شهروند| اگرچه مذاکرات هسته‌ای میان ایران و آمریکا طی روزهای گذشته روند پرشتابی گرفته و برخی چهره‌های جدید از مقامات ایرانی و آمریکایی برای شرکت در مذاکرات به ژنو رفته‌اند اما روز گذشته دیپلمات‌های ارشد ایران و آمریکا برای یکدیگر خط و نشان کشیدند و تلویحا تهدید کردند که در صورت در نظر نگرفتن شرایطشان از سوی طرف مقابل، نتیجه مطلوب از مذاکرات به‌دست نخواهد آمد. پس از ٢ روز مذاکره سخت و فشرده، «محمدجواد ظریف» و «جان کری» وزیران امور خارجه ایران و آمریکا نیز سوم اسفندماه وارد ژنو شدند تا به‌طور مستقیم در جریان مذاکرات قرار گیرند و به روند آن شتاب دهند. گفت‌و‌گوهای دوجانبه ایران و آمریکا امروز
نیز ادامه خواهد یافت و احتمال دارد روز چهارمِ مذاکرات معاونان وزیران امور خارجه دیگر کشورهای گروه ١+٥ (فرانسه، انگلیس، چین، روسیه و آلمان) نیز به فرآیند مذاکرات بپیوندند.
باوجود خوش‌بینی‌های موجود و تلاش‌های چشمگیر دیپلمات‌ها برای دستیابی به توافق جامع، هنوز بر سر چگونگی لغو تحریم‌ها علیه ایران و نیز مسائل فنی اختلاف‌هایی قابل توجه وجود دارد؛ اختلاف‌هایی که حتی سبب شده مقام‌های رسمی واشنگتن از احتمال خروج از مذاکرات سخن به میان آورند. در این ارتباط، کری به‌تازگی هشدار داده در صورت روبه‌رو نشدن با تصمیمی سازنده و ضروری از سوی تهران، واشنگتن آمادگی دارد مذاکرات را متوقف کند. محمدجواد ظریف نیز در اظهاراتی تقریبا مشابه اعلام کرد که اگر طرف مقابل بخواهد همچنان بر تحریم‌ها اصرار داشته باشد، کار توافق با اشکال مواجه می‌شود. اظهاراتی از این دست البته در روزهای پایانی ضرب‌الاجل هسته‌ای تا حدودی طبیعی به نظر می‌رسد چراکه طرفین در روزهای پایانی تلاش خواهند کرد تا
با استفاده از تاکتیک‌های دیپلماتیک طرف مقابل را وادار به امتیاز دادن کنند. در همین راستا، روز گذشته جان کری وزیر امور خارجه آمریکا، تلویحا تهدید کرد که اوباما آماده توقف مذاکرات است ایران اگر ثابت نکند که به دنبال سلاح هسته‌ای نیست. جان کری گفت: « اگر ایران با اقداماتی که ثابت می‌کند به دنبال دستیابی به سلاح هسته‌ای نیست موافقت نکند آمریکا آماده است تا از میز مذاکره کناره‌گیری کند.»
به گزارش آسوشیتدپرس، جان کری وزیر امورخارجه آمریکا در آستانه برگزاری نشست دو جانبه‌اش با محمدجواد ظریف همتای ایرانی‌اش در چارچوب مذاکرات هسته‌ای، گفت که هنوز اختلافات کلیدی میان طرف‌های مذاکره‌کننده وجود دارد. کری تأکید کرد: اعضای گروه ١+٥کاملاً با یکدیگر متحد و خواهان دستیابی به یک توافق با ایران بر سر برنامه هسته‌ای این کشور هستند. وی تصریح کرد: به‌طور قطع هیچ اختلاف نظری درباره آنچه که ما معتقدیم ایران باید برای اثبات صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای‌اش انجام دهد وجود ندارد و گروه ١+٥ کاملاً در موضوع ایران متحد است. جان کری همچنین به وجود اختلافات میان طرف‌های مذاکره‌کننده اشاره کرد و گفت: هنوز اختلافاتی وجود دارد که باید برطرف شود و اگر یک توافق کلی تا ضرب‌الاجل ٣١ مارس حاصل نشود این مذاکرات تمدید نخواهد شد. وی افزود: باراک اوباما رئیس‌جمهوری آمریکا هیچ تمایلی برای تمدید مذاکرات هسته‌ای پس از این ضرب‌الاجل تعیین شده ندارد. وزیر امورخارجه آمریکا دستیابی به پیشرفت در این مذاکرات را ممکن دانست و گفت: ما می‌توانیم در این دوره از مذاکرات پیشرفت داشته باشیم. گروه ١+٥ متحد ایده‌های خلاقانه را برای رسیدن به این هدف روی میز مذاکره قرار داده است. وی ادامه داد: اکنون ما باید ببینیم آیا ایران قادر است صحبت‌های خود را با تمایلش برای اثبات ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای خود هماهنگ سازد یا نه. کری تأکید کرد: دولت‌های ما با هم‌پیمانان بین‌المللی‌مان در این هدف که باید تمام راه‌های ممکن برای دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای را از بین ببرند اتفاق نظر دارند.
ظریف: توافق مبهم و ناقص را نمی‌پذیریم
در مقابل این اظهارات، محمدجواد ظریف،
وزیر امور خارجه ایران با اشاره به این‌که ایران توافق مبهم و ناقص را نمی‌پذیرد، گفت: «بعد از این‌که مقام معظم رهبری روی یک مرحله‌ای بودن توافق تأکید کردند، فرمایشات ایشان همواره فصل‌الخطاب و راهگشا بوده است و ما هیأت مذاکره‌کننده بسیار خوشحالیم که این بار فرمایشات مقام معظم رهبری درست خطی بود که ما همواره دنبال آن بودیم و خودمان این تحلیل را داشتیم که توافق‌های کوچک، مقطعی و جداگانه به نفع کشور و سایر مذاکره‌کنندگان نیست. وی در گفت‌وگو با واحد مرکزی خبر با بیان این‌که توافق‌های کلی، جا را برای تفسیرهای مختلف باز می‌کند و باید همه طرف‌ها نگران چنین توافقی باشند، افزود: هر زمان که دیدگاه‌های طرف‌ها به هم نزدیک شد باید در یک زمان روی کاغذ آورده و متن نهایی شود و این سیاستی است که دنبال می‌کنیم. وزیر خارجه کشورمان با بیان این‌که برنامه هسته‌ای ایران کاملا صلح‌آمیز است، گفت: ایران در برابر فشار و تحریم تسلیم نمی‌شود و تنها راه رسیدن به راه‌حل، مذاکره با ایران براساس مبانی‌ای است که در توافق ژنو روی آن توافق شده است. ظریف با اشاره به این‌که جلسات خوبی در سطح معاونان در ژنو برگزار شده است، افزود: در بحث تحریم‌ها و سایر موضوعات که باید به توافق رسید بحث‌های خوبی شده است، البته روی موضوعات توافقی نشده است و حتی اختلاف‌نظرهایی درباره برخی موضوعات همچنان وجود دارد که من فکر می‌کنم اختلاف‌نظر اصلی، روانی است که برخی کشورهای غربی به‌ویژه آمریکا و برخی جناح‌های داخلی آمریکا احساس می‌کنند که تحریم‌ها یک سرمایه برای آنان است، در صورتی که تحریم‌ها جز هزینه هیچ سودی برای آنان نداشته است. وی گفت: تا زمانی که این باور در ذهن مذاکره‌کنندگان تغییر نکند یا نتوانند در برابر فشارهای سیاسی گروه‌ها و افرادی که منافعشان در تنش است مقاومت کنند، رسیدن به توافق کار بسیار مشکلی خواهد بود، زیرا تا زمانی که هدف را حفظ فشار بر ایران بدانند هیچ‌گاه به نتیجه نخواهند رسید، ما هم براساس فتوای رهبری و هم براساس نگرش کلی نظام سلاح هسته‌ای را مخلّ صلح و امنیت بین‌المللی و همین‌طور مخلّ امنیت خودمان می‌دانیم. ظریف تأکید کرد: تا زمانی که فکر کنند با فشار می‌توانند به راه‌حل برسند و تحریم را اهرم فشار خوبی قرار دهند راه‌حل دور از دسترس خواهد بود. احترام به حقوق ملت ایران، تنها راه رسیدن به توافق جامع هسته‌ای خواهد بود. وی در ادامه درباره حضور رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان و همچنین دستیار ویژه رئیس‌جمهوری در مذاکرات گفت: به نظر مسئولان کشور، درحال حاضر به شرایطی در مذاکرات رسیده‌ایم که بحث‌های هسته‌ای نیاز به تصمیم‌گیری جدی در سطح عالی کشور دارد، به همین دلیل از آقای صالحی درخواست شد تا در این دوره از مذاکرات حضور داشته باشد تا موضوعات به صورت شفاف، دقیق و ریز بررسی شود. وی افزود: موضوعات هسته‌ای ابعاد مختلفی دارد، ما غنی‌سازی و راکتور اراک را داریم، مجموعه این بحث‌ها نیاز به اشراف کامل به برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز کشور دارد که آقای صالحی به‌عنوان رئیس سازمان انرژی اتمی، فردی متخصص و علمی با سوابق هسته‌ای است که در این حوزه اشراف کامل دارند. با توجه به سخنان ظریف و کری اینگونه به نظر می‌رسد که اصلی‌ترین موضوع اختلاف مسأله غنی‌سازی و ظرفیت سانتریفیوژها در تأسیسات هسته‌ای ایران و بحث چگونگی رفع تحریم‌ها است. ظاهرا مسأله تعداد سانتریفیوژها از سوی طرف آمریکایی موضوعی مهم است و مسأله رفع تحریم‌ها موضوع موردنظر طرف ایرانی است. درواقع زمانی که ظریف از استفاده آمریکا از اهرم تحریم‌ها ابراز نارضایتی می‌کند و می‌گوید که این کار آمریکا راه‌حل را از دسترس دور می‌کند و زمانی که جان کری از ایران می‌خواهد تا ثابت کند فعالیت‌های هسته‌ای‌اش صلح‌آمیزاست، می‌توان اینگونه برداشت کرد که ایران به‌دنبال رفع کامل تحریم‌ها و آمریکا به‌دنبال کاهش هرچه بیشتر تعداد سانتریفیوژها در تأسیسات هسته‌ای ایران است. و طرفین از این دو اهرم برای گرفتن امتیاز بیشتر از هم استفاده می‌کنند.