شهروند| این هم از برکت سلیقه رسانه‌ای در ایران است که منبع نقل‌کننده یک مصاحبه به دلایل ان‌شاءالله نامعلوم، جملاتی به حرفهای انتشار یافته شخص مورد مصاحبه با منبع اصلی می‌افزاید؛ حرف‌هایی که بوی تندی می‌دهد و به آتش دشمنی بین فتح‌الله‌زاده با امیر قلعه‌نویی می‌افزاید! مصاحبه اخیر و کاملا دیپلماتیک فتح‌الله‌زاده، مدیرعامل سابق استقلال در پاسخ به اظهارات قلعه‌نویی حکایت از رویارویی یک شخصیت حقیقی دیگر با مردی دارد که هنوز پرافتخارترین مربی تاریخ لیگ برتر است اما دیگر مانند گذشته وجهه خوبی ندارد. برای این‌که بدانیم او چرا تا این حد از گذشته خوب خود و احترام رسانه‌ای گذشته فاصله گرفته، باید کمی به عقب برگردیم.
بازی کلامی
در جامعه‌ای که اصولا با حرف و نه با زحمت، آقای خاص می‌شوید(!)، برای محبوب‌شدن نه کارها بلکه حواشی مورینیو لازم است و از آنجایی که قلعه‌نویی پایین‌شهری، توان خاص‌بودن به سبک ما ایرانی‌ها را ندارد، چندان کارنامه پربار فنی‌اش به چشم نمی‌آید. ژنــــرال استقلال اما تا حدود زیـادی خود مقصر پایین افتـــادن از برج‌عاج است؛ با رفتارها و حرکاتی که در جامعه ایرانی پذیرفتنی نیست. وقتی او درکنفرانس مطبوعاتی در پاسخ به سوالی تند، سوال‌کننده را به شخص نامعلومی ارجاع می‌دهد، ناخودآگاه تصویری زشت را از خود به جای می‌گذارد. سرمربی سابق سپاهان اگر از برخی دوستان مطبوعاتی به حق گله‌مند است، باید ابتدا از خود بپرسد چگونه در طول چند سال، بهترین دوستان و مشاور‌های مطبوعاتی خود را نه‌تنها از دست داده بلکه اکنون آنها را در جبهه مخالف خود می‌بیند. حدود 10سال بعد از اولین روزهای مربیگری درایران، قلعه‌نویی که روزی سودای پروین شدنش برای همه عیان شده بود با برخوردهای بی‌پروا، کمتر دوستی برای خود باقی گذاشت.
همراه‌های نه‌چندان جذاب
معمولا رسم بر این است که افراد کادرفنی کنار سرمربی یک تیم دیده شوند اما در مورد قلعه‌نویی این اتفاق رخ نمی‌دهد و غالبا افرادی کاملا غیرفوتبالی را اطراف او می‌بینیم؛ آنچه باعث شده قلعه‌نویی فاصله‌ای روزافزون با دوستان خود و افراد اهل فن پیدا کند. او کنار تمام توانایی‌های غیرقابل انکار در سال‌های اخیر به اندازه کافی حاشیه هم داشته و همین حواشی محبوبیت اولیه کاپیتان سابق استقلال را خدشه دار کرده است.
صدایی که به جایی نمی‌رسد
وقتی کی‌روش به ایران آمد، قلعه‌نویی در قله محبوبیت نیمه‌آبی پایتخت بود اما حالا نزدیک به نیم دهه از آن روزها گذشته و کی‌روش که شاید آرزوی گرفتن نتایجی شبیه دستاوردهای قلعه‌نویی در ایران را دارد به هر دلیلی در محبوبیت از یک عنصر وطنی سابقا محبوب پیشی گرفته است. قلعه‌نویی در ماه‌های اخیر مدام از این و آن انتقاد کرده و وقتی احساس کرده صدایش به جایی نرسیده در برخی جملاتش از حیطه فنی خارج شده است و دقیقا همین عامل دیگر دلیل کاهش محبوبیت او تلقی می‌شود. حالا او مدام اعتراض می‌کند اما به خاطر سابقه خرابش در بحث‌های خارج از فضای مستطیل سبز، فریادهایش عمدتا به جایی نمی‌رسد. امیر این روزها مدام حرف می‌زند؛ بی‌آنکه متوجه بازتاب حرف‌هایش باشد. وقتی همه از اقدام کرار عراقی انتقاد می‌کنند، امیر در صدد حمایت از او برمی‌آید و این، همان شنا درخلاف جهت مسیر رودخانهای با ساحلی پر از سنگلاخ برای او است.
ناسازگاری با ستاره‌ها
در فوتبال اروپا، اسطوره‌هایی مانند کاپلو به درگیری با ستاره‌ها مشهور هستند. در ایران، امیرقلعه‌نوعی چنین شرایطی دارد. احساس می‌شود هر فوتبالیستی با قلعه‌نوعی در بیفتد به اصطلاح ورمی‌افتد. شاهد زنده این ادعا، بی‌شمار ستاره‌هایی بودند که به دلیل ناسازگاری با قلعه‌نوعی، کنار رفتند. بیرون و درون میدان تفاوتی ندارد. از جواد نکونام تا عادل فردوسی‌پور، لیست نخواستنی‌های امیر، طیف وسیعی را شامل می‌شود.
روزی، امیری...
قلعه‌نوعی در اولین سال‌های دوران مربیگری، بیش از آن‌که حرف بزند با عناوین و افتخاراتش شناخته می‌شد. حالا اما کمی پیرتر شده و به‌خاطر رفتارهایش مورد نقد اهالی فوتبال قرار دارد. او، گرفتار در این هجمه، چاره را در یک فرار رو به جلو از با انتقاد از همه و مخصوصا کی‌روش می‌بیند. بی‌دلیل نیست که در پس همه سوال‌های انتقادی، جوابی ضد کی‌روش در آستین دارد. امیر استقلال با این شیوه قطعا، دیر یا زود متضرر می‌شود و تنهاتر از حالا، حتی توان افتخارآفرینی را از دست می‌دهد؛ آن هم فقط به دلیل حواشی فزاینده اطرافش!
کنش قلعه‌نوعی واکنش فتح‌الله‌زاده
امیر قلعه‌نوعی، سرمربی استقلال روز گذشته گریزی به ناکامی تیمش در رقابت‌های سال گذشته تیمش زد و دلیل اصلی آن را مدیریت اشتباه فتح‌الله‌زاده خواند: «همین صحبت‌های فعلی کرار را قبلا جباری درباره استقلال انجام داده بود اما از استقلال اخراج شد. من نه می‌گویم که فتح‌الله‌زاده مقصر است نه جباری اما این ماجرا باید مدیریت می‌شد. جالب است که من وقتی اخبار ساعت 30: 09 شب را می‌دیدم، متوجه شدم پژمان منتظری با ام‌صلال قرارداد می‌بندد اما من سرمربی بی‌خبر بودم!»
این حرف‌ها اما خیلی زود واکنش علی فتح‌الله‌زاده، مدیر عامل سابق استقلال را درپی داشت که به نظر خیلی عصبانی بود: «این خوب نیست که بعد از 3سال مدام بگوییم اگر جباری را داشتیم قهرمان می‌شدیم. وقتی یک بازیکن در یک برهه‌ای نمی‌تواند در یک تیم بماند نباید او را به زور نگه داشت. حالا بر فرض درباره جباری درست بگویند، ما باید با 7 ملی‌پوش پنجم می‌شدیم؟ به گواه کارشناسان استقلالی که پارسال بسته شده بود بهترین تیم بود و قلعه‌نوعی نباید آن‌قدر دنبال مقصر بگردد. آیا امسال هم استقلال سوم است؛ من مقصر هستم؟»
نباید با کی‌روش در می‌افتاد
| ارسیا تقوا | روانشناس |
مساله‌ای در علم روانشناسی وجود دارد که به آن «نگرش عامه» می‌گویند، یعنی خیلی از دیدگاه‌های اجتماعی با همین نگرش‌عامه شکل می‌گیرند. از نظرم شروع افت محبوبیت امیر قلعه‌نوعی در میان مردم به جایی بر می‌گشت که کی‌روش توانست خودش را به روش‌های مختلف در دل مردم ایران جای بدهد. طرز برخورد، جلوگیری از هیجان‌زدگی بیش از حد و صحبت‌های حرفهای در چارچوب کی‌روش باعث شد تا مردم او را با مربیان قبلی‌اش مقایسه کنند که یکی از همان‌ها نیز همین امیر قلعه‌نوعی بود. از طرفی قلعه‌نوعی نتوانست بین مردم، رسانه‌ها و تیمش یک مثلث ایجاد کند، کاری که در سال‌های اخیر کی‌روش به خوبی انجام داده است. آن وقت افرادی مثل قلعه‌نوعی که آمدند و علیه کی‌روش موضع‌گیری کردند، خودشان ضربه خوردند و الان نیز هر روز بیشتر آسیب می‌بینند. قلعه‌نوعی نه نحوه بازی تیمش مانند گذشته است و نه از حمایت لازم در میان مطبوعات و حتی باشگاهش برخوردار است، به خاطر این‌که آن جایگاهی که در گذشته داشته را دیگر ندارد و اطرافیان فعلی او نیز نمی‌توانند کمکی برای پس گرفتن این جایگاه به سرمربی استقلال کنند.
جباری: با یک قهرمانی، محبوبیتش برمی‌گردد
علی جباری، پیشکسوت باشگاه استقلال نیز درباره این‌که چه عواملی باعث شده تا قلعه‌نویی مثل 10سال قبل حمایت نشود، به «شهروند» می‌گوید:« من فقط ابتدا این را بگویم که اگر انتقاد از کی‌روش باعث افت محبوبیت قلعه‌نویی شده، من به او حق می‌دهم زیرا در برخی موارد سرمربی تیم‌ملی نیز با او از سر لجبازی وارد می‌شود اما چون مظلوم‌نمایی می‌کند، کسی چیزی به او نمی‌گوید. مثلا چرا باید 5 بازیکن استقلال با تیم‌ملی به جام ملت‌ها بروند و روی هم 90 دقیقه بازی نکنند؟ البته من دلیل اصلی این عدم حمایت از او را نتایجی که در 2سال اخیر گرفته می‌دانم.»
او صحبت‌هایش را اینگونه ادامه می‌دهد: «مطمئن باشید اگر قلعه‌نویی 5 برد دیگر در همین فصل به‌دست آورد و تیم را قهرمان کند به همان مربی محبوب قبلی تبدیل می‌شود. اگر انتقادات او به حق باشد و باعث ناراحتی کسی شود و حتی از محبوبیتش نیز بکاهد، به نظرم باید از قلعه‌نوعی حمایت کنیم.»
جباری در پایان می‌افزاید: «قلعه‌نوعی نیز در رفتارش اشتباه دارد اما دلیل این اتفاقات تحت فشار قرار گرفتنش است. به همین ماجرای کرار نگاه کنید؛ او چرا باید یک بازیکن خارجی را مورد حمایت قرار دهد؟چرا نباید برخوردی صورت گیرد؟ درست است ستاره تیمش است ولی نباید این مسأله به قیمت زده‌شدن اتهام بازیکن‌سالاری به قلعه‌نوعی تمام شود.»
اولیایی: مشاور خوب ندارد
کاظم اولیایی، مدیرعامل اسبق باشگاه استقلال در رابطه با این‌که چرا قلعه‌نویی مثل گذشته در میان مردم حتی هواداران استقلال محبوب نیست، به «شهروند» می‌گوید:« اول این‌که مردم وقتی ناکامی‌های فوتبال را دیدند، به این نتیجه رسیدند که مربیان ایرانی نمی‌توانند به پیشرفت فوتبال که محبوب‌ترین رشته در جهان است، کمک کنند. در ثانی خود قلعه‌نویی که تمام مدارج بازیگری و مربیگری را طی کرده و کاپیتان و سرمربی استقلال بوده، باید از مشاورین بهتری استفاده می‌کرد. همین نداشتن مشاورین همه سو نگر که باعث افت و چالش قلعه‌نوعی شده‌اند.»
وی همچنین می‌افزاید:« به قلعه‌نویی توصیه می‌کنم که مراقب مشاورین خود باشد و شخصیت پهلوانی خود را حفظ کند نه این‌که وارد حاشیه شود. مردم هم حواسشان جمع است و حاشیه‌های بی‌مورد باعث کاهش محبوبیت یک فرد در میان مردم می‌شود. نکته مهم دیگر این است که قلعه‌نویی باید تلاش کند در حوزه خودش که همان سرمربیگری استقلال است، صحبت کند نه این‌که در برابر هر سوالی یک پاسخ داشته باشد. خیلی اوقات صحبت‌های او درباره حوزه‌های دیگر برایش حاشیه‌های منفی می‌سازد.»
مدیرعامل اسبق باشگاه استقلال درباره این‌که به اختلاف خوردن بازیکنان مطرح در سال‌های اخیر با قلعه‌نوعی هم در موضع‌گیری علیه او تاثیرگذار است، خاطرنشان می‌کند: «در این مسأله من بیشتر حق را به قلعه‌نوعی می‌دهم زیرا تا آنجایی که در جریان هستم، این بازیکنان قصد داشتند بیشتر از حد خود در کارهای تیم دخالت کنند و دلیل اختلافشان همین بوده است.»