شهروند| چهره این روزهای بازار جهانی نفت نسبت به گذشته تفاوت بسیاری پیدا کرده است. از یک سو تحولات بنیادین بازار مانند توقف بخشی از پروژههای نفتی آمریکا و فروش پیش از موعد سهامهای نفتی، قیمت طلای سیاه را از ابتدای هفته گذشته به سمت نرخهای بالاتر سوق داده است و از سوی دیگر عربستان بهعنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندههای نفت در جهان با بازگشت به برنامه قبلی خود برای اعطای تخفیف به مشتریهای خود تلاش میکند بهای نفت که این روزها چند دلاری بیشتر شده است را به قبل بازگرداند. عربستان طی ماههای اخیر با افزایش تولید و ارایه تخفیفهای قیمتی روند رو به نزول بهای نفت را سرعت داد بهطوری که در مقطعی هربشکه نفت به محدوده 46 دلار رسید. اما پس از آنکه تعدادی از پروژههای نفتی شیل آمریکا با خروج دکلهای حفاری متوقف شد و سهامداران نفتی سهام خود را زودتر از موعد فروختند، قیمتها تقویت شد و خود را به مرز 60 دلار در هر بشکه نزدیک کرد. دراین شرایط شاه جدید عربستان با ارایه بیسابقهترین تخفیف در 12سال گذشته نشان داد که به سیاست نفت ارزان سلف خود پایبند است تا با اثرگذاری بر بازار به اهداف خود برسد. همچنین سعودی ها در روزهای نخست سال میلادی جدید با ارایه تخفیف به مشتریان اروپایی خود سعی کردند تا این بخش از خریداران را حفظ کنند. در مقابل در همان مقطع نفت خود را برای مشتریان آسیایی گران کردند. اما به نظر می رسد این سیاست نفتی به زیان ریاض تمام شده است، چرا که چین به عنوان یکی از مشتریان بزرگ نفت عربستان به دلیل گران شدن نفت این کشور به روسیه نزدیک شد و در نهایت طی روزهای اخیر قرارداد همکاری چین و روسیه در زمینه انرژی که خرید نفت ارزان مهمترین بند آن است، به امضا رسید. ولی دیگر تخفیف های تاریخی عربستان نیز برای بازگرداندن این مشتری بزرگ چاره ساز نخواهد بود.
ارایه تخفیف از آسیا تا اروپا
عربستان با ادامه سیاست نفت ارزان، قیمت نفت خود را در بازار آسیا ۹۰ سنت کاهش داد. به گزارش رویترز، شرکت نفتی آرامکوی عربستان قیمت نفت خود در بازار آسیا را برای تحویل در ماه مارس 90 سنت کاهش داد و به پایینترین رقم در 12سال گذشته رساند. تخفیف 3/2 دلاری این شرکت برای فروش نفت خود در بازار آسیا نسبت به نفت پایه عمان بالاترین تخفیف ارایه شده به مشتریان آسیایی از سال 2003 به این سو محسوب میشود.
برای نخستینبار از زمان به قدرت رسیدن ملک سلمان است که عربستان قیمت نفت خود را کاهش میدهد که این مسأله نشان میدهد پادشاه جدید عربستان قصد دارد سیاست نفت ارزان را که از سوی سلف خود پیگیری میشد ادامه دهد. این کشور درعینحال قیمت عرضه نفت خود در بازار اروپا را نیز 70 سنت افزایش داد و میزان تخفیف نفت این کشور نسبت به نفت برنت را به 95/3 دلار رساند. قیمت نفت عربستان در بازار آمریکا نیز 15 سنت افزایش داده شد. بخش کمی از نفت عربستان در بازار اروپا و آمریکا عرضه میشود. آمریکا در ماه اکتبر گذشته 826هزار بشکه در روز نفت از عربستان وارد کرد و این رقم در ماه نوامبر با افزایش 23درصدی به حدود یکمیلیون بشکه در روز رسید.
«استات اویل» هم
سرمایهگذاری نفتی خود را کاهش داد
درحالیکه عربستان تلاش خود را برای کاهش مجدد قیمت نفت آغاز کرده است اما تحولات بازار جهانی نفت حکایت از راه دشواری دارد که پیش روی عربستان است. کاهش حدود 60درصدی قیمت نفت علاوه بر توقف بسیاری از پروژههای نفتی سرمایه گذاریهای نفتی را نیز به شدت کاهش داده است و همین عامل یکی از دلایل قوی برای رشد قیمت نفت است. بنابراین ارایه تخفیف قیمتی از سوی عربستان مانند ماههای قبل نمیتواند اثرگذاری سریعی در بازار داشته باشد. در همین زمینه فاینانشال تایمز گزارش داد: بعد از کاهش سرمایهگذاری شرکتهای نفتی، توتال و بریتیش پترولیوم و غیرفعال شدن 94 دکل حفاری نفتی در آمریکا، استات اویل یکی از شرکتهای بزرگ نروژ هم سرمایهگذاری نفتی خود را کاهش میدهد.
براساس این گزارش، استات اویل، بزرگترین گروه انرژی نروژ هم به شرکتهایی پیوست که سرمایهگذاری نفتی خود را متوقف کردهاند. این توقف بعد از آن صورت گرفت که قیمت نفت به شدت پایین آمد و سود مالی این شرکت را در سه ماه آخر سال گذشته میلادی به شدت پایین کشید. این شرکت اعلام کرده است که میزان هزینه سرمایهگذاری خود را با 10درصد کاهش به 18میلیارد دلار میرساند. پیش از این نیز شرکتهای توتال و بریتیش پترولیوم از کاهش سرمایهگذاری نفتی خود به دلیل کاهش شدید قیمت خبر داده بودند. قیمت نفت از ماه ژوئن گذشته تاکنون بیش از 55درصد کاهش یافته و به همین دلیل سودآوری شرکتهای فعال در حوزه نفتی به شدت کاهش یافته است و بسیاری از آنها دست از کار کشیدهاند. هفته گذشته هم خبر توقف فعالیت 94 دکل حفاری نفتی در آمریکا اعلام شد. پیشتر خبر توقف اکتشاف نفت شیل در رومانی و لهستان به دلیل کنار رفتن شرکتهای حفاری نفتی مطرح شده بود. درآمد استات اویل در سه ماهه پایانی سال 2014، در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، 36درصد کاهش یافته است که این کاهش کاملا با افت قیمت نفت از سال گذشته مرتبط است. تحلیلگران معتقدند نیاز است قیمت نفت بین 115 تا 120 دلار در سالجاری باشد تا استات اویل بتواند سود سهام خود را بدون اضافه شدن به بدهیهایش بپردازد.
افزایش ۵ دلاری قیمت نفت در هفته گذشته
قیمت جهانی نفت در جریان معاملات هفته گذشته ۵ دلار افزایش یافت و در پایان معاملات هفته هر بشکه نفت برنت دریای شمال در برابر ۵۷ دلار و ۸۰ سنت معامله شد.
این افزایش بالاترین رقم افزایش هفتگی طلای سیاه از سال 2011 به این سو محسوب میشود. در پایان معاملات هفته گذشته هر بشکه نفت سبک آمریکا در برابر 69/51 دلار معامله شد و قیمت نفت برنت دریای شمال نیز به 8/57 دلار در هر بشکه رسید. قیمت نفت برنت در آخرین روز معاملات هفته گذشته 23/1 دلار افزایش یافت. با این وجود هنوز قیمت طلای سیاه نسبت به اواسط سال 2014 که روند نزولی خود را آغاز کرد 50درصد کمتر است. با وجود رشد قیمت نفت طی روزهای اخیر چشمانداز بازار نفت در سال 2015 همچنان ناامیدکننده است و نهادها و موسسات تحقیقاتی متوسط قیمت نفت در سال 2015 را بیشتر از 60 دلار در هر بشکه پیشبینی نکردهاند.