نجفقلی حبیبی فعال سیاسی و استاد دانشگاه
چیزی که همواره موجب وحدت گروههای سیاسی و اجتماعی و همه گفتمانهای سراسر کشور میشود، هدف مشترک است. اتحاد و همبستگیای هم که درسال 57 رخ داد، از این جنس بود. آرمان مشترک و دشمن مشترک. مردم میخواستند از سلطه خارجیها خلاصی یابند و خودشان برای آینده خود و کشورشان تصمیمگیری کنند. عدالت اجتماعی و اسلام که غالب مردم خواهان آن بودند و آرمان مشترک مردم بود. دشمن مشترک همه مردم و گروههای سیاسی نیز شاه و حامیانش بودند. همه اینها یعنی آرمانهای مشترک و دشمنان مشترک، عامل وحدت و یکپارچگی مردم شدند تا آنها با یک هدف، حکومت پهلوی را ساقط کنند. چیزی که در این میان اهمیت دارد، حفظ آن آرمانهای مشترک است. یعنی همان چیزی که مردم را بهصورت یکپارچه در مقابل همه حوادث و دشمنان و سختیها و مصائب، یکدست کرد و لذا هنوز و همیشه هم باید برای زنده نگاه داشتن این آرمانها، تلاش کنیم و روی موضوعات اصلی و مهمتر و کلیتر تمرکز کنیم.
به همین معنی، برای آنکه وحدت خود را به منظور یک آرمان واحد حفظ کنیم، باید بپرسیم و ببینیم که خواستههای مشترک ما چیست؟ مسلما یکی از خواستههای مشترک و آرمان همه مردم ایران، آزادی است. دیگری استقلال است که مردم در قالب جمهوری اسلامی خواهان آن بودند. یعنی اداره کشور براساس اراده مردم و رأی آنها. ناگفته پیداست که محتوای اینها اصول اساسی اسلام است. اصول درجه یک که شامل آزادی، عدالت، حقالناس، اخلاق، کرامت انسانی و مواردی از این دست است. باید تلاش کنیم که مسائل کوچک و بدلی، جانشین موارد و مسائل کلان و اصلی و واقعی نشوند. نباید مسائل فرعی و دسته چندم را به جای مسائل اول و مهم آن قرار دهیم و آنها را اولویت بدانیم. نباید کاری کنیم که این عوامل وحدتساز، نسل جوانمان را از اسلام ناامید کند. صاحب منصبان و بزرگوارانی که در مسند اداره حکومت هستند، باید خیلی مراقب این مسائل باشند. باید مسائل اصلی و اساسی اسلام را مدنظر قرار دهند. مسائلی مانند آنچه در بالا به آنها اشاره شد. چیزی که مقام معظم رهبری تحت عنوان حقالناس بودن رأی مردم اظهار کردند، یکی از این موارد است.
امروز هم آرمان مشترک و دشمنان مشترک برای مردم وجود دارند. آرمانهای مشترک، مردمسالاری و حقوق افراد و اسلام هستند. گرچه ممکن است کسانی از دیدگاه اسلامی یا دینی به این قضیه نگاه نکنند، اما آرمانهای اسلام، برای همه آنها مشترک است. آرمان عدالت، حقوق مردم، اخلاقیات، آزادی، استقلال و کرامت انسانها، برای همه افراد و مردم در ایران مشترک است.
امروز، دشمن مشترک هم برای مردم وجود دارد. همه کسانی که میخواهند روی آرمانهای مردم پا بگذارند و آنها را نادیده بگیرند، دشمن مشترک مردم هستند. هر کشور یا گروه یا فردی که بخواهد به خواستههای ملی تجاوز کند، دشمن مشترک مردم است. گرچه نحوه سلطه خارجی، دائما درحال تغییر است. یعنی شاید شیوههایی در زمانی بسیار خطرناک بوده اما امروزه دیگر تا آن اندازه خطرناک نباشد و مسائل مهمتر و خطرناکتری به جای آنها قرار گرفته باشد.
آرمانهای انقلاب نیز هیچکدام از اعتبار نیفتادهاند. همچنان مسأله ظلم و ارزش مبارزه با آن وجود دارد. همچنان مسأله اخلاق، آزادی و اسلام برای مردم دارای اعتبار هستند و همه اینها موجب وحدت و یکپارچگی مردم میشوند.
باید تأکید کرد هیچگاه هیچ جامعه ای، اعم از کشور، استان، شهر و حتی روستاها، تهی از آرمانهای مشترک نخواهد شد. حداقل چیزی که برای ایرانیها باقی میماند، دین و ملیت آنهاست. ایرانی بودن، آرمان ملی مشترک همه ماست و اسلام نیز، آرمان مشترک غالب ایرانیها است. هرکسی که بخواهد به هر نحوی اینها را از ایرانیها بگیرد، دشمن مشترک ما ست. ما پیش و بیش از هر چیز باید آرمانهای مشترکمان را حفظ کنیم و در تقویت و پرورش آنها بکوشیم تا مشترکاتمان را برای همبستگی، از دست ندهیم.