[شهروند] پس از شکست پروژه تحریم انتخابات با وجود تبلیغات گسترده رسانه‌های خارجی و رسانه‌های فارسی زبان معاند با مشخص شدن آمار مشارکت بیش از 40درصدی در انتخابات دوازدهمین دوره مجلس و ششمین دوره خبرگان رهبری، موجی از تلاش‌ها و فضاسازی‌ها این بار به قصد کم جلوه دادن آمار مشارکت در ایران و برجسته کردن درصد مشارکت به‌عنوان رویگردانی مردم از انتخابات در جمهوری اسلامی به راه افتاد. کاهش مشارکت در انتخابات دو دوره اخیر(یازدهم و دوازدهم) مجلس به نسبت ادوار پیشین قابل انکار نیست، اما این مسئله در شرایط فشارهای اقتصادی داخلی، تورم، جنگ روانی شدید معاندان و کارشکنی و تخریب نهاد مجلس توسط برخی مخالفان داخلی باید ارزیابی شود و در چنین شرایطی می‌توان گفت مشارکت، قابل‌قبول بوده است. ضمن اینکه میانگین مشارکت در انتخابات پارلمانی تقریبا در کشورهای مهم جهان نیازمند میانگین 50و چند درصدی دارد و در برخی کشورهای اروپایی مجلس با 40یا 40و چند درصد مشارکت تشکیل می‌شود و این مسئله در جهان به مانند درصد انتخابات مجلس ایران برجسته نمی‌شود. در ادامه و برای نمونه نیم نگاهی به آمار مشارکت در انتخابات پارلمانی برخی کشورها در ادوار اخیر انداخته‌ایم.
مشارکت در انتخابات پارلمان اروپا
پارلمان اروپا نقش مجلس و پارلمان عالی کشورهای اتحادیه اروپا را دارد و در تصمیمات کلان این قاره و تصویب قوانین بالادستی اتحادیه اروپا که برای اعضا نیز لازم‌الاجراست نقش اساسی ایفا می‌کند. مشارکت در انتخابات پارلمان اروپا در سال‌های: 2009، 2014و 2019به‌ترتیب: 42.9، 42.6و 50.6درصد بوده است.(1) پایگاه Statisfa که در زمینه‌های مختلف به ارائه آمار می‌پردازد درباره مشارکت در آخرین انتخابات پارلمان اروپا در سال 2019نوشته است: «در انتخابات 2019پارلمان اروپا، بازوی قانونگذاری اتحادیه اروپا، سهم رأی‌دهندگان ثبت‌نام شده که از حق رأی خود استفاده کردند به‌طور متوسط 50.66درصد در سراسر اتحادیه اروپا بود...در اسلواکی، چک، اسلوونی و کرواسی کمتر از 30درصد رأی دادند. مشارکت کم رأی‌دهندگان یک مشکل همیشگی در انتخابات پارلمان اروپا بوده است».(2)
این مسئله تا حدی می‌تواند نشان‌دهنده نوع نگاه مردم در کشورهای عضو اتحادیه به پارلمان اروپا باشد و در شرایطی که فشار تحریم و مشکلات در این کشورها به مانند ایران نیز میانگین مشارکت در سه انتخابات اخیر پارلمان اروپا که در 27کشور عضو برگزار می‌شود، 45.3درصد بوده است.
مشارکت در انتخابات پارلمانی فرانسه
فرانسه به‌عنوان یکی از مهم‌ترین کشورهای عضو اتحادیه اروپا که دارای یکی از قدیمی‌ترین دموکراسی‌های جهان است و اکنون دوران اصطلاحا جمهوری پنجم آن است وضعیت خوبی در مشارکت انتخاباتی پارلمانی خود ندارد. پایگاه Statisfa همچنین آمار مشارکت در انتخابات پارلمانی فرانسه را زیر 50درصد اعلام و نوشته است: «از دهه 1980به بعد، مشارکت رأی‌دهندگان شروع به کاهش کرد و دیگر هرگز به آستانه 78درصد نرسید. در سال 2017مشارکت به پایین‌ترین حد خود رسید و به زیر 50درصد کاهش یافت.»
هشدار لوموند درباره کاهش مشارکت فرانسه
پس از برگزاری انتخابات 2022فرانسه با مشارکت 47.6درصدی بسیاری از تحلیلگران و رسانه‌های فرانسه روند کاهش مشارکت در این کشور را نگران‌کننده ارزیابی کردند. روزنامه معروف لوموند در این‌باره نوشت: «کاهش شدید مشارکت رأی‌دهندگان روند نگران‌کننده‌ای را نشان می‌دهد. در 12ژوئن، 52.4درصد از رأی‌دهندگان شرکت نکردند.»(3)
وضعیت مشارکت در سوئیس؛ کشور معروف در رفراندوم
سوئیس کشوری که از حیث استانداردهای رفاهی و شاخص‌های اقتصادی و آزادی‌های اجتماعی جزو بهترین کشورهای جهان است و در موارد متعددی رفراندوم و همه‌پرسی نیز برگزار می‌کند آمار عجیبی در انتخابات پارلمان خود ثبت کرده است. مطابق اعلام یک رسانه سوئیسی آمار مشارکت در انتخابات پارلمانی این کشور در سال 2019عدد 45.1و در سال 2023یعنی پارلمان کنونی آن 46.1درصد را ثبت کرد.(4)
این مسئله بهترین پاسخ به جریان‌های معاند ضد‌ایرانی است که درصدد گره زدن آمار مشارکت به شرایط سیاسی و اجتماعی هستند و کاهش مشارکت دو دوره اخیر مجلس ایران را به‌علت شدت بحران‌های سیاسی و اجتماعی بازنمایی می‌کنند.
مشارکت کنگره آمریکا؛ همیشه زیر 50درصد
آمار مشارکت در انتخابات کنگره آمریکا نیز بسیار قابل تامل است. ایرنا به نقل از رسانه‌های آمریکایی در این‌باره نوشته است: «نرخ مشارکت در انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره در آمریکا هیچ‌گاه از ۵۰ درصد عبور نکرده و به‌مراتب کمتر از انتخابات ریاست‌جمهوری بوده است. میزان مشارکت در این انتخابات در سال ۲۰۰۶، حدود ۴۰.۱ درصد بود، در سال ۲۰۱۰، ۴۱ درصد، در سال ۲۰۱۴، ۳۶.۷ درصد و در سال ۲۰۱۸ به ۴۹.۶ درصد رسید و نتوانست از ۵۰ درصد عبور کند.» جالب اینکه انتخابات 2020آمریکا که بالاترین آمار مشارکت در قرن 21را در این کشور ثبت کرد فقط با 60درصد مشارکت همراه بوده است. نکته جالب آنکه نشریه آمریکایی کانترپانچ طی گزارشی اعلام کرد 90درصد از شهروندان آمریکا، کنگره را به‌عنوان یک ارگان غیرخودی و در خدمت منافع انگل‌های فوق ثروتمند این کشور می‌دانند.(5)
جمع‌بندی
مسئله مشارکت همواره در جمهوری اسلامی، اهمیت بالایی داشته است اما در شرایط کنونی شکستن روایت جهت‌دار غربی در القای کاهش شدید مشارکت و بی‌اعتبار بودن انتخابات ایران مهم است چراکه مشارکت زیر 50درصدی در این کشورها بسیار دارای سابقه است و با وقوع موردی آن در ایران، اعتبار انتخابات در جمهوری اسلامی زیر سؤال نمی‌رود. افزون بر مشکلات و فشارهای تحریمی که در ابتدای نوشتار ذکر شد در انتخابات کشورهای غربی جریان‌های داخلی آنان همچون برخی جریانات اصلاح‌طلب داخل ایران در راستای کاهش مشارکت فعالیت نمی‌کنند و همواره بر افزایش مشارکت متمرکز هستند. نکته دیگر آن که تاثیر جنگ روانی و دوقطبی‌سازی فضای داخلی ایران در اغتشاشات 1401 که توسط همین رسانه‌های غربی و رسانه‌های فاسد اپوزیسیون در آن دمیده شد را نباید فراموش کرد. سنگین‌ترین جنگ روانی رسانه‌های بیگانه در سالهای اخیر و به طور خاص در سال 1401 علیه ایران صورت گرفت، اما چنین شرایطی در اعتراضات داخلی اروپا و آمریکا وجود ندارد.
پی‌نوشت‌‎ها:
1- statista.com/statistics/300427/eu-parlament-turnout-for-the-european-elections/
2- statista.com/statistics/1417337/european-parliament-elections-voter-turnout/
3- lemonde.fr/en/politics/article/2022/06/19/french-legislative-elections-sharp-decline-in-voter-turnout-highlights-a-worrying-trend_5987291_5.html
4- swissinfo.ch/eng/politics/elections-2023-swiss-parliament-looks-set-to-lean-right/48902762
5- kayhan.ir/fa/news/28871