[راضیه زرگری] «7اکتبر 2023، حماس، در عملیاتی طوفان مانند، سازمان‌های نظامی و اطلاعاتی معروف اسرائیل را غافلگیر کرد؛ نهادهایی که مدعی بودند که سال‌ها از تدارک مقاومت فلسطین برای حمله به اراضی اشغالی مطلع‌اند. با این حال آنها نمی‌توانستند باور کنند که حماس جرأت چنین عملیات بی‌سابقه‌ای را داشته باشد و موفق شود. ارتش و سرویس‌های اطلاعاتی اسرائیل؛ نتانیاهو، نخست‌وزیر و عموم شهرک‌نشینان بر این باور بودند که مرزهای مستحکم جنوبی رژیم آنقدر غیرقابل نفوذ و توازن قوا آنقدر برای اسرائیل مطلوب است که حماس هرگز وضعیت موجود را به چالش نمی‌کشد.» این مقدمه مقاله‌ای است که اندیشکده فارن افرز به مناسبت سالگرد عملیات طوفان‌الاقصی با تیتر «پارادوکس شکست اسرائیل» منتشر کرده است. «آلوف بن»، نویسنده این مقاله معتقد است حماس تصور غیرقابل نفوذ بودن مرزهای ساخته شده توسط اسرائیل را به چالش کشید به‌طوری که در روزها و هفته‌ها پس از آغاز عملیات حماس، سخن رایج در میان اسرائیلی‌ها این بود که «همه‌‌چیز تغییر کرده است».
عملیاتی که درام سیاسی نتانیاهو را ناپدید کرد
نویسنده فارن افرز در ادامه با اشاره به اینکه عملیات حماس، اعتماد به نفس دیرینه اسرائیلی‌ها را از بین برد و باورهای قدیمی در مورد امنیت، سیاست و هنجارهای اجتماعی رژیم را متزلزل کرد، ادامه داد: «7 اکتبر درام سیاسی تلاش نتانیاهو برای بازنگری گسترده در قوه قضاییه و هدایت قدرت بیشتر به سمت راستگرایان و متحدان مذهبی‌اش را از نظر ناپدید کرد. معمار اصلی تغییرات اساسی قانونگذاری رژیم اسرائیل یعنی یاریو لوین، وزیر دادگستری ناپدید شد؛ نتانیاهو کابینه جنگ تشکیل داد و در عرض چند روز، حدود 250هزار نیروی ذخیره را برای شروع یک جنگ در غزه فراخواند. جنگی شروع شد که بعد از یک سال بخش‌های زیادی از غزه را به ویرانه تبدیل کرد، نزدیک به دو میلیون فلسطینی را آواره داخلی کرد و بیش از 40 هزار نفر را کشت[به شهادت رساند].»
چرا یک سال بعد از 7اکتبر، وضعیت فعلی برای اسرائیلی‌ها یک شکست مطلق است؟
مقاله فارن افرز یادآور می‌شود: «اما حتی با اشغال حدود یک سوم اراضی غزه توسط ارتش اسرائیل، برای بسیاری از اسرائیلی‌ها، وضعیت فعلی یک شکست مطلق است. با وجود بسیج کامل و حمایت تقریباً تزلزل ناپذیر دولت ایالات متحده، ارتش رژیم اسرائیل نتوانسته است پیروز شود. یحیی سنوار، رهبر حماس، تسلیم نشده است. و حدود 100 گروگان اسرائیلی در غزه مفقود هستند که شواهد می‌گوید نیمی از آنها هنوز زنده هستند. این رکود فاجعه‌بار، همراه با انزوای جهانی فزاینده اسرائیل و چشم‌انداز اقتصادی تیره‌تر روزافزون، به احساس ناامیدی و ناامیدی شهرک‌نشینان کمک می‌کند. در واقع، به طرز متناقضی، جنبه‌های مهم سیاست و اجتماعی اسرائیل بلافاصله پس از حمله حماس، به طرز شگفت‌آوری تغییر کرده است. نبرد چندجانبه اسرائیل علیه دشمنان خارجی‌اش تنها شکاف‌های اجتماعی و سیاسی موجود بین مخالفان نتانیاهو و حامیان او را افزایش داده؛ نتانیاهو با فروپاشیدن انتظارات دشمنان و دوستانش، همچنان به‌عنوان مرکز ثقل در سیاست اسرائیل عمل می‌کند.
جنایت علیه لبنان هم اسرائیل را از گرداب غزه نجات نداد
این مقاله در ادامه با تأکید بر لزوم تغییر اساسی سیاست‌های اسرائیل در قبال فلسطینی‌ها، به حملات اخیر رژیم صهیونیستی علیه لبنان به‌ویژه ترور رهبران ارشد این جنبش اشاره کرده که در اصل برای فرار از گرداب یکساله جنگ غزه طراحی شده بود: «اسرائیل می‌خواست هم به‌خود و هم به دنیا نشان دهد که بعد از سالی که شکنندگی وحشتناکی داشت، دوباره به‌خود قدرتمند با بهره‌گیری از فناوری به روز تبدیل شده است. اما همانطور که جنگ غزه بسیاری از واقعیت‌های اساسی ماهیت اسرائیل را درنظر خود شهرک نشینان تغییر نداد، جبهه جدید جنگ هم منجر به تغییر نشد.»
بقای نتانیاهو در قدرت، یعنی گسست تاریخی در اراضی اشغالی
نویسنده فارن افرز در بخش دیگری از این مقاله با اشاره به اینکه باقی ماندن نتانیاهو در قدرت نشان‌دهنده گسست تاریخی در اراضی اشغالی است، نوشت: «نتانیاهو تا به امروز از پذیرفتن هرگونه مسئولیت در قبال قربانیان اسرائیلی در جنگ غزه اجتناب کرده است. محبوبیت نتانیاهو در اواخر سال 2023 کاهش یافت. یک نظرسنجی که پس از ترور نصرالله توسط کانال اصلی خبری اسرائیل انجام شد، نشان می‌دهد که اگر امروز انتخاباتی در اسرائیل برگزار شود، ائتلاف نتانیاهو - که هم‌اکنون 68کرسی در کنست دارد - تنها 46کرسی را به‌دست می‌آورد. نتانیاهو می‌داند که مردم اسرائیل خشمگین هستند از اینکه او یک استراتژی چند جانبه را برای ماندن در قدرت دنبال کرده است. در طول یک سال گذشته نتانیاهو و حامیانش در فرافکنی با صراحت تأکید کرده‌اند که مقصر 7 اکتبر، ارتش اسرائیل و شین‌بت، سرویس امنیتی مسئول نظارت بر فلسطینی‌ها، و همچنین اسرائیلی‌هایی هستند که به تلاش‌های اصلاحات قضایی او اعتراض کرده‌اند.»
استراتژی لیبرال‌های اسرائیلی برای بقا: مهاجرت با استفاده از پاسپورت خارجی
فارن افرز در ادامه با اشاره به بحران اجتماعی میان شهرک‌نشینان و تأکید بر اینکه حمله 7 اکتبر به‌ویژه اسرائیلی‌های سکولار و جهان وطن را به بن بست کشاند، نوشت: «اکنون لیبرال‌های اسرائیلی با فشارهای ترکیبی از طرد شدگی در خارج از اراضی اشغالی و به حاشیه راندن پایگاه نتانیاهو در داخل مواجه هستند. لیبرال‌ها به استراتژی برای بقا روی آورده‌اند. یکی مهاجرت، حداقل به‌طور موقت، یا درخواست پاسپورت خارجی براساس اصل و نسب که در میان اسرائیلی‌های تحصیل کرده و مرفه‌تر به‌شدت رایج شده است؛ مقاصد بیشتر یونان، پرتغال و تایلند است البته در کنار پناهگاه‌های سنتی‌تر مانند لندن و نیویورک. در این میان برخی از مهاجران توانسته‌اند شغل خود را در اراضی اشغالی حفظ کنند و از راه دور به‌عنوان عشایر دیجیتال کار کنند.»
زخم‌های خودساخته صهیونیست‌ها
آلوف بن در بخش دیگری از این مقاله با تأکید بر اینکه صهیونیست‌ها اساسا از ارزش‌های صلح‌طلبانه در طول تاریخ استقبالی نکرده‌اند، نوشت: با وجود اعتراضات اسرائیلی‌ها علیه نتانیاهو و درخواست آنها برای بازگرداندن گروگان‌ها به خانه، احساسات ضد‌جنگ واقعی در جریان اصلی جامعه یهودی اسرائیل ناچیز است. حتی بسیاری از اسرائیلی‌هایی که از نتانیاهو و پایگاه اجتماعی محافظه‌کار او متنفرند و به جهان‌وطن‌گرایی و اعتقادشان به دمکراسی سکولار افتخار می‌کنند، ترجیح می‌دهند با مانترایی زندگی کنند که در سال 1966 در وسترن «خوب، بد و زشت» معروف شد «وقتی باید شلیک کنی، شلیک کن. حرف نزن.» اسرائیلی‌ها مدت‌هاست که این فلسفه جنگ طلبانه را با اشاره به موقعیت خود توجیه کرده‌اند.
غرب دست اسرائیل را در جنایات غزه و کرانه باختری باز گذاشت
این مقاله با تأکید بر اینکه غرب عملاً دست اسرائیل را در جنایت‌های غزه و کرانه باختری آزاد گذاشته و تاکنون هیچ تلاش واقعی برای احیای روند صلح اسرائیل و فلسطین انجام نداده است، تصریح کرد: «این سیاست منعکس‌کننده پویایی دیرینه در روابط اسرائیل با غرب و به‌ویژه با ایالات متحده است: متحدان غربی موافقت کردند که از رهبری اسرائیل در مسئله فلسطین پیروی کنند؛ البته تا زمانی که اسرائیل به نگرانی‌های آنها در خاورمیانه بزرگ‌تر احترام بگذارد. با این حال، با وجود حمایت دولت‌های غربی از تلاش‌های جنگی، اسرائیلی‌ها به‌طور فزاینده‌ای احساس می‌کنند از بقیه جهان دور هستند.»
احساس شکست اسرائیلی‌ها، بزرگ‌تر از هر پیروزی موقت در میدان نبرد است
فارن افرز اذعان دارد که بدیهی است یک جنگ منطقه‌ای بزرگ‌تر شامل ایران، پیروزی‌های سریع و پایدار را برای رژیم اسرائیل به ارمغان نخواهد آورد و احساس اسرائیلی‌ها مبنی بر شکست، بزرگ‌تر از هر پیروزی موقت در میدان نبرد است: «پس از 7 اکتبر، حزب‌الله نشان داد قادر است شهرها، فرودگاه‌ها و نیروگاه‌های اسرائیل را درحالی‌که از حماس حمایت می‌کند، نابود کند. صهیونیست‌ها در سپتامبر، زمانی که ارتش حملات خود را علیه حزب‌الله تشدید و رهبران ارشد این جنبش را ترور کرد، اعتماد به نفس سرکوب شده خود در یک سال گذشته را بازیابی کردند و یهودیان سکولار و لیبرال اسرائیلی در ملأعام از این احساس پیروزی به ابراز شادی پرداختند. اما این سرخوشی به سرعت از بین رفت پس از آنکه ایران با موشک‌های بسیار پاسخ اسرائیل را داد و عملیات زمینی در خاک لبنان با تلفات سنگین اسرائیلی‌ها پیش رفت.»
جامعه اسرائیلی؛ یک سال بعد از 7 اکتبر
«اسرائیل در حال از دست دادن امتیازات اقتصادی خود و تجربه خروج قابل توجه نخبگان لیبرال است. دولت نتوانسته هیچ‌گونه احساس وحدتی را در میان شهروندان خود بازگرداند و در عوض به سیاست تفرقه افکنانه خود پایبند است.» این تصویر بدنه جامعه صهیونیستی اراضی اشغالی بعد از 7 اکتبر 2023 است که نویسنده فارن افرز توصیف کرده است: «نیروهای نظامی اسرائیل، به‌ویژه نیروهای رزمی ذخیره، در طولانی‌ترین و بلاتکلیف‌ترین نبرد به فرسودگی نزدیک می‌شوند و حتی اگر دادگاه‌های بین‌المللی هرگز حکم بازداشت رهبران این رژیم را صادر نکنند، اسرائیل باید برای نسل‌کشی و ویرانی که در غزه به بار آورده است، با پیامدهای اخلاقی و اعتباری، در خاورمیانه و سراسر جهان روزگار بگذراند.»