شهروند| از خوزستان گرفته تا سیستان، از ایلام تا کرمان و از کرمانشاه تا خراسان‌جنوبی. ریزگردها میلیون‌ها هکتار از مساحت کشور را زیر سایه خود برده‌اند؛ سایه‌ای که سلامتی میلیون‌ها تن را تهدید می‌کند و به نگرانی جدی ساکنان غربی، شرقی، جنوبی و مرکزی کشور تبدیل شده است. این پدیده در هفته‌های اخیر نه‌تنها زندگی خوزستانی‌ها را
تیره و تار کرده و به تهدیدی جدی برای سلامتی مردم جنوب غربی کشور تبدیل شده، بلکه حواشی سیاسی بسیاری را با خود همراه کرده است.
پدیده ای که به گفته معاون اول رئیس‌جمهوری دومین چالش زیست‌محیطی پس از مسأله خشکسالی و کم آبی است. پدیده‌ای که سلامتی بسیاری از ایرانی‌ها را تهدید می‌کند.
اسحاق جهانگیری، در افتتاحیه چهاردهمین نمایشگاه محیط زیست، با اشاره به این‌که یکی از مهم‌ترین چالش‌های کشور، چالش‌های زیست‌محیطی است، مسأله خشکسالی و کم‌آبی را از مهم‌ترین مشکلات زیست‌محیطی کشور اعلام کرد و گفت: «درحال حاضر، چالش خشکسالی سراسر کشور را فرا گرفته و تهدید جدی برای تالاب‌ها و زمین‌های حاصلخیز کشاورزی است. در دولت یازدهم این مشکلات در اولویت قرار دارد، به همین دلیل بلافاصله شورایعالی آب در دولت تشکیل و بیش از 10 جلسه از آن برگزار شد. در این جلسات سعی می‌شود که راه‌حلی برای مشکل کم‌آبی و بخش کشاورزی که مهم‌ترین مصرف‌کننده آب است، به دست آید.»
او ادامه داد: «چالش دوم محیط‌زیست ایران ریزگردهاست که مشکل بسیار جدی است و تعداد زیادی از شهرها و استان‌های ما به‌ویژه استان خوزستان و شهر اهواز با آن درگیر هستند. این مسأله، زندگی اقتصادی مردم در این استان که قطب اقتصاد و صنعت کشور است را تحت‌تأثیر قرار داده است. باید توجه کنیم این مشکل یک روزه ایجاد نشده است. منشأ اصلی ریزگردها در دیگر کشورها قرار دارد، در سفر من به عراق نیز یکی از مهم‌ترین مباحث ریزگردها بود و مسئولان این کشور نیز اظهار می‌کردند منشأ ریزگردها علاوه بر عراق در کشورهایی همچون سوریه و عربستان نیز قرار دارد.»
جهانگیری سومین چالش زیست‌محیطی کشور را آلودگی هوای کلانشهرها دانست و گفت: «امروزه بیش از 30میلیون نفر از مردم کشور تحت‌تأثیر این چالش قرار دارند و سلامتی آنها مورد تهدید است. این مشکل به‌عنوان اصلی‌ترین دغدغه دولت از شروع کار دولت یازدهم مورد توجه بود و سعی شد در راستای آن اقداماتی همچون محدودیت ارایه بنزین‌های آلوده و پتروشیمی تهیه شود. در این راستا برنامه جامعی نیز تدوین شده که سازمان حفاظت محیط‌زیست مسئولیت پیگیری آن را بر عهده دارد. از رده خارج کردن خودروهای فرسوده و جایگزین کردن خودروهای هیبریدی ازجمله دیگر اقداماتی است که برای حل این مشکل در دستور کار قرار دارد. این مشکلات یک شبه به وجود نیامده است و یک شبه نیز قابل رفع نیست. دولت یازدهم به دنبال نمایش و فریبکاری مردم نیست و قصد دارد که در این زمینه با برنامه عمل کند.» سلامتی 37.5درصد از ایرانی‌ها توسط پدیده‌ای تهدید می‌شود که به دلیل سال‌ها بی‌توجهی به مسائل زیست‌محیطی کشور، خشکسالی و بهره‌برداری بیش از توان زیستی،
به وجود آمده و اسحاق جهانگیری معتقد است که «این مشکل یک شبه به وجود نیامده است و یک شبه نیز قابل رفع نیست.» معاون اول رئیس‌جمهوری ادامه داد: «استفاده از فشاری که بر مردم به دلیل مشکلات زیست‌محیطی وارد می‌شود، برای پیشبرد اهداف سیاسی و جناحی کار شایسته‌ای نیست و ممکن است که چند روزی مورد توجه باشد اما درنهایت نتیجه‌ای نخواهد داشت. دولت در برنامه‌های توسعه آتی خود به مسائل محیط زیستی به صورت جدی پایبند است و هیچ طرحی ازجمله سدسازی، جاده‌سازی و... بدون مجوز محیط زیستی اجرا نخواهد شد. حتی در طرح‌هایی که اجرا شده و اثرات مخرب زیست‌محیطی داشته همچون سد گتوند دولت تلاش می‌کند آثار زیست‌محیطی آن را از بین ببرد.»
توسعه پایدار
بدون حفاظت از محیط‌زیست امکان‌پذیر نیست
«امروزه در دنیا به این نتیجه رسیده‌اند که نیل به توسعه پایدار بدون حفاظت از محیط‌زیست امکان‌پذیر نیست، بنابراین همه به دنبال راه‌حلی برای رسیدن به توسعه پایدار، رشد اقتصادی، تولید و پیشرفت در کنار حفظ محیط‌زیست و رعایت ملاحظات زیست‌محیطی هستند.» معصومه ابتکار رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست در این مراسم با تأکید بر توسعه پایدار با حفظ محیط زیست، گفت: «اقتصاد سبز یکی از مولفه‌های مهم در توسعه پایدار و اقتصاد مقاومتی است که در این نمایشگاه به آن تأکید شده است. خوشبختانه دولت تدبیر و امید نیز به این نتیجه رسیده از این‌رو تمام برنامه‌ریزی‌های خود در راستای پیشرفت اقتصادی، صنعتی و کشاورزی را منوط به همراهی و رعایت قوانین زیست‌محیطی کرده است.»
حذف اعتبارات مقابله با گردوغبار
در وظیفه محیط‌زیست تأثیری ندارد
در روزهای گذشته، همزمان با روزهایی که جنوب‌غربی و غرب کشور در گردوغبار غرق بود، مجلسی‌ها اعتبار 60میلیارد تومانی مقابله با پدیده گردوغبار را از بودجه سال آتی حذف کردند، اقدامی که نگرانی‌های بسیاری را برای مقابله با این پدیده در سال آتی با خود همراه کرد. این درحالی است که معاون رئیس‌جمهوری در حاشیه مراسم افتتاحیه چهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی محیط‌زیست، معتقد است که حذف اعتبارات مقابله با پدیده گردوغبار توسط مجلسی‌ها، تأثیری در وظیفه سازمان برای مقابله با این پدیده نخواهد داشت.»
به گزارش ایرنا، ابتکار با اشاره به این‌که وظیفه سازمان محیط‌زیست پایش، اندازه‌گیری و نظارت مداوم بر وضع محیط‌زیست است که این کار نیازمند تجهیزات است، ادامه داد: «تأمین تجهیزات مورد نیاز برای این امر در این اعتبارات پیش‌بینی شده بود که با حذف آن تا حدودی دچار تأخیر و عقب‌ماندگی‌هایی خواهیم شد اما تلاش می‌کنیم و امیدواریم این مسائل نه از سرعت و نه از جدیت ما در کار بکاهد. یکی دیگر از توجهات ما در این اعتبارات، بحث سازمان‌های مردم‌نهاد بود زیرا به توانمندی و موفقیت سازمان‌های مردم‌نهاد در اجرای طرح‌های زیست‌محیطی اعتقاد داریم. به‌عنوان مثال در استان خوزستان با همکاری سازمان‌های مردم‌نهاد 50هزار دانش آموز، آموزش محیط زیستی دیدند و این ظرفیت بزرگی است؛ بنابراین تأکید می‌کنم حمایت از سازمان‌های مردم‌نهاد در دستورکار دولت یازدهم است و ما با قوت از توانمندی‌های آنها حمایت می‌کنیم.»
عدم همراهی وزیر بهداشت
در خوزستان ناشی از ناهماهنگی نبود
حواشی سفر با تأخیر رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست به خوزستان، در حاشیه این نمایشگاه هم ادامه داشت و ابتکار در این‌باره هم گفت: «نبود من در خوزستان همراه با وزیر بهداشت یک ناهماهنگی نبود بلکه در وهله اول پاسخ به واکنش سریع درباره درمان است. از این رو در مرحله اول وزیر بهداشت به استان خوزستان سفر کرد تا به وضع درمان، اورژانس‌ها و واکنش سریع در بخش درمان رسیدگی کند. حضور وزیر بهداشت در مرحله اول امری طبیعی است و من قاعدتا باید با برنامه و اعتبارات کافی و در دست داشتن راه‌حلی اصولی به استان خوزستان سفر می‌کردم.»
او ادامه داد: «خوشبختانه با پیگیری‌هایی که انجام شد، بسته اجرایی مقابله با گردوغبار با اولویت استان خوزستان به تصویب دولت رسید که این مصوبه گام اولی برای حل این مسأله است و اعتباراتی برای سال 93 و 94 نیز در آن پیش‌بینی شده است. هفت سازمان و وزارتخانه شامل سازمان جنگل‌ها و مراتع، هواشناسی، وزارت نیرو، وزارت نفت، کشور و جهاد کشاورزی مکلف شدند به وظایف خود در این مصوبه عمل کنند.» ابتکار درباره زمان نجات مردم خوزستان از گردوغبار گفت: «این موضوع نیازمند برنامه بلندمدت است، زیرا هیچ‌کدام از مسائل محیط‌زیست، مقطعی و فوری نیست. دولت یازدهم بنا ندارد به مردم در زمینه این موضوعات حقایق را نگوید، باید واقعیت‌ها را بگوییم تا مردم آمادگی کافی برای مواجهه با این مسائل را داشته باشند و واقعیت این است که مسائل محیط زیستی نیازمند برنامه بلندمدت هستند.»
نمایشگاهی که
شبیه نمایشگاه محیط‌زیست نیست
چهاردهمین نمایشگاه محیط‌زیست در حالی دیروز کار خود را آغاز کرد که به جز چند گونه حیات‌وحش که تاکسیدرمی شده آن در نمایشگاه وجود داشت، در نگاه نخست، شباهت چندانی به نمایشگاه محیط‌زیست نداشت. حضور پررنگ شرکت‌های پتروشیمی، سیمانی‌ها، دو خودروساز بزرگ کشور در این نمایشگاه، رنگ و بوی محیط‌زیست را از این نمایشگاه گرفته بود. در نمایشگاه چهاردهم شرکت ملی گاز و شرکت ملی نفت ایران هم حضور داشتند. مسئول یکی از غرفه‌های پتروشیمی درباره حضور این شرکت در نمایشگاه محیط‌زیست و فعالیت زیست‌محیطی که انجام می‌دهند به شهروند گفت: «این شرکت با افزایش فضای سبز در محوطه پتروشیمی، در فعالیت‌های زیست‌محیطی گام برداشته است.» مسئول غرفه یکی دیگر از شرکت‌های حاضر در نمایشگاه هم دلیل حضور این شرکت در نمایشگاه محیط‌زیست را تولید کنیستر و کاتالیست اعلام کرد که در کاهش آلایندگی خودروها نقش دارد و همین امر بهانه‌ای برای حضور در نمایشگاه شده است.