[شهروند] 29 مرداد ١٣٦٧ خورشیدی، جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، با اعلام خاویر پرز دکوئیار، دبیرکل وقت سازمان ملل متحد، به پایان رسید. بر این اساس و طبق مفاد قطعنامه 598 شورای امنیت، آتش‌بس در همه خطوط درگیری ایران و عراق برقرار شد و چندی بعد صلح‌بانان سازمان ملل برای نظارت بر حسن اجرای آتش‌بس در مرزهای دو کشور مستقر شدند. در طول دفاع مقدس و تا چند سال پس از پایان آن، حدود 20 قطعنامه با موضوع جنگ تحمیلی در شورای امنیت سازمان ملل به تصویب رسید. اولین قطعنامه یک هفته پس از آغاز تجاوز نظامی عراق و آخرین آن‌ها نیز ٣٠ ماه پس از پایان جنگ صادر شدند. از میان همه آن‌ها اما این قطعنامه شماره 598 بود که به جنگ پایان داد، زیرا یکی از مهم‌ترین شروط ایران یعنی «تعیین متجاوز» در آن لحاظ شده بود. شرطی که البته مدتی طول کشید تا محقق شود.
توضیحات غیرقابل قبول عراق برای سازمان ملل
«...مسلم است که جنگ بین ایران و عراق که سالیان دراز به طول انجامید، شروعش نقض حقوق بین‌الملل بود و موارد نقض حقوق بین‌الملل موجب مسئولیت برای مخاصمه است که موضوع اصلی پاراگراف ۶ است. آن بخش از موارد نقض مقررات بین‌المللی که در چارچوب پاراگراف ۶ باید مورد توجه ویژه جامعه جهانی قرار گیرد، استفاده غیرقانونی از زور و عدم احترام به تمامیت ارضی یک کشور عضو است. مسلماً در طول جنگ مواردی عمده و گسترده از نقض اصول مختلف حقوق بین‌المللی انسانی وجود داشته است. پاسخ عراق به نامه ۱۴ اوت ۱۹۹۱ من پاسخی محتوایی نیست، از این رو من ناچارم به توضیحاتی که قبلاً توسط عراق ارائه شده است تکیه کنم. این یک واقعیت است که توضیحات عراق برای جامعه بین‌المللی قابل قبول و کافی نیست. بنابراین رویداد برجسته‌ای که تحت عنوان موارد نقض در بند پنجم این گزارش بدان اشاره کردم همانا حمله ۲۲ سپتامبر ۱۹۸۰ علیه ایران است که بر اساس منشور ملل متحد، اصول و قوانین شناخته شده بین‌المللی یا اصول اخلاقی، قابل توجیه نیست و موجب مسئولیت مخاصمه است...»
اعتراف به متجاوز بودن عراق، دیر اما لازم
متنی که در پاراگراف قبل خواندید بخشی از گزارش خاویر پرز دکوئیار، دبیرکل سازمان ملل متحد، خطاب به اعضای شورای امنیت است که 33 سال پیش در چنین روزی، برابر 9 دسامبر 1991 میلادی منتشر شد و طی آن سازمان ملل به طور رسمی، عراق را آغازگر جنگ تحمیلی علیه ایران معرفی کرد. دکوئیار در بخشی از گزارش خود با اشاره به بهانه‌‌جویی‌های عراق آورده بود: «حتی اگر قبل از شروع مخاصمه برخی تعرضات از جانب ایران صورت گرفته باشد، چنین تعرضاتی نمی‌تواند توجیه کننده تجاوز عراق به ایران – که اشغال مستمر خاک ایران را در طول مخاصمه در پی داشت – باشد. تجاوزی که ناقض ممنوعیت کاربرد زور (از اصول حقوق بین‌الملل) است.» با این‌که تعیین متجاوز چند سال پس از پایان جنگ صورت پذیرفت و عمده‌ترین موتور محرک آن اشغال نظامی کویت توسط رژیم بعث عراق بود، اما تهران از آن استقبال کرد زیرا این گزارش دبیرکل سازمان ملل در واقع محقق شدن اصلی‌ترین خواست ایران یعنی اثبات دروغگویی رژیم صدام مبنی بر جنگ‌افروزی ایران بود.