروز ایالات متحده آمریکا نام دارد، در طول تاریخ با دو عامل به چنین عرض و طولی رسیده است: نخست «گلوله داغ» و دیگری «پول نقد»! طعم گلوله داغ را ساکنان بومی آمریکا یعنی سرخپوست‌ها چشیدند و مهاجمان اروپایی که به دنبال سرزمین آرزوهای خود بودند، آن را روی خون و استخوان مردان، زنان و کودکان سرخپوست بنا کردند. بعدها همین مهاجمان به اصطلاح متمدن، متشکل از 13 مستعمره‌نشین آمریکای شمالی، تصمیم به استقلال از انگلستان گرفتند و پس از 8 سال خونریزی که به جنگ‌های استقلال معروف شد، توانستند کشور مستقل خود را تشکیل بدهند. این اتفاق اما عطش بنیان‌گذاران ایالات متحده برای توسعه ارضی را فروننشاند و آن‌ها این بار با حربه «پول نقد» وارد کارزار شده و سرزمین‌هایی را که تحت سیطره فرانسه، اسپانیا، هلند و روسیه قرار داشتند، به خاک خود اضافه کردند.

تاریخ‌ساز شدن به قیمت نفی تمامیت ارضی دیگران
در دوران ریاست جمهوری توماس جفرسون، سرزمین بزرگ لوئیزیانا که هم اکنون 15 ایالت را در خود جای داده است، در سال 1803 میلادی توسط ناپلئون بناپارت امپراتور فرانسه به آمریکا فروخته شد. همچنین منطقه آلاسکا که سرشار از منابع طبیعی است با مبلغی برابر 7 میلیون و 200 هزار دلار در سال 1867 میلادی از روسیه خریداری شد. با همین دو معامله وسعت سرزمین آمریکا به حدود سه برابر افزایش یافت و در ادامه ایالت‌های تگزاس و کالیفرنیا نیز در جنگ با مکزیکی‌ها به خاک آمریکا ضمیمه شدند. با چنین تاریخی، بیدار شدن طمع ترامپ برای مقایسه شدن با همتایی چون توماس جفرسون، آن هم با توجه به خلق و خوی رئیس‌جمهوری منتخب فعلی، چندان عجیب نمی‌نماید. موضوع سیطره بر کانال پاناما هم جز به استراتژیک بودن این آبراهه برنمی‌گردد. کنترل کانال پاناما تا سال 1999 میلادی در اختیار ایالات متحده قرار داشت که این به دلیل دلیل نقش آمریکا در حفر آن بود. اما اکنون ترامپ به بهانه اعمال نفوذ چینی‌ها در پاناما قصد دارد بار دیگر حاکمیت این آبراهه مهم غرب کره زمین را به آمریکا بازگرداند.


تعداد بازدید :  36