مذاکرات هستهای میان ایران و غرب روز گذشته در سوییس ادامه یافت درحالیکه در آمریکا، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی حواشی زیادی برای آن ایجاد کرد. بهطورکلی روز دو و سهشنبه روز پرخبری در مذاکرات هستهای ایران و گروه 1+5 بود. از یک سو محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه و علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی به همراه حسین فریدون در سوییس با جان کری و ارنست مونیز، وزیر خارجه و انرژی آمریکا به مذاکره نشسته بودند و در سوی دیگر باراک اوباما رئیسجمهوری آمریکا و بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسراییل سخنانی را درخصوص مذاکرات هستهای بیان کردند.
باراک اوباما رئیسجمهوری آمریکا که کشورش به شدت در تلاش است تا به توافق هستهای با ایران دست یابد، روز گذشته در گفتوگویی با خبرگزاری رویترز ضمن اشاره به این نکته که احتمال دستیابی به توافق در مقایسه با 2 یا 3 ماه گذشته بیشتر شده، گفت: «اگر ایران محدودیت 10ساله را بپذیرد، امکان توافق وجود دارد و تهران هنوز پاسخ مثبت نداده است.»
اوباما که اخیرا به دلیل اقدامات نتانیاهو در اخلال در روند مذاکرات هستهای روابطش با نتانیاهو تیره شده میبیند درخصوص سخنرانی نتانیاهو در کنگره آمریکا گفت: «آنچه ما نباید انجام دهیم این است که تلاش نکنیم گفت وگوها را تضعیف کنیم. من صادقانه بگویم نگرانی من درباره اظهارات نتانیاهو کمتر است و نگرانی من بیشتر درباره اقدامات کنگره است که ممکن است قبل از اتمام گفتوگوها آن را تضعیف کند و آنچه من به اعضای کنگره اعم از دموکراتها و جمهوریخواهان گفتهام این است که اگر ما به توافق نرسیم زمان زیادی برای درخواست مجدد تحریمها و تقویت تحریمها و دیگر اقدامات است اما ما نباید درباره این توافق پیشداوری کنیم و تحریمهایی را شروع کنیم که ممکن است به ایران اجازه دهد دور شود و ادعا کند که آمریکا از مسیر دیپلماسی کنار رفت.»
اوباما گفت: نخستوزیر نتانیاهو فکر میکند بهترین راه برای انجام این کار افزایش تحریمها یا اقدام نظامی است که اطمینان میدهد ایران دیگر هیچ توانایی غنیسازی نداشته باشد. هیچ کارشناس ایران یا کارشناس منع تکثیر در جهان فکر نمیکند ایران به تحریمهای اضافی با حذف برنامه هستهای خود پاسخ دهد. ما از همان ابتدا گفتهایم با سازماندهی رژیم قوی تحریمهای جهانی میتوانیم ایران را به میز مذاکره بازگردانیم و با آوردن ایران به میز مذاکره آنها را وادار سازیم مذاکرات جدی داشته باشند :
رئیسجمهوري آمریکا گفت: ما همچنان در وسط راه مذاکرات هستیم. ما همواره گفتهایم باید اجازه دهیم این مذاکرات انجام شود. در صورتی که ایران تمایل داشته باشد با 10سال حفظ برنامه خود به این صورت که اکنون است، موافقت کند و در حقیقت عناصری را که اکنون وجود دارد، به عقب بازگرداند، اگر ما به این مسأله برسیم و بتوانیم آن را راستیآزمایی کنیم، هیچ گزینه دیگری (به اندازه گزینه دیپلماتیک) نمیتواند چنین اطمینانی به ما درباره دست نیافتن آنها به سلاح هستهای بدهد.
رئیسجمهوري آمریکا گفت: ایران ممکن است با تقاضای بازرسی شدید که ما بر آن تأکید میکنیم، موافقت نکند. آنها ممکن است با سطح پایین توانایی غنیسازی که درباره فرار هستهای دستکم تا یکسال اطمینان میدهد، موافقت نکنند اما اگر آنها با آن موافقت کنند، کنترل برنامه هستهای آنها به نسبت هرگونه اقدام نظامی ما و اسراییل و تحریمها موثرتر خواهد بود. ما این مطلب را میدانیم زیرا در دورهای که ما از تحریمها برای یک دهه استفاده کردیم، ایران در پاسخ به تحریمها از حدود سیصد یا چند صد سانتریفوژ به دهها هزار سانتریفوژ رسید.
رئیسجمهوري آمریکا گفت: من فکر میکنم مذاکرهکنندگان به سرعت کامل درحال حرکت به جلو هستند. در نهایت، آنچه تحسینبرانگیز است اتحاد بینالمللی است که ما توانستهایم آن را حفظ کنیم و به ایران بگوییم که شما باید به جهان نشان دهید به دنبال سلاح هستهای نیستید. شما میتوانید توانایی غنیسازی بسیار کم برای استفاده صلحآمیز داشته باشید تا مادامی که روند بازرسی کافی و شدید وجود داشته باشد و ما بتوانیم اطمینان یابیم که شما درحال دستیابی به ظرفیت فرار نیستید.
این سخنان باراک اوباما با واکنش محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران روبهرو شد. ظریف گفت: «سخنان آقای اوباما به روشنی نشاندهنده این واقعیت است که ایالات متحده آمریکا که در طول
چند دهه گذشته تهدیدهای مستقیم و غیرمستقیم نظامی و تحریمهای ظالمانه و غیرقانونی متعددی را علیه جمهوری اسلامی ایران اعمال داشته، به این نتیجه رسیده که سیاست تهدید و تحریم، سیاستی شکست خورده است و اینگونه اقدامات قادر به مقابله با عزم راسخ و همت بلند ملت ایران در دستیابی به فناوری صلحآمیز هستهای و پیشرفت در زمینه بهرهبرداری از آن نبوده و نخواهد بود. ظریف افزود: روشن است که مواضع آقای اوباما برای جلب افکار عمومی آمریکا و مقابله با تبلیغات نخستوزیر رژیم صهیونیستی و سایر مخالفان تندرو مذاکرات و در قالب کلمات و عبارات غیرقابل قبول و تهدیدآمیز مطرح شده است. وی گفت: جمهوری اسلامی ایران با صداقت وارد مذاکره شده و تا دستیابی به حقوق هستهای مردم ایران به این مذاکرات ادامه خواهد داد و تسلیم زیادهخواهیها و مواضع غیرمنطقی طرف مقابل نخواهد شد.
این تک و پاتک میان ایران و آمریکا درحالی رخ داد که نمایندگان دو کشور در سوییس سرگرم مذاکرات فشرده هستهای بودند. در یک سو علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی هستهای با ارنست مونیز، وزیر انرژی آمریکا سرگرم مذاکرات فنی بودند و در سوی دیگر محمدجواد ظریف با جان کری به مذاکرات سیاسی و دستیابی به چارچوبی برای توافق نهایی سرگرم بودند. ارنست مونیز وزیر انرژی آمریکا که در مذاکرات هستهای حاضر است روز گذشته بعد از پایان دور دوم مذاکرات دوجانبه ایران و آمریکا گفت که گفتوگوهای بسیار عالی با طرف ایرانی داشتیم و مذاکرات به خوبی پیش میرود.
رجزخوانی بنیامین نتانیاهو در کنگره آمریکا
در حالیکه در این سوی دنیا نمایندگان ایران و آمریکا در حال مذاکره در خصوص چگونگی دستیابی به توافق نهایی بودند، بنیامین نتانیاهو، در کنگره آمریکا مشغول سخنپراکنی علیه هرگونه توافق احتمالی بود. نخست وزیر رژیم صهیونیستی، روز گذشته در ساعت 7 و 30 دقیقه به وقت تهران پشت تریبون کنگره آمریکا قرار گرفت و سخنانش را آغاز کرد. نتانیاهو سخنانش را به سه بخش تقسیم کرده بود. او در بخش نخست سخنانش به حمایتهای گوناگون آمریکا از اسرائیل و حمایتهای شخص اوباما از موجودیت اسرائیل طی سالهای گذشته اشاره کرد و از این حمایتها تشکر کرد. در بخش دوم سخنانش نتانیاهو در اظهاراتی خصمانه علیه ایران، تلاش کرد چهره ایران را به عنوان کشوری حامی تروریسم و خشونت ترسیم کند و بدون توجه به کمکهای ایران به عراق برای مبارزه با گروه تروریستی داعش، نظام ایران را با داعش مقایسه کرد. این بخش از سخنان نتانیاهو گاه و بیگاه با تشویق نمایندگان کنگره آمریکا روبرو شد.
اما بخش دوم سخنان نتانیاهو به مخالفتهای او با توافق هستهای میان ایران و گروه 1+5 گذشت. در این بخش از سخنان نتانیاهو، نمایندگان کنگره آمریکا تنها شنونده سخنان نتانیاهو بودند و بر خلاف بخش اول سخنان او، تمایلی به تشویق و کف زدن نشان ندادند. شاید یکی از دلایل این اقدام نمایندگان کنگره این باشد که سخنان نتانیاهو را به طور کامل مخالف سیاستهای دولتشان می دانستند. نتانیاهو در این بخش از سخنانش گفت: « یک سال است که می گویند توافق نکردن بهتر از یک توافق بد است. خب! این این توافق یک توافق خیلی بد است و بهتر است که سر نگیرد. می گویند که جایگزین این توافق جنگ است، من مخالفم، جایگزین آن توافقی بهتر است که با حفظ فشار بر ایران به دست خواهد آمد. می گویند که دانش هسته ای را نمی توان از ایران گرفت، اما ایران بدون تجهیزات و تأسیسات که نمی تواند کاری بکند.» نتانیاهو در ادامه سخنانش با تاکید بر خفظ تحریمها علیه ایران گفت:« اگر کسی فکر می کند با توافق با ایران می تواند مشکل را به تأخیر بیندازد، بهتر است
تجدید نظر کند. چون در آن هنگام، با ایرانی خطرناک تر مواجه خواهیم بود. اگر تحریم ها برداشته شود، توانایی ایران برای گسترش نفوذش در منطقه بیشتر می شود و می تواند حمایت بیشتری از تروریسم بکند.»
نتانیاهو در بخش دیگری از سخنان با نادیده گرفتن تاکید چندباره مسئولان عالیرتبه ایران در خصوص حرام بودن ساخت و استفاده از سلاح هستهای گفت:« ایران با این توافق احتمالی، توانایی اتمی خود را حفظ می کند و زمان فرار اتمی در ایران یک سال یا کمتر خواهد بود. توافقی که قدرتهای جهانی و ایران بر سر آن مذاکره می کنند، مانع دست یابی ایران به بمب اتمی نخواهد شد». وی در ادامه تهدید کرد که «اسرائیل اگر مجبور شود در مقابل ایران خواهد ایستاد. وی گفت:« حتی اگر اسرائیل مجبور شود به تنهایی بایستد، به تنهایی خواهد ایستاد. اما می دانم که آمریکا در کنار اسرائیل خواهد ایستاد و از اسرائیل حمایت خواهد کرد.»