[ شهروند ] اقتصاد عجیب و غریبی است تا خبر آغاز مذاکرات اروپایی داده می شود ، دلالان و کارچاق کن ها که بازار را و روح و روان مردم را متلاطم می کنند و دلار و طلا را لنگ در هوا نگه می دارند برای مدتی ساکت می شوند. با این همه ، انگار این روزها، روز بورس است و با پالس های مثبت، بازار و دلار آرام گرفته و طلا پایین کشیده....
بله! بحث داغ امروز شروع مذاکرات ایران و اروپا است، آن هم مقطع حساس کنونی که از یک طرف شورای حکام و با خواست و پیگیری اروپایی‌ها علیه ایران قطعنامه صادر کرده است، از طرف دیگر دونالد ترامپ به کاخ سفید برمی‌گردد و از طرفی هم با یک منطقه پرتنش و پردرگیری مواجه هستیم!
اخبار و تحلیل های دیروز بازهم حول این محور می چرخید اما در آن میان خبرهایی بودند که مانند پارازیت، لحظاتی آدم را از فضای سیاسی دور می کردند.
ماشه یا برجام؟ مساله این است
تحلیل وضعیت موجود در مذاکرات اروپایی ، مورد اشاره روزنامه اعتماد قرار گرفته است.. اعتماد در مطلبی با عنوان « ماشه یا برجام؟ مساله این است» می نویسد: غربی ها و ایران در یک تقاطع دشوار قرار گرفته‌اند. غربی‌ها میان احیای برجام یا تعریف توافق تازه معلق مانده‌اند. در عین حال اما سناریوی دیگری نیز در این زمینه مطرح است و آن اینکه کشورهای غربی می‌توانند مکانیسم ماشه علیه تهران را فعال کنند که البته منجر به اقداماتی بی‌سابقه از سوی ایران و نیز تشدید تنش‌ها میان تهران و تل‌آویو خواهد شد.
در ادامه مطلب آمده است: پس از سال‌ها اعمال محدودیت بر برنامه هسته‌ای و پس از آن پیشرفت تدریجی برنامه هسته‌ای ایران (بدون عبور از خط قرمزها) و همزمان تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی موجب شده تا غرب و ایران در تقاطع اجتناب‌ناپذیری قرار بگیرند. به باور ناظران ایران به دنبال افزایش توان بازدارندگی‌اش در برابر تنش‌های کنونی است. به همین دلیل بازگشت ترامپ به کاخ سفید می‌تواند رویکرد تهران را تحت تاثیر قرار دهد؛ بالاخص اگر ترامپ دو، فشار حداکثری دو را اجرایی کند. در چنین شرایطی احتمال افزایش سطح غنی‌سازی و تغییر استراتژی هسته‌ای ایران برجسته‌تر خواهد شد.پس از سال‌ها رکود در عرصه برنامه هسته‌ای ایران و پیشرفت تهران در این مسیر بدون فراتر رفتن از خطوط قرمز، تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی - به‌ویژه بحث ضرب‌الاجل فوری - برنامه هسته‌ای ایران را به یک نقطه اتصال اجتناب‌ناپذیر سوق می‌دهد. تهران و غرب در نقطه‌ای حساس قرار گرفته‌اند، تصمیم برای توافق یا عدم توافق. انتخاب هرکدام از دو گزاره می‌تواند تحولات سال ۲۰۲۵ را تحت تاثیر قرار داده و به گونه‌ای متفاوت رقم بزند.
اروپای امروز نه‌تنها طلبکار که بدهکار ایران است
روزنامه کیهان اما از زاویه دید جدیدتری به این مساله نگاه می کند و می نویسد: فارغ از اینکه اصل مذاکره و مفاهمه امری اصولی در سیاست خارجی به‌شمار می‌آید، عدم توجه به شرایط و موقعیتی که مذاکرات بین‌المللی در بستر آن اتفاق می‌افتد، می‌تواند این ابزار در روابط بین‌الملل را به یک سلاح در دست طرف مقابل بدل سازد.
در همین زمینه، به نظر می‌رسد دستگاه‌های دخیل در امر موضوع هسته‌ای و سیاست خارجی کشور در دولت چهاردهم، با بستن چشمان خود به روی تمامی اقدامات خصمانه اروپایی‌ها در ماه‌های اخیر و در راس آن قطعنامه ضدایرانی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که با تلاش سه کشور اروپایی و آمریکا آماده شده و به تصویب رسید، سعی در تکرار روندی دارد که پیشتر بارها و بارها در زمان مذاکرات ۸۲ تا ۸۴ و مذاکرات در دوران پس از خروج آمریکا از برجام مورد نقد رهبر معظم انقلاب قرار گرفته بود. اساسی‌ترین سؤالی که در این باب مطرح است این است که تکرار و قدم زدن در مسیر همان راهی که در برجام و در مذاکرات ۸۲تا ۸۴ تجربه شد، این بار چگونه منافع ملی را تامین خواهد کرد؟ و افرادی که معتقد به عقب‌نشینی بیشتر در مقابل غربی‌ها هستند چه تضمینی برای توقف رویکرد خصمانه آنان دارند؟جواب ما مشخص است تاریخ به‌خوبی اشتباه بودن و شکست این مسیر را نشان داده است.
اروپای امروز نه‌تنها طلبکار که بدهکار ایران است، و مذاکره با آن پررویی این بازیگران بی‌ارزش سیاست بین‌الملل را بیش از پیش می‌کند، زمان کنار گذاشتن این بازیگران عهدشکن از روند هر مذاکره‌ای و جایگزینی آن با میانجی‌های بهتری فرا رسیده است.
دو وزیر پای میز محاکمه
سایت فرارو گریزی زده و به موضوعی جدا از مذاکره پرداخته است. این سایت برگزاری دادگاه دبش را مهم بر می شمارد و می نویسد:
در ۴۵ سال گذشته، وزرای زیادی بودند که آمدند و رفتند و حتی فرزندان و نزدیکانشان درگیر فساد مالی و محاکمه شدند. اما هیچ وزیری پای میز محاکمه نرفته بود که این قفل نیز شکست. فرارو با اشاره به دادگاه چای دبش می نویسد:
دولت سیدابراهیم رئیسی مانند ۱۲ دولت پیشین آن و دولت جاری، نقاط ضعف و قوت داشت. نه سیاه بود و نه سفید.
دو وزیر صمت و کشاورزی دولت سیزدهم در پرونده فساد چای دبش که تمام آن مربوط به این دولت نبود و آغاز آن به دوران زمانی روحانی برمی‌گشت، متهم شدند.
وزیر جهاد کشاورزی را مرحوم رئیسی از وزارت برکنار کرد و وزیر صمت را هم نمایندگان با استیضاح از گردونه خارج کردند.
این دادگاه روز ۴ آذر آغاز به کار کرد. در گزارش تصویری خبرگزاری میزان وابسته به قوه قضائیه تصویر متهمان حاضر در دادگاه مشخص نیست. اما یک خبرنگار در توئیتر خود نوشت که دو وزیر سابق به عنوان متهم در دادگاه حاضر شدند. خبری که تا کنون از سوی قوه قضائیه تکذیب نشده و رخ دادن آن نیز دور از ذهن نیست.
آنجلینا جولی به ایران نیامد لااقل جنیفر بیاید
توی این اوضاع و احوال ، پارازیت های زیادی هم داریم نمونه اش اینکه ویدیویی از اظهارات قدیمی و عجیب علی اکبر رائفی‌پور بار دیگر در فضای مجازی منتشر شده است. او در این فیلم می‌گوید: «آمریکا تمام شد. شما به چشم خودتان زوال آمریکا را خواهید دید. امروز قدرت اقتصادی را چین به دوش خواهد کشید و اتفاقی نیست. یک و نیم میلیارد نفر کارگر مفت و مجانی، جانم! بابت ۱۲ ساعت در روز بین ۲۰ تا ۲۸ دلار حقوق می‌گیرند. نهایتا ۳۰ هزار تومان. شما فکر کردید شرکت نایک به چین رفته؟ نه عزیز من آن رییس شرکت عوض نشده بلکه کارگران را ارزانتر می‌سازند.
باز شدن مرز‌ها به روی کالا‌های چینی خیانت است. ببندید مرز‌ها را که احدالناسی نمی‌تواند با چین رقابت کند. آمریکا نقش فرهنگی خواهد داشت. خانم هیلاری کلینتون آمد و گفت حاضریم بچه‌های راهنمایی و دبیرستان شما را مفتی بگیریم پرورش شان بدهیم و دوباره به شما پس بدهیم. فلان فلان شده عاشق چشم و ابرومان شده؟ یکباره خانم آنجلینا جولی دوره افتاده همه کشور‌ها رفته و دارد ماست مالی می‌کند. نمی‌دانم کی می‌خواهد به ایران بیاید؟ حالا این نیامد لااقل جنیفر بیاید. او هم نیاید، گور پدرش، چون پول بیمه اش را نداریم که بدهیم.»
واردات ۱۰۰هزار خودرو کارکرده، نه ارزبری زیاد دارد و نه تورم را بالا می‌برد
اما خیلی ها جدای از عالم سیاست به مباحث اقتصادی نیز اشاره دارند. روزنامه جوان در مطلبی به واردات صد هزار خودرو کارکرده واکنش نشان داد و ارزبری آن را زیاد ندانست. این روزنامه نوشت: در صورتی که یک‌میلیارد دلار از سهمیه ارزی کشور به اجرای قانون واردات خودروی کارکرده اختصاص می‌یافت، حدود ۱۰۰ هزار دستگاه خودرو به بازار عرضه می‌شد که آثار مشخص ضدتورمی نیز در پی داشت.
می‌توانستیم با تخصیص تنها یک‌میلیارد دلار ارز به واردات خودروهای کارکرده، بین ۸۰ تا ۱۰۰ هزار دستگاه خودرو را با قیمت متوسط ۱۰ تا ۱۲ هزار دلار وارد بازار کنیم. فراموش نکنیم که عملکرد واردات خودروی نو حدود ۳۰هزار دستگاه بوده است. در این شرایط اعمال افزایش قیمت خودروهای داخلی در شرایط کم‌چالش‌تری پیش می‌رفت و اعتماد عمومی به دولت به این شکل خدشه‌دار نمی‌شد. این موارد در حالی است که دولت به تازگی با جدیت به دنبال واردات آیفون‌های لوکس است. طبق بررسی‌ها سالانه تا یک‌میلیارد دلار ارز باید به این حوزه تخصیص یابد. این میزان ارز تنها به کمتر از ۱۰درصد مصرف‌کنندگان بازار موبایل اختصاص می‌یابد. در جمع‌بندی اولویت واردات خودروی کارکرده یا آیفون می‌توان به راحتی تشخیص داد که دولت می‌توانست تصمیم بهینه‌تری با توجه به محدودیت منابع ارزی طی سه ماه اخیر اتخاذ کند.
پول ملی ناموس ملت است
اما نگاه تندتری به اقتصاد نیز وجود دارد. روزنامه جمهوری اسلامی در سرمقاله دیروز خود نوشت :«پول ملی، ناموس ملت است. سال‌هاست که این ناموس ملت به حراج گذاشته شده و هیچ اقدامی برای جلوگیری از ادامه این حراج نمی‌شود. درصدد نیستیم این یا آن دولت را مقصر جلوه دهیم، زیرا روشن است که در چارچوب روند موجود، از دولت‌ها کاری برنمی‌آید.
در پاسخ به سوال امیرالمومنین(ع) اگر از ما بپرسند چرا به جای کم کردن فاصله طبقاتی در جامعه‌ای که با نام نظام اسلامی حکومت می‌کنید هر روز فاصله بیشتر می‌شود چه جوابی داریم؟ آیا از چنین شجاعتی برخوردار هستیم که بگوئیم از ثروتمندان مالیات نمی‌گیریم ولی کارگران و کارمندان را قبل از آنکه حقوق ماهانه‌شان را بگیرند نقره‌داغ می‌کنیم؟ آیا این شجاعت را داریم که بگوئیم حقوق مسئولین نظام اسلامی برخلاف نظام حکمرانی علوی نجومی است و حقوق و درآمد مردم عادی حتی کفاف مخارج ۱۰ روز اول ماه زندگیشان را نمی‌دهد؟ آیا این جسارت را در خودمان سراغ داریم که بگوئیم در جامعه اسلامی ما اختلاس، فساد اقتصادی، رانت‌خواری، ویژه‌خواری و پارتی‌بازی به یک رویّه تبدیل شده است؟ کوچک‌ترین عارضه چنین جامعه مالامال از تبعیض و فاصله طبقاتی، نارضایتی عامه است.
معین زد ممنوع الکار شد؟!
از اقتصاد که عبور کنیم به فرهنگ می رسیم. البته اینکه کدامیک مهمتر است را شما باید بگویید. جالب ترین حبر فرهنگی بعد از حاشیه های جشن حافظ خبری است در مورد معین زد. رویداد ۲۴ نوشت: طبق پیگیری‌های انجام شده ظاهراً معین زد، خواننده محبوب پس از حواشی مختلفی که در ماه‌های گذشته ایجاد کرده بود، به مدت ۶ ماه ممنوع الکار شده است.
بهمن بابازاده در خبر خود آورده است: حواشی انتشار تیزر مشق امشبم و ویدئو‌هایی که برگرفته از آن در سراسر فضای مجازی پخش شد، حواشی کنسرت کانادا و موضوع ادای عجیب کلمات و نوع تحریر زدن‌های این خواننده دلایلی بوده که در کنار نوع خاص لباس پوشیدن این خواننده، به ممنوع الکاری او منجر شده است.
کشف گنجینۀ شگفت‌انگیز «ساسانی» در دشت‌های اسکاتلند
اما فرهنگ ما که فقط در داخل مرزهایمان محصور نیست. یک مبادله فرهنگی تجاری دور دست دیروز گل سر سبد خبرها بود. «گنجینه گالووی» که در حال حاضر در موزه ملی اسکاتلند نگهداری می‌شود، شامل بیش از ۱۰۰ شیء از جنس طلا، نقره، کریستال، سنگ و سفال است که به دوران وایکینگ‌ها تعلق دارد. این گنجینه در سپتامبر ۲۰۱۴ در شهرستان تاریخی کرکوبری‌شایر در منطقه گالووی در اسکاتلند کشف شد. حالا محققان دریافته‌اند که یکی از اشیاء چشمگیر این گنجینه ریشه‌ای ایرانی دارد و به دست فلزکاران ماهر امپراتوری ساسانی ساخته شده است.
به گزارش فرادید، در میان این مجموعه گران‌بها، یک شیء خاص وجود دارد که از نظر هنری و جغرافیایی بسیار چشمگیر است: ظرفی با تزئیناتی غیرمعمول که پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهد احتمالاً مسافت بسیار زیادی را طی کرده است؛ از امپراتوری ساسانیان در ایران باستان تا اسکاتلند. این ظرف به دلیل تزئیناتش توجه باستان‌شناسان را جلب کرده است. برخلاف ظرف‌های معمول دوران وایکینگ‌ها، این اثر دارای نقش‌هایی از پلنگ، ببر و محراب آتش است که شعله‌هایی از آن خارج می‌شود و در بالای آن‌ها نقش یک تاج به چشم می‌خورد. این نمادها در اروپای مسیحی قرون وسطی ناشناخته بوده و باعث شد پژوهشگران به دنبال منشأ آن بروند.