سنندج - فرزاد نویدی | در میان زندانیان محبوس در زندان‌ها می‌توان افرادی را یافت که مرتکب عملی از روی عمد نشده‌اند و تنها به دلیل حادثه یا اتفاقی به پشت میله‌های زندان افتاده‌اند و یاری مردم خیری را می‌طلبند که آنان را به دامن جامعه   بازگرداند.
به پایان‌ سال که نزدیک می‌شویم همه در تکاپوی آیین‌های‌ سال نو هستند، جا دارد نگاهی به اطراف نیز بیندازیم و به مشکلات همنوعانمان نیز توجهی داشته باشیم، هستند کسانی که در انتظار عزیزانشان هستند که می‌شود با اندکی کمک ما آنان نیز ‌سال نو را با خوبی و خوشی و در کنار خانواده آغاز کنند.
سخن از زندانیان جرایم غیرعمد است آنانی که ندانسته و بر اثر تصادف و حادثه‌ای به پشت میله‌های زندان افتاده‌اند و اکنون نیز چشم یاری از مردم خیری را دارند که همواره و همیشه یار و مددکار محرومان و آسیب‌دیدگان بوده و هستند.
خانواده‌هایی که در نبود یکی از اعضای خود با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم می‌کنند، تحکیم بنیان خانواده و تلاش در جهت حفظ آن یکی از تاکیدات دین مبین اسلام است که همه مسلمانان موظف و مکلف به پیروی از این دستور دینی هستیم و رهایی یک زندانی و فرستادن او به آغوش خانواده‌اش مصداق همین موضوع است که از لحاظ شرعی و دینی می‌تواند مورد توجه باشد.
برای رهایی زندانیان جرایم غیرعمد در کشور از ‌سال 69 مرکزی با عنوان ستاد دیه تشکیل شده و توانسته است با جمع‌آوری و هدایت کمک‌های خیرین به آزادی زندانیان جرایم غیرعمد کمک فراوانی کند.
برای اطلاع از نحوه آزادی زندانیان و آشنایی با فعالیت‌های ستاد دیه استان کردستان با اسدالله گرجی‌زاده مدیرکل زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی و مدیرعامل ستاد دیه استان به گفت‌وگو نشستیم که ماحصل آن در ذیل می‌آید:
به عنوان اولین سوال بفرمایید چه تعداد از زندانیان موجود در استان از محکومین جرایم غیرعمد هستند؟
هم‌اکنون 204 نفر از زندانیان استان کردستان از زندانیان جرایم غیرعمد هستند که از این تعداد دو نفر از آنان زن و مابقی مرد هستند. محکومیت این افراد به ترتیب محکومیت‌های مالی، مهریه، نفقه و تصادفات رانندگی است، حداقل محکومیت یک زندانی اکنون 20‌میلیون ریال و حداکثر آن بیش از 10‌میلیارد ریال است. ستاد دیه استان، پرونده‌های این افراد را در اختیار خیرین قرار می‌دهد که برای کمک خود مورد را انتخاب کنند اما این کمک‌ها از طریق ستاد دیه انجام می‌شود. افرادی هستند که هفت‌سال در زندان به سر می‌برند و به دلیل این‌که نتوانسته‌ایم رضایت شکات را بگیریم تاکنون آزاد نشده‌اند.
چه اقداماتی برای جلب رضایت طلبکاران یا کاهش بدهی زندانیان انجام شده و کارهای انجام شده برای فراهم شدن زمینه آزادی زندانیان جرایم غیرعمد چیست؟
از طریق ستاد دیه دیدارهای بسیاری با شکات داشتیم و سعی کرده‌ایم با تشریح وضع خانوادگی و مالی بدهکاران و آسیب‌هایی که خانواده زندانیان را تهدید می‌کند، رضایت شکات را جلب کنیم که خوشبختانه با توجه به فرهنگ بالای مردم کردستان و عاطفی بودن آنها در بسیاری از این موارد به نتیجه رسیده‌ایم بطوری که در ‌سال‌ جاری 16‌میلیارد ریال از بدهی زندانیان جرایم غیرعمد استان توسط شکات بخشیده شده و این نشان‌دهنده میزان گذشت مردم استان است.
همچنین ستاد دیه در جهت اخذ کمک‌های بلاعوض از مرکز نیز تلاش کرده و از این طریق نیز برای تامین بدهی زندانیان اقدام کرده‌ایم که 19میلیارد ریال نیز به این شیوه کمک دریافت کرده‌ایم.
لازم است اعلام کنم که با مشارکت بانک تجارت، صادرات و ملت برای رهایی زندانیان جرایم غیرعمد هشت‌میلیارد و 650‌میلیون ریال وام اخذ کردیم و از این طریق نیز به آزادی زندانیان جرایم غیرعمد کمک کردیم که جای قدردانی از همکاری و مشارکت بانک‌ها دارد.
از ابتدای ‌سال ‌جاری چه تعداد از زندانیان جرایم غیرعمد آزاد شده‌اند؟
در ‌سال 93 تاکنون 159 نفر از زندانیان از محل کمک‌های خیرین و ستاد دیه از زندان آزاد شده‌اند که زمینه آزادی آنان از محل کمک‌های خیرین، کمک‌های بلاعوض ستاد مرکزی دیه و وام‌های بانکی فراهم شده و همچنین با رایزنی و پیگیری‌های فراوان توانستیم رضایت بخشی از بدهی زندانیان را از شکات بگیریم.
با تلاش اعضای ستاد دیه استان 16میلیارد ریال از بدهی زندانیان توسط شکات بخشیده شده و رضایت داده‌اند که جای قدردانی دارد. همچنین 21‌میلیارد ریال از محل کمک‌های مردمی و ستاد دیه در ‌سال‌جاری برای آزادی زندانیان جرایم غیرعمد استان کمک شده است. به اذعان مسئولان کشور، استان کردستان در زمینه کمک خیرین در ردیف استان‌های برتر کشور قرار دارد.
در دهه فجر امسال چه تعداد زندانی جرایم غیرعمد از زندان آزاد شدند؟
به مناسبت دهه فجر امسال از محل کمک‌های مردمی و ستاد دیه و همچنین وام‌های بانکی
 14 نفر از زندانیان جرایم غیرعمد در استان کردستان آزاد شده‌اند و به مناسبت‌های مختلف نیز به دنبال جمع‌آوری کمک‌های مردمی و همچنین کمک‌ها و حمایت‌های ستاد دیه کشور برای آزادی زندانیان جرایم غیرعمد هستیم و همچنان به کمک خیرین استان نیاز داریم.
مراسمی در دهه فجر برای تجلیل از خیرینی که در طول‌ سال با ستاد دیه استان همکاری کرده بودند، برگزار کردیم که در خلال این مراسم 960‌میلیون ریال کمک جمع‌آوری شد. برنامه‌های ستاد دیه همواره در طول ‌سال استمرار دارد و در زمینه جذب کمک‌های مردمی تلاش می‌کنیم.
بیشتر کمک‌ها به ستاد دیه در ماه رمضان انجام می‌شود و تصمیم به اجرای برنامه گل‌ریزان در عید نوروز را هم داریم اما خیرین و مردم نیکوکار کردستان می‌توانند هر روز به ستاد دیه کمک کنند و خود را در این امر خیر شریک نمایند.
بیشتر زندانیان جرایم غیرعمد به دلیل عدم پرداخت مهریه و یا نفقه در حبس بسر می‌برند. در این مورد چه پیشنهادی برای کاهش ورود زندانیان دارید؟
آسیب‌های اجتماعی در جامعه بیشتر از گذشته شده و منشأ اصلی آن به فقر و مسائل اقتصادی و بیکاری برمی‌گردد. معتقدم کار فرهنگی به دلیل افزایش میزان مشکلات به تنهایی جواب نمی‌دهد و جا دارد مسئولان بیشتر به فکر رفع مسائل اقتصادی و بیکاری باشند. اگرچه ما در زندان برنامه‌های آموزشی و مهارتی فراوانی برای زندانیان داریم و بیشتر زندانیان در دوران حبس با یکی از حرفه‌ها و مهارت‌ها مجهز می‌شوند اما حمایت بعد از آزادی ندارند و این می‌تواند آسیب جدی باشد. خانواده‌ها باید بیشتر به فرد زندانی توجه کنند و از آنان حمایت نمایند و اجازه ندهند آسیبی آنها را تهدید کند چرا که هرگونه بی‌توجهی می‌تواند منجر به بازگشت آنان به زندان شود. بخشی از زندانیان در اثر سانحه‌های رانندگی و به دلیل نداشتن بیمه گرفتار می‌شوند که توصیه می‌کنیم خودروها بیمه‌نامه داشته باشند. اجرای مهریه به‌عنوان دیگر تهدید و آسیب جامعه است که بخشی از زندانیان نیز اکنون به دلیل عدم پرداخت مهریه در زندان بسر می‌برند که افراد قبل از ازدواج حتما با علم و آگاهی نسبت طرف مقابل ازدواج کنند و از مراکز مشاوره برای این اقدام خود مشورت بگیرند تا در آینده دچار مشکل نشوند.
تعداد زندانیان جرایم غیرعمد در حوزه مسائل اقتصادی نیز رو به افزایش است، چه توصیه‌ای برای جلوگیری از بروز این مسائل و مشکلات دارید؟
چک‌های بلامحل و کلاهبرداری به دلیل عدم اطلاع مردم امروز افزایش یافته و توصیه می‌کنم مردم قبل از هرگونه معامله‌ای با مشاوران حقوقی مشورت کنند و از این طریق اقدام نمایند تا شاهد بروز این مشکلات نباشیم و کسی به این خاطر دچار گرفتاری و دردسر نشود. در کنار این موارد مهریه‌های سنگین نیز به یکی از تهدیدات جامعه تبدیل شده و افراد بسیاری به دلیل عدم پرداخت مهریه اکنون در حبس هستند که افرادی که قصد ازدواج دارند باید بدانند مهریه سنگین ضامن خوشبختی و یک زندگی موفق نیست.
طرح‌های بسیار خوبی اکنون در زندان‌های استان در دست اجراست که ازجمله آن به قرآن‌درمانی می‌توان اشاره کرد، در این ارتباط بیشتر توضیح دهید؟
در زندان‌های استان اکنون به دنبال مهارت‌آموزی زندانیان از طریق برگزاری دوره‌های آموزشی و همچنین کلاس‌های فرهنگی هنری هستیم که ازجمله این برنامه‌ها اجرای طرح قرآن درمانی است که بسیار تأثیرگذار بوده است. بسیاری از زندانیان با قرآن مأنوس شده‌اند و برخی از آنان اکنون حافظ قرآن هستند و این نشان می‌دهد این افراد استعدادهای زیادی داشته‌اند که از آن استفاده نکرده‌اند.
نظر شما در مورد فعالیت‌های ستاد دیه چیست؟
ستاد دیه برای کشور یک برکت است همیشه به دنبال کار زندانیان است و تا رهایی آنان از حبس تلاش می‌کند و معتقدیم در کنار فعالیت‌های این ستاد برای رهایی زندانیان جرایم غیرعمد انتظار داریم دستگاه‌های دیگر نیز به وظایف خود عمل کنند و در راستای ایجاد اشتغال و رفع مشکلات اقتصادی جامعه کمک کنند.
در پایان اگر سخنی با مخاطبان دارید، بفرمایید.
باید از فعالیت‌های حوزه مددکاری قدردانی کرد. معیار عملکرد خوب دستگاه‌های مرتبط در حوزه اشتغال و بیکاری را ورودی‌های زندان معلوم می‌کند که متاسفانه عملکرد این دستگاه‌ها ضعیف است و ورودی‌های زندان نشان می‌دهد که کاری برای اشتغال در استان انجام نشده است که جا دارد مدیران تدبیری بیاندیشند و به فکر ایجاد شغل برای جوانان باشند تا از ورود آنان به حوزه آسیب‌های اجتماعی جلوگیری کنند.
شماره حساب‌های 20898989.77 بانک ملت شعبه حافظ سنندج، 0105951078004 بانک ملی آزادی و 1139027600 بانک تجارت شعبه پاسداران به نام ستاد مردمی دیه آمادگی دریافت حمایت‌های مادی مردم خیر استان جهت آزادی زندانیان جرایم غیرعمد را دارد.