شهروند| تمام نگاه‌ها به جنوب‌غربی کشور کشیده شده. همه منتظرند، منتظر راه‌حلی که آسمان آبی را به خوزستان و 22استانی که زیرسایه گردوغبار به سختی نفس می‌کشند، بازگرداند. در روزهای گذشته راهکارهای بسیاری روی میز آمده، هیأت‌دولت راه‌حل‌های 9گانه‌ای برای بهبود بخشیدن به وضع هوایی که در 20روز گذشته سر ناسازگاری با خوزستانی‌ها گذاشته را به تصویب رسانده و رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست را با بغلی از راهکار و وعده به اهواز فرستاده است. معاون اجرایی رئیس‌جمهوری و مدیر مرکز ملی مقابله با گردوغبار سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور هم به ایلام رفتند و از سوی دیگر معاون اول رئیس‌جمهوری هم به همراه وزیر بهداشت راهی عراق شد تا موضوع ریزگردها را آن سوی مرز، یعنی همان جایی که گفته می‌شود غبارهای عربی از آن‌جا به ایران می‌آید، پیگیری کنند.
چمدان‌های بسیاری بسته شده تا راه‌حلی برای مشکل گردوغبارها پیدا شود اما راه‌حل ساده نیست. کشور با مشکلی قدیمی دست‌وپنجه نرم میکند، مشکلی که در این سال‌ها فکری برای آن نشده و حالا تبدیل به بحران شده است. معصومه ابتکار رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست در سفر خود به اهواز در نخستین همایش ملی علوم و مهندسی محیط‌زیست در دانشگاه شهید چمران اهواز در این‌باره می‌گوید: «وقتی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی اعلام میکند 75درصد برنامهای مانند برنامه چهارم توسعه اجرا نشده است، نشان‌دهنده همان نگاه غیرکارشناسی به موضوعات است. وقتی در یک دوره با بیتوجهی مواجه شویم، معضلات زیستمحیطی از این دست که در استان خوزستان پدید آمد، نمود پیدا میکند و در این شرایط، طبیعت نمی‌تواند خود را تجدید کند.»
او ادامه می‌دهد: «بهره‌برداری، تخریب و برداشت‌ها در بسیاری از موارد به‌حدی رسیده که طبیعت قدرت خودپالایی خود را از دست داده و در این شرایط نمی‌توان انتظار داشت که شرایط به شکل گذشته بازگردد.»
معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور با بیان این‌که مشکل گردوغبار ملی است و نیاز به راهکار علمی دارد، می‌گوید: «دولت برای حل این مشکل به حمایت و پشتوانه اجتماعی نیاز دارد. این در حالیست که مصوبات جلسه روز یکشنبه دولت درخصوص وقوع گردوغبار در خوزستان نشان‌دهنده این است که دولت با جدیت پیگیر حل این مشکل است.»
او با اشاره به این‌که در این جلسه مقرر شد دستگاه‌های پیش‌بینی و اندازه‌گیری سنجش آلودگی هوا خریداری شده و مراکز درمانی خوزستان نیز برای ارایه خدمات به مردم تجهیز شوند، ادامه می‌دهد: «اعتباراتی هم برای دستگاه‌های مختلف خوزستان برای مقابله با پدیده گردوغبار در نظر گرفته شده تا با محوریت استانداری خوزستان اقدامات لازم در این زمینه انجام شود.»
22 استان کشور
درگیر پدیده گردوغبار هستند
در روزهای گذشته مسئولان بارها و بارها از فراگیر بودن مشکل گردوغبار در کشور در میان استان‌های بسیاری حکایت کرده‌اند که ابتکار در این‌باره با اعلام خبر تدوین برنامه کاهش گردوغبارها می‌گوید: «با توجه به این‌که چندین استان کشور درگیر این مشکل هستند برنامه کاهش گردوغبار تدوین می‌شود. مشکل گردوغبار سال‌هاست که تعدادی از استان‌های کشور را درگیر کرده که منشأ آن داخلی و خارجی است.»
رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست با اشاره به این‌که دلیل اصلی بروز پدیده گردوغبار در خوزستان،خشکسالی‌های اخیر است، می‌افزاید: «کانون‌های فرسایش بادی در خوزستان 27درصد افزایش یافته که این مسأله ناشی از خشکسالی و کاهش بارندگی است.»
او با اشاره به منابع محدود آبی در کشور می‌افزاید: «استفاده از این منابع زمانی مهم است که چرخه هیدرلوژیکی از بین نرفته باشد اما استفاده‌های بی‌رویه از منابع آبی کشور را دچار بحران کرده است. زمانی که اولویت استفاده از آب مصارف آشامیدنی، کشاورزی و صنعتی باشد، دیگر آبی برای طبیعت باقی نمی‌ماند و این مسأله نیز ناشی از فقدان نگرش علمی است.»
ابتکار، بر ضرورت پرداختن به مسائل زیستمحیطی از منظر علمی تأکید کرده و ادامه می‌دهد: «درخصوص مسائل زیستمحیطی باید به صورت علمی و کارشناسانه صحبت شود تا بتوان راهکارهایی برای برون‌رفت از مشکلات ارایه کرد.»
سفر معاون اجرایی رئیس‌جمهوری به ایلام
در هفته‌های گذشته در کنار خوزستانی‌ها که زیر سایه گردوخاک و آسمانی که رنگ قهوه‌ای داشت زندگی کرده‌اند، مردم ایلام هم روزگار خوشی نداشتند. آسمان آنها هم همچون، خوزستانی‌ها غبار گرفته بود و از آسمانشان خاک می‌بارید. آسمان غبار گرفته ایلام هم چمدان معاون اجرایی رئیس‌جمهوری را برای سفر به ایلام جمع کرد تا وضع گردوغبار در این استان هم مورد بررسی قرار بگیرد.
به گزارش روابط‌عمومی حفاظت محیط‌زیست ایلام، در این جلسه که با حضور استاندار ایلام و مدیران دستگاه‌های اجرایی برگزار شد، شریعتمداری معاون اجرایی رئیس‌جمهوری با اشاره به این‌که ریزگردها مشکلات بسیاری را برای استان‌های غربی‌وجنوبی کشور به‌وجود آورده‌اند عملکرد ادارات استان درخصوص مقابله با پدیده گردوغبار را مثبت ارزیابی کرد و گفت: «اعتبارات ویژه‌ای به استان‌های درگیر ریزگردها اختصاص می‌یابد.»
در ادامه این جلسه ضیاءالدین شعاعی مدیر مرکز ملی مقابله با گردوغبار سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور ضمن تشریح روند تشکیل توده‌های گردوغبار، پدیده مذکور در استان را متاثر از کانون‌های واقع در کشورهای عراق، عربستان و کانون‌های داخلی دانست و بخش‌هایی از اراضی بیابانی شهرستان‌های دهلران را مستعد تولید گردوغبار معرفی کرد.»
همچنین در ادامه این جلسه مدیرکل حفاظت محیط‌زیست ایلام ضمن ارایه گزارشی درخصوص گردوغبارهای اخیر،روند تغییرات گردوغبار در استان را طی سال‌های 84 تاکنون مورد بررسی قرار داد. مازیار سلیمان‌نژاد ثبت ذرات به میزان 30برابر حدمجاز در بهمن‌ماه سال‌جاری را در مقایسه با آمار بلندمدت قابل توجه دانست.
اختصاص اعتبار 1640میلیارد ریالی برای مقابله با ریزگردها
دولت برای مقابله با ریزگردها و اجرای برنامه‌ها، اعتباری یک‌هزار و 640میلیارد ریالی اختصاص داد. این خبر را معاون آبخیزداری سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور می‌دهد.
پرویز گرشاسبی در حاشیه بازدید گری لوئیس مسئول برنامه توسعه سازمان ملل متحد در ایران از پروژه مدیریت پایدار منابع آب و خاک حبله‌رود در گرمسار به ایرنا می‌گوید: «این اعتبار صرف اجرای پروژه‌های آبخیزداری، پخش سیلاب و بیابان‌زدایی می‌شود.»
او با اشاره به برنامه عملیات بیابان‌زدایی در سطح 280هزار هکتار از استان خوزستان ادامه می‌دهد: «در قالب این طرح امسال 9هزار هکتار،سال آینده 30هزار هکتار و در برنامه پنج‌ساله ششم 180هزار هکتار عملیات انجام می‌شود و مقداری از اجرای طرح نیز به برنامه هفتم موکول می‌شود.»
او بروز خشکسالی و خشک شدن هورها به‌ویژه در شمال شادگان و جنوب اهواز را از عوامل موثر در بروز مشکل ریزگردها می‌داند و می‌گوید: «در این مناطق به دلیل کاهش شدید رطوبت خاک پدیده ریزگردها رخ داده و بخشی از مشکل که منشأ داخلی دارد از این مسأله ناشی شده است. در این مناطق چهار کانون بروز پدیده ریزگردها شناسایی شده است.»