شهروند| از آسمان خاک میبارید، خیابانهای شهر پر از خاک شده بود. همه جا خاک بود، فقط خاک. چند روزی از روزهای بحرانی و خاک گرفته خوزستان گذشته، اما حاشیههای اتفاقی که در جنوب غربی کشور افتاد، آرام نشده و هر روز حاشیه جدیدی به آن اضافه میشود.
حواشی جدیدی به بحرانی که حتی دستگاههای پایش آلودگی هوا هم عقب ماندند و نتوانستند آن را ثبت کنند. دیروز مدیرکل دفتر پایش فراگیر سازمان حفاظت محیطزیست، با اشاره به اینکه شدت ریزگردها در اهواز از ماکزیمم قدرت سنجش آنالایزرهای ما بیشتر است گفت: «میزان ذرات معلق دراین شهراز ۱۰هزار ppm گذشت اما توان سنجش آن را نداشتیم.»
شینا انصاری به مهر گفته است که «سقف اندازهگیری ذرات معلق در آنالایزرهای ایستگاههای سنجش سازمان محیطزیست ۱۰هزار میکروگرم بر متر مکعب است تاکنون در هیچ جا سابقه نداشته که میزان ریزگردها از این حد ماکزیمم فراتر رود بنابراین وقتی طی چند روز گذشته میزان ذرات معلق در اهواز از این میزان بالاتر رفت، نتوانستیم مقدار دقیق آن را اندازهگیری کنیم.»
دستگاههای پایش آلودگی هوا درحالی جا ماندند و نتوانستند میزان دقیق گرد و غباری که در اهواز و سایر شهرهای خوزستان به هوا رفت را اندازهگیری کنند که گزارشهای رسمی از افزایش 66 برابری میزان گرد و غبار نسبت به استانداردهای جهانی حکایت داشت. میگفتند میزان گرد و غبار 66 برابر استانداردها بوده و این یعنی فاجعه.
انصاری در ادامه با بیان اینکه این حد از ریزگرد تأثیر مستقیم و فوری بر سلامت مردم اهواز خواهد گذاشت، ادامه داده است که «ذرات معلق به دلیل ابعاد ریزی که دارند مستقیم وارد بافت ریه و خون میشود. وقتی میزان آن به این حد میرسد شرایط بحرانی برای مردم منطقه به وجود میآید. یکی دیگر از عواملی که موجب بحرانیترشدن شرایط هوای اهواز برای مردم شد ماندگاری بیش از ۹ساعت این وضع بود که قطعا اثرات آن بر سلامت مردم چندین برابر میشود.» او گفت : «با توجه به مشکلات تنفسی که سال گذشته در اثر آلودگی هوا برای خوزستانیها پیش آمد؛ در سال جاری اعتبارات و تجهیزات خاصی برای سنجش آلایندهها به این استان اختصاص یافت.»
در روزهای گذشته خبرهای مختلفی درباره منشأ گرد و غباری که اهواز را به زیر سایه خود کشید، منتشر شد. در ابتدا گفته شد که منشأ این گرد و غبار داخلی نیست و از بیابانهای عراق راهی کشور شده است اما پس از آن اعلام شد که بهدلیل ابری بودن هوا امکان سنجش منشأ اصلی وجود نداشته و کانون اصلی تولید ریزگردهایی که آسمان خوزستانیها را تیره و تار کرد، داخلی بوده است. انصاری با بیان اینکه بخشهای جنوبی تالاب هورالعظیم و محور اهواز و ماهشهر کانونهای اصلی تولید ریزگرد در داخل کشور و جنوب شرقی کشور عراق کانون برون مرزی ریزگردها بودند، دراینباره گفت: «هرچه سریعتر باید کانونهای اصلی تولید ریزگرد در استان خوزستان چه در داخل کشور و چه در کشور عراق شناسایی و مهار شوند. البته کانون اصلی تولید ریزگرد در خوزستان داخلی بوده و ریزگردهای عربی شرایط را تشدید کردهاند.»
آسمان اهواز چند روزی میشود که با رنگ آبی خداحافظی کرده و رنگ جدیدی به خود گرفته؛ خاکی. هوای این روزهای این شهر و سایر شهرهای خوزستان، پس از خارج شدن از بحران در شرایط هشدار قرار گرفته که به گفته انصاری، «در حال حاضر میزان ذرات معلق در شهر اهواز کمی بالاتر از ۱۰۰ میکروگرم بر متر مکعب است و با روند رو به کاهش هوای این شهر در شرایط ناسالم یا هشدار قرار دارد و از شرایط اضطرار و بحران فاصله گرفته است.»
تشکیل کارگروه بررسی مقابله با ریزگردها
در ادامه شدت پیدا کردن بحران گرد و غبار، هیأت وزیران برای مقابله با پدیده گرد و غبار در خوزستان و قسمتهایی از ایلام، ایجاد کارگروه بررسی فوری نحوه اجرای برنامههای مقابله با ریزگردها در دولت را تصویب کرد. رئیسجمهوری در جلسه یکشنبه شب هیأت دولت، به وزرای نفت و جهاد کشاورزی و رؤسای سازمانهای محیطزیست و مدیریت و برنامهریزی و استاندار خوزستان دستور داد تا موضوع را با فوریت بررسی و گزارشی از اقدامات انجامشده برای بهبود اوضاع به هیأت دولت ارایه کنند.
پرونده ریزگردها روی میز وزارت بهداشت
نگرانی از سلامت مردم خوزستان که در روزهای گذشته بهطور مداوم در معرض گرد و غبار قرار داشتند، موضوع ریزگردها را به پروندهای تبدیل کرد که روی میز وزارت بهداشت رفت. در اینباره، خسرو صادقنیت مدیرکل دفتر سلامت محیط و کار وزارت بهداشت با تشریح اقدامات این وزارتخانه در زمینه مباحث مرتبط با آلودگی هوا گفت: «علت بروز پدیده ریزگردها در اهواز از سوی وزارت بهداشت در دست بررسی است. براساس قانون، وزارت بهداشت متولی پیگیری اثرات آلودگی هوا بر سلامت مردم و ارایه هشدارها در این زمینه است. اما بحث پایش و کنترل آلودگی هوا برعهده سازمان محیطزیست قرار گرفته است. بنابراین اقدامات پیشگیرانه یا کنترلی که باید در زمینه آلودگی هوا در شهرهای مختلف انجام شود باید با مدیریت و نظارت سازمان محیطزیست و همکاری ارگانهای مرتبط باشد.» او با تأکید بر لزوم همکاری جمعی در کنترل مسأله آلودگی هوا به ایسنا گفت: «ما بهعنوان متولی سلامت جامعه در وزارت بهداشت پیگیر اطلاعرسانی مناسب در زمینه آلودگی هوا برای مردم بوده و راهکارهایی را که سبب کاهش عوارض آلودگی هوا میشود اعلام میکنیم.»