راضیه زرگری| تنباكو، كاغذ، فيلتر و برخي افزودني‌ها، سیگار را می‌سازند. سوختن اين مواد با هم موجب پديدآمدن بيش از 4هزار ماده سمي و 80 ماده سرطان‌زا مي‌شود. شواهد علمي نشان مي‌دهند كه تمام انواع محصولات دخاني به هر شكلي مضر بوده و مرگ و مير و ناتواني را سبب مي‌شوند. با مصرف هر نخ سيگار، فرد سيگاري با
3 نوع پديده اصلي بيماري‌زا روبه رو مي‌شود؛ سميت حاد يا فوري مانند تنگي‌نفس بعد از سيگار كشيدن، سميت مزمن يا طولاني مدت مانند سرطان ريه و اعتياد به ماده اعتيادآور موجود در سيگار يا اعتياد به نيكوتين. سيگار عامل حداقل 14 سرطان مختلف در بدن انسان است كه مهم‌ترين آنها عبارتند از: سرطان ريه، سرطان پوست، سرطان لوزالمعده، سرطان مثانه، سرطان خون، سرطان پستان، سرطان حنجره، سرطان كبد و سرطان روده بزرگ. به‌نظر مي‌رسد مرگ و مير زنان و مردان بر اثر سرطان ريه بيشتر از مجموع سرطان‌هاي پروستات، پستان و روده بزرگ است. استعمال دخانيات عامل 90درصد سرطان‌هاي ريه، 80درصد برونشيت مزمن و 25درصد بيماري‌هاي ايسكميك قلبي است، به‌طور كلي سيگار كشيدن بر تمام قسمت‌هاي بدن آثار سوء خود را مي‌گذارد؛ از پوست كه باعث تيرگي و چين و چروك و پيري زودرس در آن شده، تا استخوان‌ها كه باعث استئوپروز (پوكي استخوان) در آنها مي‌شود.
هيچكدام از اعضاي بدن از آثار زيانبار سيگار در امان نيستند. بعد از 20سال سيگار كشيدن از هر 4نفر سيگاري يك نفر فوت مي‌كند و 3 نفر به يك بيماري ناشي از سيگار كشيدن مبتلا مي‌شوند و بعد از 40سال سيگار كشيدن از هر 2نفر سيگاري، يك نفر فوت مي‌كند و يك نفر به بيماري حاصل از اين عادت ناپسند مبتلا مي‌شود. به راستي اين ماده شوم حاوي هزاران ماده سمي است و به هزاران طريق جان انسان‌ها را مي‌گيرد.
با وجود همه واقعیت‌های اثبات شده در مورد مضرات سیگار، مطالعات اخیر نشان داده است بسیاری از مبتلایان به سرطان حتی پس از بهبودی به سیگار کشیدن ادامه می‌دهند که همین مسأله می‌تواند خطر بازگشت و عود کردن مجدد بیماری حتی به صورت شدیدتر را برایشان به دنبال داشته باشد؛ محققان به دنبال بررسی علت ادامه مصرف سیگار در این افراد به‌رغم آگاهی از خطرات بسیار زیاد این ماده کشنده هستند.
براساس اعلام مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، سیگار کشیدن می‌تواند به ایجاد توده سرطانی در هر نقطه از بدن منجر شود. به همین ترتیب سیگار به‌عنوان مانعی برای تأثیر درمان‌های سرطان، کاهش طول عمر و افزایش احتمال وخیم‌شدن بیماری شناخته شده است؛ اما با وجود همه موارد اثبات شده، یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که عادت سیگار کشیدن می‌تواند حتی پس از تشخیص سرطان هم تا مدت‌ها در بیمار ادامه داشته باشد. گزارشی که در اپیدمیولوژی سرطان، شاخص‌های زیستی و پیشگیری منتشر شده، نشان می‌دهد که 3/9درصد از نجات‌یافتگان از سرطان در آمریکا افرادی هستند که حتی پس از تشخیص سرطان به‌طور منظم تا 9سال سیگار می‌کشیدند.
دکتر روی هربست، رئیس انکولوژی پزشکی در دانشگاه ییل می‌گوید: «یافته‌های این مطالعه از یک معضل بزرگ سلامت خبر می‌دهد، سیگار کشیدن می‌تواند باعث ایجاد تحول‌های ناگهانی در بهبودیافتگان سرطان شود؛ این عادت بد حتی می‌تواند به عود کردن دوباره بیماری منجر شود. سیگارکشیدن می‌تواند عملکرد فیزیکی بدن را تحت‌تأثیر قرار دهد و موجب اختلال در اثر درمان‌ها شود؛ اینها مواردی است که ما باید به آن توجه داشته باشیم.»
اعتیاد به مصرف سیگار
این تیم تحقیقاتی از انجمن سرطان آمریکا داده‌های مربوط به 2هزار و 938 نفر از نجات‌یافتگان انواع سرطان‌ها را به صورت تصادفی از سراسر آمریکا انتخاب کردند. این پژوهش طولی بوده و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سرطان را اندازه‌گیری کرده است. محققان آمار
متعجب‌کننده‌ای از بررسی بیماران مبتلا به سرطان که حتی بعد از تشخیص بیماری به‌طور میانگین تا 9سال به سیگار کشیدن ادامه می‌دادند را به دست آوردند؛ نتایج نشان می‌دهد 14درصد از مبتلایان به سرطان ریه، بعد از تشخیص بیماری‌شان هنوز هم به سیگار کشیدن ادامه دادند. این رقم در مورد مبتلایان به سرطان مثانه 2/17 درصد، سرطان تخمدان 11 درصد، سرطان پوست 7درصد و سرطان کلیه 3/7درصد بود. بررسی کسانی که به‌طور روزانه سیگار می‌کشیدند نشان داد به‌طور متوسط حدود 15 عدد سیگار در روز استعمال می‌کنند. بهبودیافتگانی که جوان‌تر بودند اغلب در سطح تحصیلات و درآمد پایین قرار داشتند و به شدت به مصرف الکل عادت داشتند؛ روی آوردن به مصرف دوباره سیگار در این افراد بیشتر از سایر گروه‌ها بود. از میان بیماران بررسی شده، 40درصد از سیگاری‌ها اعلام کردند که برای ترک سیگار در ماه آینده برنامه‌ریزی کرده‌اند. قصد ترک در نجات‌یافتگان سرطان‌های قدیمی‌تر، کسانی که ازدواج کرده یا بیش از میزان متوسط سیگار می‌کشیدند، کمتر بود. لی وستمس، سرپرست این گروه تحقیقاتی در این رابطه می‌گوید: «سیگار کشیدن اعتیادآور است و ابتلا به سرطان نمی‌تواند تضمینی برای ترک سیگار محسوب شود؛ حتی در صورتی‌که سرطان به‌طور مستقیم به
سیگارکشیدن فرد گره خورده باشد. ما برای تعامل و ایجاد تغییر در این بیماران نیاز به کار بیشتر داریم.»
ادامه وابستگی به تنباکو علت ترک نکردن سیگار
نویسندگان این مطالعه بیان می‌کنند که یافته‌های آنها نشان‌دهنده ادامه وابستگی به تنباکو در این بیماران است. آنها همچنین بر این باورند که پرداختن به ویژگی‌های روانی خاص، مانند برداشت غلط از برطرف‌شدن خطر و باورهای اشتباه، می‌تواند انگیزه ترک را تحت‌تأثیر قرار دهد. این مطالعه برای به حداقل رساندن خطر رده‌بندی نادرست سرطان‌ها، از گزارش ثبت شده تشخیص سرطان استفاده کرد؛ با وجود این‌که احتمال وجود محدودیت‌هایی در عدم اطمینان بالقوه از سیگار کشیدن در این بیماران وجود داشت، با این حال مطالعات قبلی نشان می‌دهد که اظهارات شخصی مبنی‌بر سیگارکشیدن یا نکشیدن در بیماران مبتلا به سرطان قابل اعتماد است. پیشنهاد می‌شود برای تحقیقات بعدی مربوط به سیگار کشیدن بهبود یافتگان از سرطان و انگیزه‌های آنها برای ترک، مطالعات مبتنی‌بر جمعیت با نگاهی ویژه به بررسی اهمیت متغیرهای روانی اجتماعی و روابط این متغیرها با دیگر فاکتورهای مرتبط با سلامت در دستور کار محققان قرار گیرد.
محققان قصد دارند بهبودیافتگان از سرطان که بیشتر در معرض خطر ادامه مصرف سیگار قرار دارند را شناسایی کنند تا آنها را براساس اولویت آسیب‌پذیری در برنامه‌های ترک قرار دهند. دکتر وستمس تأکید می‌کند که ضروری است این مطالعه به بررسی‌های بیشتر بر بهبودیافتگان سرطان مدت‌ها پس از تشخیص بیماری که به دلیل مصرف متداوم سیگار بیش از دیگران در معرض خطر قرار دارند، بپردازد. مطالعه دیگری که اخیرا انجام شده نشان می‌دهد که چرا برای برخی از افراد سیگاری ترک‌کردن سخت است.