اسدالله علم، وزیر دربار و از نزدیکترین چهره‌ها به محمدرضا شاه، تنها رجل سیاسی دوران پهلوی دوم است که خاطرات خود از ١٠ سال همنشینی نزدیک با شخص شاه و خاندان پهلوی را مکتوب کرده است. این تقریرات در ٧ جلد تحت عنوان «یادداشت‌های علم» به چاپ رسیده‌اند و ما در این ستون به تناوب این یادداشت‌ها را مرور می‌کنیم.

اعتقادات فراماورایی شاه!
امروز شاهنشاه صحبت عجیبی می‌فرمودند که واقعاً اعتقاد ایشان را به خداوند می‌رساند. می‌فرمودند: «امتحان کرده‌ام هر کس با من در افتاده است از بین رفت، چه داخلی چه خارجی.» مثال برادران کندی را در آمریکا می‌زدند. کندی رئیس‌جمهور بود و دو برادر سناتور داشت که هر سه با شاهنشاه بد بودند. جان کندی، رئیس‌جمهور کشته شد. رابرت سناتور کشته شد و آخرین آن‌ها سناتور ادوارد افتضاح عجیبی سرِ قتل یک دختر درآورد و ستاره‌اش رو به زوال است. ناصر رئیس‌جمهور مصر از بین رفت. خروشچف نخست‌وزیر شوروی با شاهنشاه خوب نبود، از بین رفت. در داخل هم هر که با شاه در افتاده است ور افتاده است، مثل مصدق و تا اندازه‌ای قوام‌السلطنه، رزم‌آرا را من یقین داشتم که خیال سوء نسبت به شاه داشت، کشته شد. منصور هم که دیگر نوکر مستقیم آمریکایی‌ها بود و فوق‌العاده جاه‌طلب بود، او هم کشته شد. البته پسره جعلق بی بوته‌ای بود. غیر از رزم‌آرا بود که رئیس ستاد ارتش بود و نخست‌وزیر شد. در کشته شدن رزم‌آرا که نخست‌وزیر بود من همراه او بودم، در آن وقت وزیر کار بودم و با او به مجلس فاتحه در مسجد شاه رفتیم. چندین گلوله به او خورد و من جان سالم به در بردم. تعجب این است که ما در حرکت بودیم در صحن مسجد من با او درگوشی صحبت می‌کردم.49.11.27

45 روز تفریح در خارج کشور
دیشب بعد از مرخصی از حضور شاهنشاه با مهمان‌های دخترم قدری ماندم، دیر خوابیدم، صبح دیر برخاستم. شاهنشاه به اسکی تشریف بردند. فرمودند عصری شرفیاب شوم. تمام مدتی که شاهنشاه را ماساژ می‌دادند و بعد حمام گرفتند، شرفیاب بودم. صحبت‌های متفرقه ضمن این دو ساعت زیاد شد. از آن جمله فضولی کردم و عرض کردم شاهنشاه قدری ورزش و... به نظرم افراط می‌فرمایید، این بد است. فرمودند: «افراط نمی‌کنم.» عرض کردم همین حالا فرمودید امروز سه ساعت اسکی کرده‌اید، برای سن 50 سال زیاد است. بعد عرض کردم اصولاً توقف شاهنشاه زیاد شده، بهتر بود کوتاه‌تر باشد. از این مطلب خوششان نیامد ولی من وظیفه داشتم عرض کنم شاه نمی‌تواند 45 روز خارج از کشور بماند، آن هم به عنوان تفریح، این کار به مزاج و طبع مردم ایران خوشایند نیست.48.11.29

مسئله دختر بازی ولیعهد!
دو سه مطلب دیگر هم در عریضه عرض کردم که مهم نیست. یکی این که عرض کردم: «به سلامتی حال که والاحضرت شروع به دختربازی کردند، باید ترتیبی داد که خیلی معتدل باشد.» بقیه، بعضی کارهای جاری و عرض غلامی مخصوص و باز هم تشکر مخصوص بود.55.11.30