«تارکد» نام یک مجموعه مستند است به کارگردانی محمد صالح نیکنام که با محوریت پروندههای امنیتی دهه ۶۰ ساخته شده است. این کارگردان درباره این مجموعه که اخیرا در شبکه مستند روی آنتن رفته، صحبت کرده است.
درباره مجموعه «تارکد» توضیحاتی کلی میدهید؟
«تارکد» مجموعه مستندی ۱۰ قسمتی است که در هر قسمت به موضوعات مرتبط با پروندههای حساس دهه اول پس از انقلاب اسلامی میپردازد. سوژههای این مستند از سالهای ۵۷ تا ۶۷ را شامل میشود و بیشتر ناظر به پروندههایی است که سویههای امنیتی داشته و محل ابهامات و بحثهای زیادی بودهاند؛ از جریانات نخستوزیری گرفته تا پروندههای مربوط به سینما رکس، عباس امیر انتظام، آیتالله شریعتمداری و پروندههای پربحث دیگر.
از چه زاویهای به این پروندهها پرداخته شده؟
تلاش ما این بود که در این مستند سراغ ابعاد تازهای برویم که در این سالها به آنها پرداخته نشده است. در واقع، در تمام این سالها مدام گفته شده بود که اسناد بهدست آمده از لانه جاسوسی باید مورد بازخوانی قرار بگیرد و ما هم تلاش کردیم به این اسناد بیشتر بها بدهیم. خودمان هم فکر نمیکردیم وقتی سراغ این اسناد برویم، با این حجم از اسناد عجیبوغریب، با اطلاعات زیاد و در عین حال صریح مواجه شویم.
پس اصل و اساس روایت را این اسناد تعیین کردهاند؟
محتوای مستند برگرفته از اسناد لانه جاسوسی یا برخی از اسناد بایگانی وزارت امور خارجه است که در سالهای اخیر از طبقهبندی محرمانه خارج شده است.
سوژهها چه؟
نمیتوانیم ادعا کنیم که این مجموعه همه موضوعات امنیتی مهم دهه ۶۰ را پوشش میدهد؛ چراکه در آن مقطع پروندههای متعددی در جریان بوده است. هدفگذاری این مستند اما از ابتدا اینگونه بود که این ۱۰ قسمت را بهعنوان فصل ابتدایی یک پروژه بلندمدتتر مدنظر داشته باشیم. معیار ما برای انتخاب ۱۰ سوژه برای ۱۰ قسمت ابتدایی نیز سهولت دسترسی به اسنادشان بود. نکته دیگر توجه به موضوعات روز مانند مواضع برخی رسانههای خارجی درباره شخصیتهایی مثل عباس امیر انتظام و آیتالله شریعتمداری در سالهای اخیر بود که تلاش دارند با ارائه محتوای غلط، روایت مطلوب خود را بسازند.