[شهروند ] بیراه نیست اگر بیست‌وچهار ساعت گذشته فضای فرهنگی ایران را «روز جشنواره‌ها» بنامیم. بیست‌وچهار ساعتی که در آن برگزیدگان جشنواره «سینماحقیقت» معرفی شدند؛ بیستمین دوره جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی تهران-مبارک آغاز شد؛ و نشست خبری پنجاه و چهارمین دوره جشنواره فیلم‌های علمی، آموزشی و تربیتی رشد نیز برگزار و گفته شد که در جشنواره آینده «رشد» از علی نصیریان و خسرو خسروشاهی تجلیل خواهد شد. این در حالی است که در آخرین روزهای منتهی به معرفی آثار شرکت‌کننده در جشنواره‌های فجر (فیلم، تئاتر، موسیقی، هنرهای تجسمی و شعر) هستیم و در عین حال در روزهای اخیر حرف‌وحدیث‌هایی درباره این موضوع هم مطرح شده است که چرا با گذشت چند ماه از انتشار فراخوان جشنواره موسیقی نواحی و معرفی بخش‌های مختلف این دوره، اما هنوز از نحوه اجرا یا توقف فعالیت‌های این رویداد اطلاع چندانی در دسترس نیست!

 با این حال مهم‌ترین رویداد بیست‌وچهار ساعت گذشته برگزاری مراسم پایانی جشنواره «سینماحقیقت» بود که با هر متر و معیاری، چه از نظر دربرگیرندگی و تاثیرگذاری جهانی و چه از منظر نام‌های خارجی شرکت‌کننده، یکی از دو جشنواره مهم و معتبر کشورمان به شمار می‌آید. این جشنواره که مراسم اختتامیه‌اش شامگاه گذشته با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، رئیس سازمان سینمایی، دبیر جشنواره، مدیرعامل موسسه سینماشهر، مدیرعامل خانه سینما، زینب سلیمانی و جمعی از فیلمسازان و داوران در تالار وحدت برگزار شد؛ به گفته محمد حمیدی‌مقدم دبیر جشنواره ضیافتی رنگارنگ از آثاری جسورانه بود که یک هفته پرشور را برای علاقمندان سینمای مستند رقم زد- که به دنبال پاسخ به این پرسش هستند که در جهان امروز چگونه می‌توان به حقیقت دست یافت و این‌که چگونه می‌توان واقعیت را در میان انبوه تفسیرها و تحلیل‌های موجود کشف کرد؟!
حمیدی‌مقدم در نهایت بعد از اشاره به حضور 14هزار تماشاگر در جشنواره و تاکید بر این‌که «ما امسال با یاد مردم غزه شروع کردیم که پژواک صدای مظلومیتشان باشیم و این‌جا دوباره از آنها یاد می‌کنیم که حقیقت بدون آن‌ها بی‌معناست»؛ اهدای جوایز برندگان بخش‌های مختلف جشنواره را کلید زد: در بخش مسابقه غزه؛ جایزه بهترین فیلم و جایزه نقدی ۱۰۰۰ دلاری به فیلم‌ «فریم‌های فلسطینی» به کارگردانی سعید فرجی اهدا شد. جایزه ویژه هیأت داوران بخش مسابقه بین‌الملل به فیلم بلند «کابین» به کارگردانی یاسر خیر از ایران اهدا شد و هم‌چنین بهترین فیلم بلند این بخش هم به فیلم «نون زنجبیلی برای پدرم» به کارگردانی آلینا مصطفینا از قزاقستان اهدا شد.
اما در بخش آوینی؛ تندیس طلایی شهید آوینی به همراه لوح افتخار به فیلم «سنگر هفت تپه» به کارگردانی علی زهیری اهدا شد و جایزه ویژه دبیر در این بخش هم به زهرا فتاحیان شخصیت فیلم «یک وجب خاک» به کارگردانی نیما مهدیان رسید.
اما در بخش مسابقه ملی؛ جایزه بهترین کارگردانی فیلم مستند کوتاه را سارا طالبیان برای فیلم «آبه» گرفت. «سرزمین آتش» به کارگردانی سجاد ایمانی جایزه بهترین کارگردانی فیلم مستند نیمه‌بلند را گرفت و جایزه بهترین پژوهش فیلم مستند نیز به فرشاد اکتسابی برای فیلم «خط القعر» تعلق گرفت.
در ادامه مراسم؛ جایزه ویژه هیأت داوران به حبیب علوانی برای کارگردانی فیلم «آدریانا مسافری از ایتالیا» اهدا شد. جایزه سرباز وطن به فیلم «جمال» به کارگردانی محمد منصور اهدا شد. جایزه بهترین کارگردانی فیلم مستند بلند را سام کلانتری برای کارگردانی فیلم «رخ» دریافت کرد. نشان فیروزه بهترین فیلم را هم محمد کارت برای تهیه‌کنندگی فیلم‌های «تورگی» و «آسانسور» به خانه برد- که در زمان دریافت جایزه‌اش گفت: «من این جشنواره را خیلی دوست دارم زیرا ۱۱ سال پیش وقتی برای فیلم «خون‌مردگی» جایزه گرفتم مسیر هنری من را تغییر داد. برخلاف معمول که می‌گویند حقیقت تلخ است اما به نظرم واقعیت تلخ است و برای رسیدن به حقیقت باید نگاهمان به واقعیت باشد».
جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران نیز به فیلم «تورگی» به کارگردانی توفیق حیدری و تهیه‌کنندگی محمد کارت تعلق گرفت...

عروسک‌ها به‌خط!
دیگر اتفاق مهم روز را می‌توان آغاز بیستمین دوره جشنواره نمایش عروسکی تهران-مبارک عنوان کرد که به گفته علی سلطان‌احمدی دبیرش با «یک بودجه ۱۵ میلیارد تومانی» برگزار خواهد شد- که البته «از بودجه ۱۵ میلیارد تومانی جشنواره تاکنون تنها بخش اندکی حدود ۲۰ درصد از بودجه  تخصیص پیدا کرده است. اما طی جلسه‌ای که با معاون هنری وزارت ارشاد داشتیم، قرار بر این شد تا یک‌سوم از بودجه برای تأمین امور جاری به دست ما برسد. به هر حال با تلاش معاون هنری حداقل آن بخشی که مربوط به هنرمندان بود تا حد زیادی محقق شده و تلاش کردیم تا قبل از شروع جشنواره، بخش عمده‌ای از کمک‌هزینه‌ها را به حساب هنرمندان واریز کنیم که تاکنون حدود ۷۵ درصد آن محقق شده است. البته جشنواره مسائل دیگری هم دارد که امیدواریم به مرور حل شود». اما گذشته از ماجرای همیشگی بودجه فستیوال‌های هنری؛ بیستمین دوره جشنواره نمایش عروسکی تهران-مبارک روز گذشته با حضور مهمانان بین‌المللی جشنواره و نمایندگان یونیما (اتحادیه جهانی نمایشگران عروسکی) آغاز به کار کرد. در این دوره که شامل ورک‌شاپ‌ها، نشست‌ها و وبینارهای مختلفی با حضور اساتید بین‌المللی یونیما خواهد بود، یکی از مهم‌ترین اتفاقات و تصمیم‌گیری‌ها حذف تئاتر شهر از بخش فضای باز جشنواره بوده- که به گفته دبیر جشنواره «این تصمیم به دلیل شرایط نامناسب محوطه تئاترشهر و بافت ناتمام آن اتخاذ و قرار شده تمرکز برنامه‌های فضای باز امسال بر اراضی عباس‌آباد و پارک آب و آتش باشد».
اتفاق دیگری که می‌توانست در برگزاری جشنواره «مبارک» خلل ایجاد کند؛ تغییر تعجب‌آور مدیرکل هنرهای نمایشی تنها دو روز مانده به آغاز جشنواره عروسکی بود که البته به گفته سلطان‌احمدی «از این رو که خوشبختانه هم مدیرکل پیشین همراهی قابل‌توجهی با جشنواره داشتند و هم اتابک نادری سرپرست جدید اداره که از چهره‌های قدیمی تئاتر هستند حمایت خود را اعلام کرده‌ و گفته‌اند که با نگاه مثبت کنار ما خواهند بود این اتفاق باعث ایجاد اختلال در جشنواره نشده است».

رشد با کمترین بودجه
... و در نهایت در نشست خبری پنجاه‌وچهارمین دوره جشنواره فیلم‌های علمی، آموزشی و تربیتی «رشد»؛ مسعود جهانشاهی دبیر جشنواره ضمن اعلام خبر تجلیل از علی نصیریان و خسرو خسروشاهی پیشکسوتان بازیگری و دوبله در جشنواره آتی فیلم «رشد»؛ برگزاری قدرتمند دوره جاری این جشنواره را وعده داد- که با بیش از ۶۰ سال قدمت، قدیمی‌ترین جشنواره فیلم ایران به شمار می‌آید.
مسعود جهانشاهی در این نشست با اشاره به این‌که «جشنواره فیلم رشد با هدف ترویج فیلم‌های آموزشی و علمی برای گروه‌های سنی مختلف و تقدیر از آثار مروج علمی و تربیتی در حوزه کودک و دانش‌آموز برگزار می‌شود و در جهت ارتقای سطح فرهنگ و آموزش در سطح ملی و بین‌المللی گام برخواهد داشت» گفت که «فیلم‌ها از اول تا ۵ دی‌ماه در سینماهای منتخب سراسر کشور به نمایش درمی‌آیند. اما نکته مهم این است که در کشور ما هنوز سینمای کودک و نوجوان به‌طور کامل شکل نگرفته و فیلم‌هایی که در این حوزه تولید می‌شوند، قادر به پوشش تمامی سلایق و نیازهای مختلف این گروه سنی نیستند. هدف اصلی جشنواره فیلم رشد امسال، جلب توجه بیشتر به این مسائل و تلاش برای هم‌راستاسازی فیلمنامه‌ها با نیازهای واقعی کودکان و نوجوانان است تا سینمای این گروه سنی از حالت بحران خارج شده و به سمت شکوفایی و تاثیرگذاری بیشتر پیش رود».
دبیر جشنواره با اشاره به حضور آثاری از ۱۶ کشور خارجی در جشنواره تصریح کرد که «امسال در سینما فلسطین، موزه سینما و محدوده‌ای در شیان تهران نمایش آثار را خواهیم داشت. در جشنواره امسال هم‌چنین فیلم «دروغ‌های زیبا» با دوبله خسرو خسروشاهی نیز اکران می‌شود و تجلیلی از این صداپیشه پیشکسوت خواهیم داشت. تجلیل از علی نصیریان به بهانه اکران فیلم «نوروز» نیز از دیگر بخش‌های جشنواره است».
دبیر جشنواره در نهایت با تاکید بر این که «ما امسال از سینماگران و فعالان حوزه کودک و نوجوان درخواست کردیم تا در جشنواره حضور پیدا کنند و در این راستا شاهد نشست فیلم‌های «باغ کیانوش»، «پروین»، «دروغ های زیبا» و «نوروز» با حضور عوامل خواهیم بود»؛ در پاسخ به پرسشی درباره بودجه جشنواره امسال گفت: «بودجه جشنواره را نمی‌توانم اعلام کنم اما این را بدانید که حداقل‌ترین بودجه را برای جشنواره اختصاص داده‌اند».