خبر اين است: «آموزش 3200 دانش‌آموز کرمانی در زمینه پیشگیری از وقوع جرم!» هر جامعه برای تحت نظارت در آوردن صورت‌های رفتاری مخرب به نظارت‌های کارآمدی نیاز دارد. در حالت آرمانی اگر فراگرد اجتماعی کردن باعث شود که همه ارزش‌های شایسته ملکه ذهن کنشگران شود آنها به خواست خودشان، خود را با این ارزش‌ها تطبیق می‌دهند. آن جامعه‌ای از همه بهتر است که نیازی به اعمال زور خارجی بر کنشگران نداشته باشد.
حمید خالقی، معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان کرمان از آموزش 3200 دانش‌آموز و اولیا در 3 ماهه نخست سال تحصیلی امسال در راستای کاهش آمار جرایم و آسیب‌های اجتماعی در جامعه خبر داد. مربیان و اولیایی که تحت این آموزش‌ها قرار گرفتند، در مقاطع دوره دوم دبستان، متوسطه اول و دوم مدارس دخترانه و پسرانه نواحی 1 و 2 آموزش و پرورش کرمان هستند. آموزش‌های پیشگیری از وقوع جرایم و آسیب‌های اجتماعی توسط قضات مجرب و توانمند دادگستری کرمان، طی 14 جلسه، ارایه شد. قضات با حضور در مدارس و بیان مطالب حقوقی و قضایی به توضیح رفتارهای ناهنجار اجتماعی و عواقب این‌گونه رفتارها برای دانش‌آموزان پرداخته‌اند. اما سوال اين است كه اين آموزش‌ها تا چه حد تأثيرگذار هستند؟
پیشگیری از نظر لغوی به معنای «جلوگیری و دفع» و پیشگیری کردن به معنای «مانع شدن» به‌کار رفته است. پیشگیری در جرم‌شناسی یعنی جلوگیری از بزهکاری با شیوه‌های گوناگون که بیرون از نظام کیفری به کار می‌روند یعنی اساس آن در تدابیر کنشی (غیر کیفری) است. محیط اجتماعی باید به گونه‌ای سازمان یابد که پیشگیری از وقوع جرم در آن ملحوظ باشد. بنابراین پیشگیری باید 4 مؤلفه داشته باشد: 1) نباید قهرآمیز یا سرکوبگر باشد. 2) به طور مستقیم عمل کند. 3) باید از شمار جرایم بکاهد. 4) باید بر تمام موقعیت‌ها و شرایط زندگی فرد اثر بگذارد.
بنابراين جا دارد كه روي گروه آموزش ديده در مقاطع زماني متفاوت نظارت‌هايي وجود داشته باشد تا دستاوردهاي اين دوره مشخص و معلوم شود. معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان کرمان با بیان این‌که هشدارهای لازمی را که باید نوجوانان و جوانان بدانند تا با گروه‌های بزهکار ارتباط نداشته باشند و بتوانند زندگی سالمی را در بزرگسالی تجربه کنند، به آنها آموزش داده‌اند، افزود: در دوره‌ها و جلسات آموزشی ویژه اولیاء و مربیان و دوره‌های ضمن خدمت فرهنگیان، راهکارها و توصیه‌های تعالی و تحکیم خانواده بیان شد. کمرنگ شدن عواطف و احساسات و طلاق عاطفی در خانواده‌ها، کاهش و پیشگیری از وقوع جرایم، انحرافات و آسیب‌های اجتماعی در دانش‌آموزان، کاهش آسیب‌های فضای سایبری و فناوری‌های نوین ارتباطی به‌ویژه ماهواره و موبایل، پیشگیری از اعتیاد به موادمخدر و الکل و آسیب‌های آنها، کاهش خشونت‌ها بین افراد خانواده و پیشگیری از آسیب‌های خشونت ازجمله مسائلی است که راهکارهایی برای آنها ارایه شده است.
اين ايده‌ها و سوژه‌ها بخش مناسبي از مباحث تئوريك در اين راستا محسوب مي‌شود اما آيا در عمل نيز مناسباتي براي دانش‌آموزان مهيا مي‌شود؟ مثلا نوعي فرآيند مشاركت طلبانه در فعاليت‌هاي اجتماعي كه سبب شود آنچه زمينه بروز اعتياد و خشونت و... مي‌شود را از خود دور كنند؟ به‌عنوان نمونه راه‌هاي نشاط اجتماعي و تفريح خانوادگي و...
فراموش نكنيم كه پیشگیری از وقوع جرم در دو مبحث جزای عمومی و جرم‌شناسی به صورت متفاوت بررسی می‌شود. در جرم‌شناسی پیشگیری از وقوع جرم را می‌توان در هر وضعیتی که از وقوع جرم جلوگیری می‌شود، بحث کرد؛ مثل ایجاد محیط امن برای فرزندان، ایجاد آموزش و پرورش و...، اما حقوق جزای عمومی، پیشگیری از وقوع جرم را در بحث اهداف اعمال مجازاتها و اقدامات تامینی بررسی می‌کند؛ به این معنا که یکی از اهدافی که با اجرای مجازاتها و اقدامات تامینی دنبال می‌شود، پیشگیری از وقوع بزه است.
با اين تفاسير، اين اتفاق، رخداد خوبي است. نوعي آشناسازي كودكان، والدين و مربيانشان با قضات مجرب بوده است و اين مي‌تواند فقط نقطه شروع خوبي باشد. ارتباط با قضات و آشنايي با ادله آنها مقدمه‌اي است براي آشتي افراد با ساير بخش‌هاي اجتماع. ما در فرآيند جامعه‌پذيري، بايد به آسيب‌شناسي جرايم بپردازيم كه نمي‌پردازيم.
لازم به توضيح است كه آنچه اصل 156 قانون اساسي در مقام تبيين وظايف دستگاه قضایي مقرر داشته، رسالت پيشگيري از وقوع جرم ازجمله مهم‌ترين وظايف قوه‌قضائيه است؛ قوه‌اي که بايد پشتيباني حقوق فردي و اجتماعي و متضمن احقاق حق و اجراي عدالت و فصل خصومت باشد و براي اقامه حق و بلکه احياء حقوق عامه قيام کند. متعاقبا اصل 158 قانون اساسي ايجاد تشکيلات لازم براي ايفاي وظايف محوله را ازجمله وظايف رياست قوه قضائيه برشمرده است؛ نه فقط قانون اساسي بلکه قوانين عادي نيز در مقام بيان اين وظيفه خطير - به تشريح وظايف و مسئوليت‌هاي قوه قضائيه در اين راستا پرداخته‌اند.