شماره ۳۰۹۴ | ۱۴۰۳ سه شنبه ۲۲ خرداد
صفحه را ببند
امیدهای تازه برای توانمندسازی معلولان جسمی - حرکتی

محققان موفق به ساخت وسیله‌ای شده‌اند که با سنسورهای خود می‌تواند سیگنال‌های مغزی را شناسایی کرده و با کمک آن‌ها به کنترل ربات‌ها بپردازد. این فناوری که گویی از درون فیلم‌های علمی-تخیلی بیرون آمده قابلیت‌های بسیار زیادی در حوزه‌های مختلف دارد. این حسگرها که در یک کلاه جاسازی شده‌اند به‌صورت خشک کار می‌کنند، یعنی برای خواندن سیگنال‌های مغزی نیازی به ژل و ماده رسانا ندارند و می‌توانند خیلی راحت روی مو و پوست سر قرار بگیرند. در ادامه می‌توان از داده‌های این حسگرها برای کنترل ربات‌ها و سایر دستگاه‌ها استفاده کرد. این فناوری توسط محققان دانشگاه فناوری سیدنی ساخته شده است. کاربردهای بسیاری برای این دستگاه پیش‌بینی شده است، از صنایع تولیدی و هوافضا تا حوزه سلامت. به‌طور مثال این حسگرها می‌توانند به افراد دارای معلولیت کمک کنند ویلچر خود را کنترل کرده یا بازوهای رباتیک را تکان دهند.
«الکتروانسفالوگرافی» یا نوار مغزی تکنیکی است که پزشکان از آن برای رصد سیگنال‌های مغزی استفاده می‌کنند. در این روش الکترودها جریان‌های یونی را از بافت سربرال مغز به شکل ولتاژ اخذ کرده و به پیش‌تقویت‌کننده‌های «EEG» منتقل می‌کند. معمولاً در صفحات این الکترودها، از کلرید نقره استفاده می‌شود. ماشین‌های ای‌ای‌جی بالینی، معمولاً شامل ۸  یا ۱۶ یا ۳۲ کانال هستند. به صورت معمول ۲۰ الکترود روی سر بیمار قرار می‌گیرد که اطلاعات حیاتی مذکور را به پیش تقویت‌کننده می‌رساند. این الکترودها به کمک نوارهای ارتجاعی در کنار هم نگه داشته شده و مانند یک کلاه روی سر قرار می‌گیرند. در روش جدید نیز الکترودهای خاصی روی سطح سر قرار داده می‌شوند. البته در اکثر روش‌های ای‌ای‌جی از حسگرهای خیس استفاده می‌شود که با نوعی ژل به سر می‌چسبند. این ژل گاهی می‌تواند ایجاد حساسیت کند و مشکلاتی را برای پوست به‌وجود بیاورد.
به همین خاطر حذف ژل از فرایند کار را باید دستاورد مهمی در نظر گرفت. این محققان حالا حسگرهایی بر پایه گرافین سه‌بعدی ساخته‌اند که به‌ صورت کاملاً خشک کار می‌کنند و می‌توانند با الگوهای مختلف روی سر قرار بگیرند. آزمایش‌ها نشان داده‌اند الگوی 8 ‌ضلعی ظاهراً بهترین عملکرد را دارد و می‌تواند با قرارگرفتن در یک کلاه کشی، روی سر قرار داده شود. این حسگرهای جدید از طریق واقعیت افزوده قادرند خط نگاه اپراتور را پیدا کنند و بعد با کمک یک رایانه به ترجمه سیگنال‌هایی بپردازند که می‌توانند فرمان‌هایی برای به حرکت درآوردن ربات‌ها باشند. به عبارت دیگر می‌توان ربات‌ها را با فرمان‌های مغزی اپراتوری که کلاه را بر سر دارد تا حد بسیار زیادی هدایت کرد. افراد معلول و بیماران مبتلا به اسکلروز آمیوتروفیک که رفته رفته قدرت حرکت حتی پلک‌های خود را از دست می‌دهند، عمده‌‌ترین کاربران این فناوری در آینده می‌توانند باشند.

 


تعداد بازدید :  60