پژوهشگران گروه جنگل‌شناسی دانشگاه مریلند آمریکا با استناد به تصاویر ماهواره‌ای از سیر نابودی جنگل‌های استوایی از آمازون تا فیلیپین با سرعتی بسیار بیش از آنچه پیش از این تصور می‌شد خبر داده‌اند. به گزارش رویترز، یافته‌های حاصل از مطالعات این محققان  روی نقشه‌های ماهواره‌ای که 80‌درصد از جنگل‌های استوایی جهان را پوشش می‌دهند؛ نرخ سالانه جنگل‌زدایی از 1990 تا 2010 نسبت به دهه‌های پیشین خود 62‌درصد افزایش یافته‌ است، آمار تکان‌‌دهنده‌ای که از همه بر‌آورد‌هایی که پیش از این صورت گرفته‌ بود نیز بیشتر است.
یافته‌های اخیر ارزیابی پیشین سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد، موسوم به «فائو» را که پیشتر از کاهش 25‌درصدی نرخ جنگل‌زدایی در فاصله دهه 1990 و 2010 خبر داده ‌بود، زیرسوال می‌برد. به گفته «دو هیونگ کیم»، سرپرست این تیم تحقیقاتی تا به امروز «گزارش ارزیابی منابع جنگل‌های فائو تنها منبع موجود برای برآورد تغییرات جنگل‌های و روند آن در درازمدت محسوب می‌شد». قرار است یافته‌های این تیم تحقیقاتی در 2هفته‌نامه تخصصی «تحقیقات ژئوفیزیک» منتشر شود.
هیونگ کیم در ادامه توضیح می‌دهد: «با این حال گزارش فائو به‌خاطر تناقض روش بررسی و تعریف جنگل مورد انتقاداتی قرار گرفته‌ است. اهمیت نتایج تحقیق ما از این جهت است که ما با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای جایگزینی را برای آمار سازمان ارزیابی منابع جنگل‌ها ارایه کرده‌ایم». به گفته سرپرست تیم تحقیقاتی دانشگاه مریلند، بخش زیادی از ارزیابی فائو براساس گزارش‌های کشور‌های استوایی صورت گرفته ‌است. از سوی دیگر تیم تحقیقاتی دانشگاه مریلند با بررسی 5‌هزار و 444 تصویر از منابع جنگل‌های 34 کشور که 80‌درصد از جنگل‌های استوایی کره‌زمین را در خود جای داده‌اند به نتایج تازه دست‌ یافته‌ است، تصاویری که در چند دوره در سال‌های 1990، 2000، 2005 و 2010 جمع‌آوری شده‌اند.
براساس نتایج تحقیقات دانشگاه مریلند، در فاصله سالهای 1990 تا 2000 میزان نابودی سالانه جنگل‌ها در این کشور‌ها به‌طور خالص برابر با 4‌میلیون هکتار (40‌هزار کیلومتر مربع) در هر‌ سال است. نرخ نابودی این جنگل‌ها در فاصله سال‌های 2000 تا 2010 با افزایشی 62‌درصدی به 6.5‌میلیون هکتار (65‌هزار کیلومتر مربع) در هر‌ سال می‌رسد، مساحتی برابر با مساحت کشور سریلانکا.
بیشترین میزان تخریب در آمریکای‌لاتین
براساس این مطالعه بیشترین میزان تخریب خالص جنگل‌ها در آمریکای‌لاتین صورت گرفته‌ که میزان آن برابر با یک‌میلیون و 400‌هزار هکتار (14‌هزار کیلومتر مربع) است که در فاصله دهه 90 تا 2000 صورت گرفته ‌است. کشور برزیل نیز با تخریب سالانه 600‌هزار هکتار (6هزار کیلومتر مربع) در رتبه نخست این کشور‌ها قرار گرفته ‌است.
منطقه کشور‌های استوایی آسیا نیز با تخریب سالانه 800‌هزار هکتار (8هزار کیلومتر مربع) در جایگاه دوم قرار دارند. کشورهای اندونزی، مالزی، کامبوج، تایلند و فیلیپین در این دسته قرار گرفته‌اند. جالب این‌که در کشور‌های استوایی آفریقا پایین‌ترین میزان تخریب جنگل‌ها صورت گرفته‌ است، اما این آمار با افزایش قطع درختان در کشور‌های جمهوری دموکراتیک کنگو و ماداگاسکار، همچنان در حال بیشتر شدن است. آمار مرکز ارزیابی منابع جنگل‌های سازمان ملل در همین دوره زمانی حاکی از کاهش 25‌درصدی جنگل‌زدایی در کشور‌های مناطق استوایی است.
یافته‌های محدود ماهواره‌ها
با این حال «رادنی کینِن»، محقق علوم جنگل‌شناسی از دانشگاه ملبورن که یکی از اعضای تیم ارزیابی جنگل‌های فائو در آخرین گزارش این سازمان است معتقد است گزارش این سازمان آن‌گونه که به نظر می‌رسد ناقص و دور از واقع نیست. به گفته کینِن در تحقیق اخیر دانشگاه مریلند «تنها از تصاویر خودکاری که از راه دور ثبت شده‌ استفاده شده‌ است». به عقیده او «این تصاویر تنها یکی از جنبه‌های تغییرات در جنگل‌ها را ارایه می‌دهند، در حالی‌ که ارزیابی میدانی و مدیریت اطلاعات چشم‌اندازهای دیگری را نیز نمایان می‌کنند»، مسائلی نظیر زمین‌های خالی که به منظور جنگل‌زایی زیر کشت قرار گرفته‌اند.
به گفته این محقق دانشگاه ملبورن به اعتقاد اکثر کارشناسان اتکا به یافته‌های سنجش از راه دور، نظیر آنچه این محققان انجام داده‌اند، از ارزش محدودی برای رسیدن به درکی روشن از منابع جنگل‌ها و مدیریت آن برخوردار است». با این حال کینن ضمن تأکید بر اطلاعات تازه و جالبی که از تحقیقات اخیر حاصل شده‌ است بر این باور است که می‌توان یافته‌های هر 2 شیوه تحقیق را به‌عنوان مکمل یکدیگر در نظر گرفت.
با این حال هیونگ کیم با صراحت عنوان می‌کند که تصاویر ماهواره‌ای حاکی از برآورد اشتباه سازمان ارزیابی منابع جنگل‌ها است. به‌عنوان مثال در گزارش سازمان منابع جنگل‌ها عنوان شده‌ است که میزان جنگل‌زدایی در 16 کشور از 34 کشوری که در تحقیقات اخیر مورد بررسی قرار گرفته‌اند هیچ تغییری صورت نگرفته‌ است، کشور‌هایی نظیر کلمبیا، جمهوری دموکراتیک کنگو. با این حال در نتایجی که تازه حاصل شده‌ حاکی از افزایش جنگل‌زایی در این کشور‌هاست.
براساس یافته‌های ناسا افزایش جنگل‌زدایی در طول این سال‌ها ناشی از افزایش جمعیت شهری، قطع درختان و رشد کشاورزی است. جنگل‌زدایی همچنین سهمی 10‌درصدی در تولید گاز‌های گلخانه‌ای تولید شده به دست انسان دارد که به گرمایش کره‌زمین منجر شده ‌است و تلاش گسترده‌ای را برای مهار آن صورت می‌گیرد. مرکز کاهش گاز‌های گلخانه‌ای ناشی از جنگل‌زدایی و تخریب جنگل‌ها در سازمان ملل (REDD)، به‌عنوان مثال در تلاش است تا با ایجاد کانال‌هایی برای انتقال کمک مالی کشور‌های ثروتمند به کشور‌های فقیر استوایی آنها را به محافظت از جنگل‌های استوایی وادار کند.
به گفته هیونگ کیم، تصویربرداری ماهواره‌ای امکانی را فراهم می‌کند تا کشور‌ها را به پاسخگویی درخصوص تخریب منابع طبیعی وادارد. این محقق دانشگاه مریلند در ادامه اضافه می‌کند «ما پیش‌بینی می‌کنیم با افزایش سرعت جنگل‌زدایی بر سرعت تغییرات اقلیمی نیز افزوده شود». او ادامه می‌دهد ارایه درک بهتری از این‌که جنگل‌زدایی در چه مناطقی و چرا اتفاق می‌افتد، می‌تواند ما را در کشف فرصت‌هایی برای کاهش تخریب جنگل‌ها یاری کند. هیونگ کیم در پایان می‌گوید: «کاهش جنگل‌زدایی، افزایش مناطق جنگلی و مدیریت پایدار جنگل‌های ما می‌تواند نقش مهمی را در مبارزه با تغییرات اقلیمی ایفا کند». قرار است سازمان فائو در ماه سپتامبر و همزمان با کنگره جهانی جنگلداری گزارش تازه‌ای را از ارزیابی منابع جنگلی جهان ارایه دهد.