شهروند| بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی در راستای ماموریتی که برای خود تعریف کرده، تا در روند مذاکرات هستهای ایران و غرب اخلال ایجاد کند، روز گذشته وارد واشنگتن شد تا با سخنرانی در کنگره آمریکا، نمایندگان را به تصویب لایحه تحریم علیه ایران ترغیب کند.
جمهوریخواهان کنگره از نتانیاهو دعوت کردهاند تا امروز در کنگره آمریکا علیه ایران و سیاستهای دولت باراک اوباما درخصوص مذاکره با تهران سخنرانی کند. رخدادی که بهزعم کاخ سفید تخطی از پروتکلهای دیپلماتیک دولت آمریکا است. یکی از مقامات اسراییلی همراه نتانیاهو در هواپیما در گفتوگویی با خبرنگاران گفت که این اقدام نتانیاهو، آخرین تلاشهای اسراییل برای ممانعت از شکلگیری از توافق نهایی هستهای است. به گزارش رویترز، وی گفته است که نمایندگان کنگره از جزییات توافقی که قرار است میان ایران و غرب منعقد شود، اطلاعی ندارند اما اسراییل مطمئن است که این توافق خوب نخواهد بود. او گفته است که نتانیاهو در سخنرانیاش در کنگره توضیحات مفصلی درباره علت مخالفتش با این توافق ارایه خواهد کرد.
سخنرانی نتانیاهو در کنگره آمریکا در حالی انجام میشود که در حال حاضر نمایندگان ایران و آمریکا در لوزان سوییس بر سر یک میز نشستهاند تا اختلافات را هر چه بیشتر از میان برده و مسیر را برای توافق نهایی هستهای باز کنند. روز گذشته نیز روزنامه آمریکایی نیویورکتایمز در گزارش مفصلی از تلاش جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا برای پیشبرد مذاکرات هستهای با ایران خبر داد. جان کری روز یکشنبه نیز گفته بود که «شایسته است آمریکا منفعت تردید را بپذیرد و ببیند که آیا میتوان به توافقی با ایران رسید یا خیر؟» هفته گذشته نیز سوزان رایس، مشاور امنیت ملی باراک اوباما، در سخنانی سخنرانی نتانیاهو در کنگره آمریکا علیه مذاکرات هستهای را اقدامی مخرب توصیف کرده بود که به روابط واشنگتن و تلآویو ضربه خواهد زد. این اظهارات البته در حالی مطرح میشود که به نظر میرسد دولت آمریکا در هر صورت خواهان ادامه تنش با اسراییل بر سر سخنرانی نتانیاهو نیست. چه اینکه جان کری روز گذشته گفت: «واضح است که ما از سخنرانی نتانیاهو در کنگره استقبال میکنیم و در حوزه امنیت، بیش از هر زمان دیگری ارتباطمان با اسراییل نزدیک است.» جان کری البته به این نکته نیز اشاره کرده که دوست ندارد این سخنرانی منجر به یک «فوتبال سیاسی» شود. نتانیاهو اما روز شنبه در گفتوگویی با روزنامه اسراییلی جروزالمپست گفته بود: «برای باراک اوباما رئیسجمهوری آمریکا احترام قائلم». او روز گذشته به هنگام سوار شدن برای هواپیمایی که به مقصد واشنگتن پرواز میکرد نیز گفت: «برای انجام ماموریتی تاریخی به واشنگتن میروم. فکر میکنم که از طرف همه شهروندان اسرايیلی، حتی آنهایی که با من مخالفاند، ماموریت دارم.» ادعای نتانیاهو درخصوص ماموریتش از سوی همه شهروندان اسراییل در حالی مطرح میشود که روز گذشته روزنامه واشنگتنپست در گزارشی مفصل از مخالفت 180 تن از ژنرالهای بازنشسته اسراییلی و برخی از مقامات عالیرتبه اسبق اطلاعاتی، با سفر نتانیاهو به آمریکا خبر داد. آنها در بیانیهای اقدام نتانیاهو را بیش از آنکه مفید باشد، مضر ارزیابی کردهاند و به او هشدار دادهاند که از این کار صرفنظر کند. در این بیانیه تأکید شده است که این اقدام نتانیاهو نهتنها به روابط تلآویو و واشنگتن ضربه وارد میکند بلکه میتواند روابط نظامی و اطلاعاتی امنیتی دو طرف را نیز به خطر بیندازد. آنها متذکر شدهاند که این اقدام نتانیاهو نهتنها توقفی در برنامه هستهای ایران ایجاد نخواهد کرد بلکه موجب تسریع آن خواهد شد.
نکته دیگری که درخصوص سفر نتانیاهو قابل توجه است این است که اقدام او نهتنها موجب دودستگی در عرصه سیاسی آمریکا شده است، بلکه اختلافاتی را در داخل اسراییل پدید آورده است. در آمریکا کمپ دموکراتها و جمهوریخواهان به شدت درخصوص لزوم حضور نتانیاهو در کنگره دچار اختلافنظر شدهاند. تا آنجا که دهها تن از نمایندگان دموکرات کنگره اعلام کردهاند که به هنگام سخنرانی نتانیاهو در جایگاهشان در کنگره حضور نخواهند یافت.
در واقع دموکراتها میان وفاداری حزبیشان به باراک اوباما و جایگاه اسراییل در کنگره گرفتار شدهاند. اکثر سناتورهای دموکرات از اینکه بگویند در جلسه سخنرانی بنیامین نتانیاهو در کنگره حضور دارند، امتناع میکنند. وقتی نتانیاهو در 3 مارس برای قانونگذاران کنگره از تهدید برنامه هستهای ایران و مخالفتش با توافق ژنو سخن بگوید، جمهوریخواهان با شور و اشتیاق در جلسه سخنرانی وی شرکت خواهند کرد اما بعضی از صندلیهای دموکراتها خالی خواهد بود و جان بینر، رئیس مجلس نمایندگان قصد دارد این صندلیها را با استفاده از کارمندان کنگره پر کند. دموکراتها مطمئن نیستند که به نشانه اعتراض، سخنرانی نتانیاهو را بایکوت کنند، آن هم درحالیکه بینر و نتانیاهو عمداً برنامههای خود را از کاخسفید مخفی نگه داشتهاند. علاوه بر این دموکراتها تحت فشار هزاران حامی اسراییل هستند که این هفته به خاطر نشست سالیانه آیپک در واشنگتن و کپیتول هیل حضور دارند و این گروه به اعضایش توصیه میکند تا با نمایندگانشان درباره شرکت در این سخنرانی لابی کنند. با این وجود تعدادی از رهبران دموکرات اعلام کردهاند که در سخنرانی شرکت خواهند کرد. این لیست شامل نانسی پلوسی رهبر اقلیت مجلس نمایندگان، استنی هویر معاون رهبر اقلیت مجلس نمایندگان و هری رید رهبر اقلیت سنا است؛ البته در صورتی که شرایط جسمیاش پس از عمل جراحی مناسب باشد. سناتور چاک شامر از نیویورک، رابرت منندز از نیوجرسی، عضو بلندپایه کمیته روابط خارجی سنا و بیل نلسون از فلوریدا و عضو کمیته نیروهای مسلح میشود. در مقابل تعدادی از دموکراتها هم روشن کردهاند که در این جلسه حضور نخواهند یافت. این لیست هم شامل هر دو سناتور ایالت ورمانت یعنی برنی ساندرس و پاتریک لیهی میشود که عضو بلندپایه کمیته تخصیص بودجه و کمیته فرعی عملیات خارجی است.
واکنش ایران به اقدام نتانیاهو
نخستین واکنش رسمی و جدی ایران به سخنرانی نتانیاهو در کنگره آمریکا از محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران عنوان شد. ظریف در کنفرانس خبری مشترک با وزیر خارجه ایتالیا مخالفت نخست وزير رژيم صهيونيستي را با هرگونه راهحل هستهاي تلاش براي سرپوش گذاشتن بر اشغالگري اين رژيم و سرکوب ملت فلسطين دانست.
محمدجواد ظريف در نشست خبري مشترک با همتاي ايتاليايياش درباره سخنراني آينده نتانياهو در کنگره آمريکا و تأثير آن در توافق هستهاي گفت: بسيار جاي تأسف است که گروهي منافعشان را در تنش و بحران ميبينند و از هيچ راهحلي استقبال نميکنند. وي افزود: آنچه واقعيت دارد اين است که نتانياهو مخالف هرگونه راهحل است و اين نشاندهنده تلاش براي استفاده از موضوعي غيرواقعي و بحراني ساختگي به منظور سرپوش نهادن بر واقعيات منطقه به ويژه اشغال، سرکوب ملت فلسطين و نقض حقوق مسلم آنان است. ظريف هدف ديگر رژيم صهيونيستي را از مخالفت با هرگونه توافق هستهاي، ادامه سياستهاي تجاوزگرانه اين رژيم در غزه، کرانه باختري، بيتالمقدس و ديگر مناطق اشغالي برشمرد.
روز گذشته نیز علیاکبر ولایتی رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام در گفتوگو با فارس درباره اظهارات اخیر نتانیاهو مبنی بر اینکه اوباما باید به خاطر حفظ امنیت اسراییل از توافق هستهای خودداری کند، گفت: حرفهای نتانیاهو قابل اعتنا نیست چرا که وی فرد دورهگردی است که بسیاری از صهیونیستهای افراطی و بسیاری از صهیونیستهایی که در هدف با او مشترک هستند هم روشهای سبک و خفتبار نتانیاهو را قبول ندارند. وی ادامه داد: این کار به جایی رسیده است که دوستان قسم خورده صهیونیستها در آمریکا از وی اظهار بیزاری میکنند، چرا که وی کاری جز دورهگردی و گفتن دروغهای بیپایه انجام نمیدهد و لذا حرفش اعتباری ندارد که ما به آن بپردازیم. ولایتی همچنین درباره مذاکرات هستهای ایران با 1+5 نیز تصریحکرد: جمهوری اسلامی ایران در زمینه هستهای در چارچوب مقررات جهانی و NPT قدم برداشته و به دنبال حق قانونی خود بوده است.