عصمت عباسی *| کاهش فشارخون در گرو کاهش مصرف نمک است، چراکه غذاهای حاوی نمک یا سدیم زیاد میتواند فشارخون را
افزایش دهد.
فشارخون درواقع همان نیروی خون است که به رگها وارد میشود. قلب، خون را به درون رگها پمپاژ میکند و به این ترتیب خون در تمام بدن حمل میشود. فشارخون بالا به افزایش خون سیستولی بالاتر یا مساوی 140 میلیمتر جیوه، فشارخون دیاستولی بالاتر یا مساوی 90 میلیمتر جیوه یا یکی از هر دو حالت اطلاق میشود.
امروزه فشارخون بالا یکی از مشکلات بهداشتی در جهان محسوب میشود. فشارخون بالا سبب افزایش خطر حملات قلبی، سکته و نارسایی کلیه میشود. خطر این عوارض در صورت وجود بیماری دیابت افزایش مییابد. فشارخون بالا قابل پیشگیری و درمان است. با پیشگیری و کنترل فشارخون بالا مرگ و ناتوانی ناشی از بیماریهای قلبی و عروقی کاهش مییابد. همچنین با کاهش مصرف نمک، رعایت رژیم غذایی متعادل و فعالیت بدنی منظم میتوان از میزان پیشرفت فشارخون کم کرد.
افزایش وزن بدن باعث افزایش فشارخون میشود. همچنین کاهش میزان مصرف چربی میتواند از کاهش فشارخون بالا پیشگیری کند. درحقیقت وقتی که مقدار زیادی از غذاهای شور و پرنمک خورده شود، مقدار زیادی سدیم وارد بدن میشود. بهدنبال آن بدن مقدار زیادی آب جذب میکند تا بتواند سدیم اضافی را از خود خارج سازد. این مسأله باعث افزایش فشارخون در برخی افراد خواهد شد. بنابراین آب اضافهشده به بدن باعث افزایش فشار بر قلب و رگهای خونی میشود.
طبق توصیههای استاندارد، بهتر است که میزان سدیم دریافتی در روز بیشتر از 2300 میلیگرم یا کمتر از 5 گرم (یکقاشقمرباخوری) نمک نباشد که متاسفانه اغلب افراد بیشتر از این مقدار در روز سدیم دریافت میکنند. توصیه شده است بیماران قلبی، افرادی که فشارخون بالا دارند و همچنین افراد بالای 50سال روزانه کمتر از 1500 میلیگرم سدیم که معادل 3گرم نمک است، مصرف کنند.
توصیه میشود، از غذاهای متنوع استفاده کنید، بهعبارت دیگر روزانه از موادغذایی موجود در 5 گروه اصلی غذایی (نان و غلات، میوهها، سبزیها، شیر و لبنیات و پروتیینها) به مقدار توصیهشده مصرف کنید. همچنین از غذاهای سرشار از فیبر نظیر (نان سنگک و جو) از نوع کمنمک، ماکارونی سبوسدار، میوهها و سبزیهای تازه استفاده کنید. غذاهایی با حداقل اسیدهای چرب ترانس و اشباع را انتخاب کنید. از مصرف غذاهای سرخشده، گوشتهای پرچرب، کیکها، کلوچهها و شیرینی خامهای که چربی بالا دارند، پرهیز کنید. نانهایی را مصرف کنید که در تهیه آنها جوش شیرین بهکار نرفته است.
کارشناس مسئول تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه علومپزشکی زنجان