شهروند| آمار سوختگی در ایران نسبت به آمارهای جهانی بالاتر است، گفته میشود هرسال نزدیک به 250 تا 300هزار نفر در کشور دچار سوختگی میشوند که از این تعداد حدود 24هزار نفر بستری میشوند. ماجرا دلخراشتر از اینهاست، بررسیها نشان میدهد به ازای هر 100 نفر بیمار سوختگی 10 بیمار جان خود را از دست میدهند. حالا همین سوختگی بهعنوان سومین عامل مرگ غیرمنتظره در کشور شناخته میشود. شرایط سوختگی کشور از قبل هم وخیمتر شده، بهطوری که به گفته رئیس سازمان نظامپزشکی، میزان مرگومیر ناشی از سوختگی که قبلا در رتبه سیزدهم قرار داشت، حالا رتبه نهم به خود گرفته.
سیامک فرخفورقانی، دبیر اجرایی چهارمین کنگره سوختگی دیروز در چهارمین کنگره کشوری سوختگی صحبت میکرد، او با تأکید بر آمار مرگ 10بیمار سوختگی به ازای هر 100نفر، سوختگی را سومین عامل مرگ غیرمنتظره در کشور اعلام کرد و گفت: «کسانی که درپی سوختگی زنده میمانند، کسانی هستند که دچار ناتوانی روانی و جسمانی میشوند. در حالی که در دنیا از هر 100نفر بیمار سوختگی 3نفر میمیرد. متاسفانه در کشور ما اولین رده مرگ غیرمنتظره تصادفات و بعد از آن موادمخدر و سومین آن نیز سوختگی است، اما توجه به سوختگی عملا در رده سوم و حتی در رده سیام هم نیست.»
او، با بیان اینکه ایرانیان هم بیشتر میسوزند و هم به خاطر این سوختگی جانشان را از دست میدهند، ادامه داد: «تعداد بستریهای سوختگی در کشور بین 25 تا 30هزار نفر است. این در حالیست که در کشوری مانند آمریکا با توجه به جمعیت زیاد آن، این میزان 40هزار نفر در سال است. ما در کشور سالانه 2هزار و 500 تا 3000 نفر مرگومیر ناشی از سوختگی را داریم که این مرگومیرها در سوختگیهای 60درصد به بالا رخ میدهند.»
رابطه عمیقی بین فقر و سوختگی وجود دارد
در ادامه این کنگره، علیرضا زالی، رئیسکل سازمان نظام پزشکی، وضع نابسامان سوختگی در کشور را تشریح کرد و گفت: «سوختگی، یکی از مشکلات نظام سلامت است، چرا که از یکسو، میزان سوختگی در ایران بالاست و از سوی دیگر مرگومیر ناشی از سوختگی نیز در کشور با سیر متفاوتی از میزان مرگومیر در دنیا حرکت میکند.» او ادامه داد: «سوختگی بیشتر در طبقات پایین جامعه ما که با فقر مواجه هستند، رخ میدهد، بهطور کلی رابطه عمیقی بین فقر و سوختگی وجود دارد. یعنی بیشتر افرادی که میسوزند از طبقات پایین جامعه هستند و با توجه به هزینههای زیاد سوختگی این طبقات به لحاظ اقتصادی و اجتماعی سقوط بیشتری میکنند، بنابراین باید بیشتر به این حوزه توجه کنیم، بهویژه در کودکان چرا که از 95درصد سوختگی در کودکان میتوان جلوگیری کرد.» به گفته رئیس سازمان نظام پزشکی، به همین خاطر باید 10 تا 20درصد تختهای بیمارستانهای عمومی به حوزه سوختگی تعلق گیرد.
زالی، بهترین روش برای ارایه خدمات به بیماران سوختگی را استفاده از ظرفیت بیمارستانهای عمومی دانست. «در کنار ایجاد بیمارستانهای خصوصی سوانح سوختگی باید از ظرفیتهای بیمارستانهای عمومی نیز استفاده کرده و بخشهای سوختگی با تعداد تخت کافی را در این بیمارستانها ایجاد کنیم. در کشورهای توسعهیافته 50درصد بخشهای سوختگی در بیمارستانهای عمومی وجود دارد که بعضا هم پرنمیشوند و برای شرایط اضطراری گذاشته شدهاند، بنابراین باید حدود 10 تا 20درصد تختهای بیمارستانهای عمومی برای بیماران سوختگی در نظر گرفته شود.» به گزارش ایسنا، براساس اعلام رئیس سازمان نظام پزشکی، کشور نیاز به ایجاد 10 تا 15 مرکز سوختگی دارد. «ایجاد چنین مراکزی بسیار موثر است، زیرا در این مراکز علاوه بر کارهای درمانی میتوان کارهای آموزشی، پژوهشی و تحقیقاتی در حوزه سوختگی را نیز انجام داد.»
زالی با بیان اینکه بیمار سوخته با مشکلات زیادی از جمله محدودیتهای حرکتی، مشکلات ظاهری و مشکلات متعدد مزمن دستوپنجه نرم میکند، افزود: «این موضوع بهویژه در نسل جوان که دچار سوختگی شدهاند، منجر به صدمات روانی بسیاری میشود. زیرا تغییر ظاهر آنها اعتماد بهنفس اجتماعیشان را کاهش داده و نقش اجتماعی آنها را کم میکند، بنابراین نهادهای اجتماعی باید به این موضوع توجه ویژه نشان دهند.» زالی به اعتباراتی که برای درمان سوختگی تعلق گرفته اشاره کرد.«به نظر میرسد با توجه به اینکه در کشورهای توسعهیافته به ازای هر یکدرصد سوختگی 3هزار دلار برای درمان گذاشته میشود، ما نیز در کشور باید به بحث درمان توجه کنیم. در کشور ما میزان هزینهای که برای درمان سوختگی گذاشته میشود، بسیار اندک و ناچیز است و با این وضع اعتباری شکوفایی مراکز سوختگی دور از انتظار است.» زالی در ادامه، آمار مرگومیر ناشی از سوختگی را بالا دانست.«مرگومیر سوختگیها از رتبه سیزدهم به رتبه نهم رسیده، به همین خاطر مجلس باید به این مسأله توجه بیشتری کند.»
بسیاری از قربانیان اسید
افراد بیبضاعت هستند
او در حاشیه این کنگره هم به نسبت به آسیبهای سوختگی بر اثر اسیدپاشی هشدار داد و گفت: «آثار روانی قربانیان اسیدپاشی بسیار عمیق است، متاسفانه اسید یکی از مواد آسیبرسانی است که عمدتا مصارف حرفهای و صنعتی دارد، اما این ماده بسیار در دسترس و موجود است. برخی از اسیدهایی که موارد استفاده صنعتی و خدماتی انحصاری دارند به راحتی قابل دسترس هستند که باید در این زمینه فکر اساسی شود و اسیدهای قوی از دسترس خارج شوند.» به گفته او، بسیاری از قربانیان اسید، افراد بیبضاعت هستند. با توجه به اینکه درمانهای سوختگی با اسید بسیار گران، پیچیده و نیازمند انجام اعمال جراحی ترمیمی متعدد هستند، ممکن است با توان مالی فرد هماهنگ نباشند. همچنین آثار روانی اسیدپاشی در قربانیان، بسیار عمیق است و علاوه بر مشکلات جسمی، عوارض روانی و هالهای از اضطراب دایمی همواره با این افراد است. امروزه بیشتر به خدمات جسمی اسیدپاشی توجه میشود در حالی که عوارض روانی آن بسیار عمیقتر است.
زالی با اعلام اینکه آمار دقیقی در مورد تعداد سوختگیها در کشور وجود ندارد، تأکید کرد: «با توجه به اینکه ۵ تا ۱۰درصد سوختگیها نیاز به بستری پیدا میکنند، پیشبینی میشود سالانه نزدیک به ۲۵۰ تا ۳۰۰هزار بیمار سوختگی در کشور داشته باشیم.» گفتنی است در پایان این کنگره نیز، نمایشگاهی از نقاشیهای بچههای شینآباد نیز به نمایش گذاشته شد.