نظر موسسه آمریکایی هادسن درباره اقتصاد ایران در دوره پهلوی
بنابر گزارش موسسه هادسن (یکی از مهمترین اتاقهای فکر در تدوین و طراحی سیاستهای کلان ایالات متحده که امروز نیز نقش جدی و تاثیرگذاری دارد)، در سال 1975 م. (1354 ش.)، حتی اگر ایران به نرخ رشدِ پیشبینیشده حاصل از سیاستهای اقتصادی حکومت پهلوی دست یابد، در سال 1985 م. (1364 ش.)، اقتصادش از اقتصاد هندوستان بهتر نخواهد بود و اگر مکزیک عقب نباشد، حداکثر به سطح آن کشور خواهد رسید.
صادرات غیرنفتی فقط 2 تا 3درصد!
جان فوران (در کتاب «مقاومت شکننده» ترجمه احمد تدین) درباره صادرات غیرنفتی ایران در مقایسه با کشورهای دیگر مینویسد: «سهم صنعت در تولید ناخالص ملی، 18درصد بود و بهمراتب از سهم خدمات (35درصد) و نفت (35درصد) در 1356-1357 کمتر میشد و دیگر اینکه صادرات صنعتی غیرنفتی تنها 2 تا 3درصدِ همه صادرات ایران در سال 1354 را تشکیل میداد که در مقایسه با کشورهایی مثل هندوستان (بیش از 50درصد)، سنگاپور (60درصد) و مکزیک (33درصد)، بسیار ناچیز مینمود.»
غذای مردم: نان و چای و ماست!
فوران همچنین درباره وضعیت زندگی مردم در اواخر دوره رضاشاه مینویسد: «سطح زندگی دهقانان ایرانی رضایتبخش نبود. به اعتقاد بسیاری از ناظران، در اواخر سلطنت رضاشاه، این وضع بدتر شد... رژیم غذایی در یک خانواده معمولی دهقان به این شرح بود: صبحانه: نان و چای، ناهار: نان و ماست، شام: نان و ماست و چای.» کِدی (مورخ آمریکایی و متخصص حوزه خاورمیانه و ایران) نتیجه میگیرد: «دهقان غالبا گرسنگی میکشید.» سازمان ملل متحد در دهه 1950 م. (1330 ش.)، برآوردی در این زمینه به عمل آورد و متوجه شد در ایران هر بزرگسال، روزانه کمتر از 1800 کالری دریافت میکند که از تمامی مناطق فقیرنشین خاورمیانه کمتر و پایینتر بود.»
منبع: کتاب «صعود چهل ساله»
نوشته سیدمحمدحسین راجی و سیدمحمدرضا خاتمی