[ شهروند] با مصوبه جدید هیأت وزیران، ۶ شاخص مانند درآمد ماهانه، خودرو بالای ۳میلیارد تومان، ملک بالای ۳۵میلیارد تومان وسقف خرید ماهانه به‌عنوان معیار دهک‌بندی اعلام شدند و اگر هر خانوار یکی از این شاخص‌ها را داشته باشد، احتمالا یارانه نقدی وی حذف خواهد شد.
مهم‌ترین و عیان‌ترین بخش طرح تحول اقتصادی به قسمت هدفمندسازی یارانه‌ها اختصاص دارد؛ فرایندی که به موجب قانون، از آذر ماه سال ۱۳۸۹ در ایران اجرایی شد و نخستین مرحله واریز یارانه نقدی به‌حساب خانوارها، با پرداخت ۴۵ هزار و پانصد تومان به ازای هر نفر در ماه انجام شد. این قانون در دوران ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور دولت‌های نهم و دهم پیشنهاد شد و در نهایت به تصویب رسید و حالا با گذشت حدود ۱۴ سال هنوز بر سر میزان و نحوه پرداخت آن اختلافات بسیاری مطرح است که خروجی آن، پیشنهاد به حذف یارانه پردرآمدها بوده است. پرداختن به موضوع یارانه نقدی، با تغییر هر دولتی مورد بحث و گفت‌وگو قرار می‌گیرد و سال‌هاست که در راستای اجرای عدالت اجتماعی، نظریاتی مبنی بر حذف یارانه پردرآمدها هر بار به طریقی از انحاء مطرح می‌شود. برای نمونه دولت سیزدهم همزمان با آغاز فعالیت خود در جهت کاهش شکاف طبقاتی و افزایش قدرت خرید دهک‌های کم درآمد جامعه اقدامات متعددی را در دستور کار خود قرار داد که اجرای طرح «کالابرگ الکترونیکی» ازجمله این اقدامات بود. تا پیش از دولت سیزدهم مبلغ یارانه ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان بود که حتی به دهک‌های درآمدی بالا اختصاص می‌یافت؛ اما در دولت سیزدهم ضمن اصلاح فرایند توزیع یارانه، این رقم بیش از ۱۰ برابر افزایش یافت و یارانه دهک‌های ضعیف در قالب پرداخت نقدی بیشتر شد.
قانون بودجه ۱۴۰۳ درباره حذف یارانه پردرآمدها پیش‌بینی‌هایی داشته که با گذشت ۸ ماه از سال هنوز اجرایی نشده است. براساس بند ۶ تبصره ۸ قانون بودجه سال‌جاری، سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها موظف بود با همکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نسبت به تجدیدنظر در مورد افرادی که یارانه آنها حذف شده و همچنین نسبت به حذف یارانه خانوارهای غیرمشمول حمایت دولت به‌موجب آیین‌نامه‌ای که توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و با همکاری سازمان برنامه و بودجه کشور و سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها ظرف یک‌ماه از لازم‌الاجرا شدن این قانون به‌تصویب هیأت وزیران می‌رسد، اقدام کند.
حالا با تغییر دولت و همزمان با ارائه لایحه پیشنهادی بودجه ۱۴۰۴ همه به‌دنبال ردپایی از تصمیمات یارانه‌ای در آن هستند؛ از این‌رو پرداخت یارانه مورد سؤال بسیاری از مقامات پاسخگو قرار می‌گیرد. در آخرین خبرها، از سوی احمد میدری وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی مطرح شد که ۸ آبان ماه در گفت‌وگویی از ابلاغ آیین‌نامه دولت در مورد حذف یارانه پردرآمدها صحبت شده است.ا و گفت: «برای حذف افراد پردرآمد از یارانه‌های نقدی یک آیین‌نامه در هفته قبل در دولت مطرح و بررسی شد و به تصویب رسید که هفته آینده ابلاغ می‌شود.» این در حالی است که میدری تأکید کرده است: «در لایحه بودجه ۱۴۰۴ به حذف افراد پردرآمد از یارانه‌ها و پرداخت یارانه بیشتر به نیازمندان اشاره‌ای نشده و مانند سال گذشته، اعتباری نیز برای کالابرگ دیده نشده است.» فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت چهاردهم نیز در واکنش به پرسش‌های یارانه‌ای، گفته است: «یارانه‌ها قاعدتاً به اشخاصی باید داده شود که نیازمند هستند؛ موضوع حذف افراد موضوع حساسی است و موضوع تغییر دهک‌ها فعلاً در دستور کار نیست.» با توجه به تکلیف قانون بودجه سال 1403، دولت موظف بود تا آیین‌نامه مربوط به نحوه دهک بندی خانوارها را تهیه و تصویب کند. با توجه به تغییر دولت در این بازه زمانی به‌نظر می‌رسد که این آیین‌نامه بسیار دیرتر از زمان مقرر به تصویب هیأت وزیران رسیده است. با توجه به آیین‌نامه اجرایی‌ای که به استناد جزء (6) بند (الف) تبصره (8) ماده واحده قانون بودجه سال 1403به تصویب هیأت وزیران رسیده است، خانوارهای دارای املاک و مستغلات ازجمله باغ ویلاهای مجلل (لوکس) با مجموع ارزش ریالی بالاتر از 35میلیارد تومان، خانوارهای دارای یک یا چند خودروی سواری یا وانت دو اتاق (کابین) دارای شماره انتظامی شخصی با مجموع ارزش 3میلیارد تومان، خانوارهایی که درآمدهای آنها بیش از سقف مشخص باشد، خانوارهایی که میزان خرید آنها از طریق حساب‌های غیرتجاری از رقم تعیین شده بالاتر باشد، ایرانیان مقیم خارج از کشور براساس اعلام وزارت امور خارجه و خانوارهایی که بیش از پنج سفر خارجی در بازه یکساله داشته باشند مشمول شرایط قطع یارانه خواهند بود. به این ترتیب به‌نظر می‌رسد که دهک‌بندی و شاخص‌هایی که تا پیش از این برای این منظور مورد استفاده قرار می‌گرفت کنار گذاشته شده است.
بر همین اساس شاخص‌های جدید تعیین شده در این آیین‌نامه تنها تا پایان سال معتبر خواهند بود چرا که براساس قانون بودجه سال 1403به تصویب رسیده است. به این ترتیب مشخص نیست که آیا در این بازه زمانی آیا امکان اجرای کامل شاخص‌های جدید وجود دارد و اینکه آیا در سال آینده نیز شرایط مشابهی درنظر گرفته خواهد شد؟

 آیین‌نامه اجرایی  حذف یارانه ها

هیأت وزیران در جلسه 1403٫8٫6به پیشنهاد وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری سازمان برنامه و بودجه کشور و سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها و به استناد جزء (6) بند (الف) تبصره (8) ماده واحده قانون بودجه سال 1403کل کشور آیین‌نامه اجرایی موضوع جزء یادشده را به شرح زیر تصویب کرد:

آیین‌نامه اجرایی موضوع جزء (6) بند (الف) تبصره (8) ماده واحده قانون بودجه سال 1403کل کشور
ماده 1- در این آیین‌نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به‌کار می روند
1.وزارت: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
2.سازمان: سازمان هدفمندسازی یارانه ها
3.پایگاه: پایگاه ملی اطلاعات رفاه ایرانیان
4.دستگاه دستگاه‌های اجرایی دستگاه‌های اجرایی موضوع ماده (5) قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 1386
5.کارگروه تعامل پذیری کارگروه تعامل پذیری دولت الکترونیکی موضوع ماده (3) قانون مدیریت داده‌ها و اطلاعات ملی مصوب 1401
ماده 2- خانوارهایی که واجد هر یک از شرایط زیر باشند با رعایت ملاحظات اجتماعی و به‌صورت تدریجی غیرمشمول حمایت دولت تلقی می‌شوند:
1- خانوارهای دارای املاک و مستغلات ازجمله باغ ویلاهای مجلل لوکس) با مجموع ارزش ریالی بالاتر از سیصد و پنجاه میلیارد (000›000›000›350ریال)
2.خانوارهای دارای یک یا چند خودروی سواری یا وانت دو اتاق کابین) دارای شماره انتظامی شخصی با مجموع ارزش سی میلیارد (000، 000،000، 30) ریال
تبصره - برای خانوارهای بیش از پنج نفر به ازای هر نفر افزایش مبلغ یکصد و بیست و پنج میلیون (125، 000، 000) ریال به مبلغ مذکور در ردیف پنجم جدول فوق اضافه می‌شود.
5.ایرانیان مقیم خارج از کشور براساس اعلام وزارت امور خارجه
6.خانوارهایی که بیش از پنج سفر خارجی در بازه یکساله دارند.