[ حمید رضا خالدی] براساس گزارش های رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران، به نظر می رسد شهرداری تهران با چالش جدیدی
روبه رو شده است. چالشی که این بار ممکن است زاکانی را تا پای استیضاح بکشاند. پرونده خرید ون های تازه و تزریق آن به ناوگان حمل و نقل عمومی و شبکه تاکسیرانی که قرار بود در سال گذشته و در فاز اول آن، 630 دستگاه تحویل شهرداری تهران شود تنها 252 عدد داده شده بود. با این حال حدود 6 ماهی می شود که برخی از اعضای شورای شهر بارها در تذکرهایی مدعی شده اند که در این پرونده رد پای تخلفات بسیاری دیده می شود . ابهاماتی از شیوه واگذاری این ون ها تا طرح این ادعا که فقط تعداد کمی از این 252 ون در سرویس شاتل تاکسی* فعال هستند.
بنا براعلام مدیران شهری، بیش از ۶هزارو۵۰۰ دستگاه ون‌تاکسی در شهرتهران فعال هستند که حدود98 درصد آنها فرسوده‌شده‌اند. موضوعی که علیرضا زاکانی شهردار تهران نیز در چهارمین نشست خبری خود در تیرماه سال گذشته، با محوریت حمل و نقل عمومی به آن اشاره کرد و گفت:
« طبق تفاهمی که با وزارت صمت و خودروسازان امضا کردیم، قرار شده در فاز اول 630 دستگاه ون را تحویل بدهند». اما متأسفانه با وجود اینکه یک سال از این وعده می‌گذرد هنوز خبری از اضافه شدن این ون های نو به تهران نیست و به گفته برخی از اعضای شورای شهر، تنها 252 عدد از آنها به شهرداری تحویل داده شده است که تازه از آنها نیز فقط چند عدد در خطوط فعال هستند.همین مساله باعث شد تا رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران در چند نوبت به شهرداری تذکر دهد و خواستار ارائه توضیحات زاکانی در این باره شود. سیدجعفر تشکری هاشمی رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران یک بار در اواخر سال گشته، یک بار در تابستان و دوبار نیز درپاییز موضوع سرنوشت پرابهام ون هایی که قرار بود جایگزین ون های فرسوده ناوگان تاکسیرانی تهران شوند را مطرح و حتی تهدید کرد که اگر شهردار پاسخ قانع کننده ای به این ابهامات ندهد، مجبور خواهد شد تا در قالب فرآیند«طرح سوال» وی را پای تریبون پاسخگویی بکشاند. او در حالی استفاده از ابزار «سوال از شهردار» را مطرح می‌کند که پیش‌تر ۴ بار از این ابزار استفاده شده و با وجود عدم ارائه پاسخ‌های قانع‌کننده از سوی شهردار تهران، سوال کنندگان نتوانسته‌اند به مرحله استیضاح برسند چراکه دوسوم اعضای شورای شهر تهران باید به استیضاح شهردار رای بدهند و استیضاح‌کنندگان زاکانی تاکنون بیش از ۱۰ نفر رسیده اند.
مازاد پرداخت به دولت
حالا و بعد از یک هفته تشکری هاشمی روز یکشنبه و برای چهارمین بار گزارشی از وضعیت ون‌های تحویلی از وزارت کشور ارائه کرده و با اشاره به اینکه دست‌اندرکاران از ارائه گزارش خودداری می کنند گفت: «وزارت کشور برای 5هزار ون با شرکت خودرو دیزل قرارداد بسته بود تا به شهرداری‌های کل کشور واگذار شوند. بخشی از این ون‌ها در اولین گام‌ها به شهرداری تهران داده شد و براساس تصمیم وزارت کشور، قرار شد ۷۰ درصد مبلغ ون‌ها به‌عنوان کمک وزارت کشور و دولت تلقی شود و ۳۰ درصد را شهرداری‌ها بپردازند. سهم شهرداری تهران نیز ۶۳۰ دستگاه اعلام و در صورت‌جلسه تاکید شد که این پول باید پرداخت شود و ناوگان تحویلی به بخش خصوصی واگذار و مبالغ پرداختی مجدداً به خزانه واگذار شود.» وی در این جلسه با طرح 12 ایراد از عملکرد شهرداری در مورد استفاده از این ون ها، در نهایت وارد فرآیند طرح «سوال» از علیرضا زاکانی شده و از وی خواست تا طی10 روز به صحن شورا بیاید وبه این ابهامات پاسخ دهد. ابهاماتی که مهمترین آنها را
می توان به صورت خلاصه در قالب زیرخلاصه کرد:
1- در حالیکه سهم ۳۰ درصدی شهرداری تهران ۱۹۲ میلیارد و ۷۸۰ هزار تومان بوده و دولت در مجموع فقط 252 دستگاه ون به شهرداری تحویل داده که سهم شهرداری فقط 77 میلیارد تومان بوده است؛ چرا باید شهرداری نزدیک به ۲۰۰ میلیارد تومان بیشتر از رقم قرار داد به دولت پرداخت کند؟
2 - چرا باید این ون ها به دو شرکت غیر مرتبط واگذار شوند؟ به گفته تشکری هاشمی، در گام اول ۳۰ دستگاه ون و در گام دوم ۵۰ دستگاه خودرو تحویل شرکت گسترش فناوری کاشان تجارت شده که هیچ ردی در ثبت شرکت‌ها پیدا نیست و گفته می شود در حوزه اینترنت اشیا و پلتفرم‌های حمل و نقلی و سامانه‌های اطلاعات جغرافیایی فعالیت می‌کنند. از سوی دیگر برای واگذاری ون‌ها قراردادی تدوین نشده است. بخش دیگری از ون‌ها نیز به شرکت تجارت الکترونیک پارس شهروند واگذار شده است. این شرکت تا حدودی شرکت تابعه شهروند ولی سال‌هاست که با مصوبه خود شورا، غیرفعال است. اما نکته مهم اینکه شرکت تجارت الکترونیک پارس‌شهروند نیز در حوزه آی.تی فعالیت دارد. جالب است در این قرارداد قید شده شرکت پارس الکترونیک شهروند خودرو را دریافت کند و به شرکت‌های دیگر تحویل دهد که معلوم نیست خودروها به چه شرکتی تحویل شده است؟! ضمن آنکه به گفته اعضای شورا، ون‌ها در پارکینگ خودروهای معلولان در پایانه طرشت و در حالی که زیر انبوهی ازغبار و آفتاب در حال نابود شدن بودند، پیدا شدند اما از اعتراض اعضای شورا ون‌ها به جای نامعلومی منتقل شده‌اند.3- با توجه به این که بر اساس دستورالعمل ابلاغی وزارت کشور به شماره ۱۹۲۵۴۵ مورخ ۱۴۰۲/۹/۱۴، متولی مدیریت و بهره برداری از ون‌های واگذار شده واحد حمل و نقل عمومی شهر‌ها (سازمان تاکسیرانی ) اعلام شده است، اما چرا آنها به معاونت مالی و اقتصادی شهرداری و به طور خاص اداره کل پشتیبانی تحویل داده شده است.
شاه داماد در پس پرده
در این میان اما یکی دیگر از زوایای پنهان ماجرا به دخالت برخی از نزدیکان شهردار تهران و بخصوص داماد وی در این قرارداد و واگذاری ها بر می گردد. حبیب کاشانی، عضو شورای شهر تهران در دویست و شصت و نهمین جلسه آن، از آقای داماد به عنوان بختک یاد کرده و خواسته که درباره او – داماد زاکانی - که در شهرداری هیچ‌کاره است اما تصمیم‌گیر، تعیین‌تکلیف شود.
او با اشاره به واگذاری ون‌ها به برخی شرکت‌ها نیز تاکید کرد: «من اصلا فلسفه این کار شهرداری را متوجه نمی شوم! شهرداری پول بدهد و خودروها را بخرد و آن را به یک شرکت صوری بدهد و بعد، آن شرکت صوری خودروها را دوباره به شرکتی تحت نظر شهرداری کرایه بدهد؟ خیلی هنرمند هستیم! در فوتبال می‌گویند اسم کسی را نیاورید. اینجا باز هم پای آقای «ح.ح» - داماد زاکانی – در میان است. یکی می‌گفت «ح.ح» چیست؟ گفتم مانند «پ.ش» یعنی پسر شجاع یا مانند «پ.پ.ش»!. گفتند؛ این چیست؟ گفتم پدر پسر شجاع! نمی‌توانیم اسم بیاوریم اما این اسم همه جا در شهرداری هست.» وی در ادامه نیز گفت: «پایتان را روی دم من نگذارید.» گفتند: «ما هر جا پا می‌گذاریم دم شما هست.» به مناطق، تاکسیرانی، فاوا، اتوبوسرانی، فاوای نوین و... که می‌رویم این اسم وجود دارد. عمر ما گذشت اینقدر که در جلسات از آقای «ح.ح» صحبت کردیم که هیچ مسئولیتی ندارد اما همه جا هم هست و مانند بختک روی شهرداری افتاده و بلند هم نمی‌شود. شما را به امام حسین این موضوع را تعیین تکلیف کنید.»
اصرار شورا
سیدجعفر تشکری هاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر در مورد سرنوشت این ون ها به «شهروند» می‌گوید: ما هم نمی دانیم که این ون ها چه شده اند؟! فقط همین قدر می دانیم که تعدادی از آنها در پارکینگ اتومبیل های جانبازان شهرداری دپو شده بودند که آنها را به نقطه نامعلومی منتقل کردند و تعداد کمی هم در ظاهر در همان خطوط شاتل تاکسی فعالیت می کردند که آنها نیز عملا تعطیل شده اند و مسافری ندارند.
وی می افزاید: من همه جزئیات این پرونده را 4 بار در صحن شورا به صورت شفاف مطرح کردم. اما متاسفانه شهرداری تهران تاکنون هیچ اقدامی در مورد توضیح و شفاف سازی زوایای ابهام آمیز این پرونده برای ما و افکار عمومی انجام نداده است! گویا اصلا ابعاد این تخلف برای آنها مهم نیست! ما هم به عنوان نماینده مردم و ناظر برعملکرد شهرداری تا حصول نتیجه موضوع را پیگیری خواهیم کرد و همانطور که در صحن شورا «طرح سوال » کردم اگر شهردار تهران طی 10 روز آینده در جلسه علنی ما حاضر نشود و پاسخ قانع کننده ای ندهد، آن وقت همانطور که قانون پیش بینی کرده است
می توانیم وارد مرحله بعد – استیضاح – شویم.
وی در پاسخ به این سوال که آیا تصور می کنید که کار به استیضاح خواهد کشید و اینکه آیا سایر اعضای شورا هم با شما موافق هستند یا خیر؟ می گوید: امیدوارم کار به آنجا نکشد. چون واقعا قصد ما فقط شفاف سازی یک پرونده تخلف است ولی از سویی این ون ها و ارقام پرداختی بابت آنها، حق من و شمای شهروند است. پس حاضر نیستیم بر سر آن معامله کنیم و کوتاه بیاییم. در مورد استیضاح هم ترجیح می دهم در زمان خودش به آن بپردازیم.
ناصر امانی دیگر عضو منتقد شورای شهر تهران که چندین بار درصحن شورا، در این زمینه سخن گفته است نیز به خبرنگار «شهروند» می گوید: متاسفانه شهرداری حاضر نیست هیچ گونه اطلاعاتی به اعضای شورا در مورد این ون ها و ابهامات آن بدهد! در نهایت هم آقای تشکری هاشمی به نمایندگی از اعضای منتقد، روز یکشنبه در صحن شورا «طرح سوال » کردند و اگر شهردار پاسخ مناسب و قانع کننده ای ندهد، باز هم روند قانونی رسیدگی به این پرونده را دنبال خواهیم کرد.
وی ادامه داد: طبق بررسی هایی که ما انجام دادیم، فقط تعداد کمی از این ون ها در شاتل تاکسی فعال بوده اند و سرنوشت بقیه آنها نامشخص است. هر کدام از این تاکسی های شاتل هم در روز و در بهترین حالت فقط حدود 20 مسافر را جابجا کرده اند! این در حالی است که اگر همه ون های تحویلی وارد ناوگان تاکسیرانی می شدند؛ بیش از ۵۰ هزار مسافرمی توانستند با آنها جابه جا شوند! در حالیکه شاتل تاکسی ها عملا شکست
خورده اند چون به نوعی تاکسی ها دربستی شده اند و کسی از آنها استقبال نمی کند.
پاسخ های مختصر و نه چندان مفید مدیران شهرداری!
با وجود پیگیری های خبرنگار «شهروند» ازبخش های مختلف شهرداری اما، هیچ یک از معاونین شهردار و مسئولان مربوطه یا حاضر به گفت و گو نشدند یا پاسخ درستی در مورد سرنوشت ون های تحویل داده شده، ندادند. محسن هرمزی، معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران یا معاونین و مدیران وی، به عنوان مسئول مستقیم ماجرای ون ها، با وجود تماس های مکرر ما، حاضر به گفت و گو در این زمینه نشدند.
یکی از بخش هایی که تشکری هاشمی به آن اشاره کرده بود، معاونت مالی و اقتصادی شهرداری تهران بود. وی در صحبت های خود گفته بود که براساس تحقیقات ما وزارت کشور، ون ها را به این بخش تحویل داده و سپس این معاونت آنها را به دو شرکت یاد شده تحویل داده که به زعم وی، کاملا اقدامی غیرقانونی بوده است. با این حال«لطف‌الله فروزنده»، معاون مالی و اقتصاد شهری شهرداری تهران در پاسخ به سوال «شهروند» در این باره فقط به گفتن این جمله بسنده کرد که« ما مطابق وظیفه ای که داریم فقط منابع مالی این قرار داد را تامین کردیم و از سایر اتفاقاتی که افتاده بی خبریم. ضمن اینکه ون ها نیز به ما تحویل نشده است!»
شادی مالکی، مدیرعامل سازمان تاکسیرانی تهران نیز پس از اصرار فراوان خبرنگار «شهروند»، در پاسخ به ابهامات مطرح شده از سوی اعضای شورای شهر در مورد ون هایی که قرار بود به ناوگان تاکسیرانی اضافه شوند فقط می گوید: تحویل و واگذاری این ون ها در دوره مدیریت قبلی سازمان تاکسیرانی صورت گرفته و من چندان در جریان آن نیستم! فقط همین قدر می توانم بگویم که قرار است این ون ها به زودی در اختیار تاکسیرانی قرار گیرند!
بدین ترتیب به نظر می رسد پرونده ون های یاد شده همچنان باز مانده است. ون هایی که ممکن است شهردار تهران را به ایستگاه «استیضاح» برساند!
* شاتل تاکسی طرحی بود که از آذرماه 1402 کلید خورد و براساس آن قرار بود شهروندان تهرانی از طریق اپلیکیشنی که طراحی شده بود، این ون ها را برای مسیر های مشخص رزرو کنند تا دیگردرخیابان معطل نمانند.