[پولاد امین] بالاخره بعد از مدتها صحبتهای درگوشی، ترکیب فیلمهای نوروزی در سالنهای سینما مشخص شد تا سینمای ایران با بیم و امید به روزهایی بنگرد که میتواند از نظر اقتصادی تکلیف آن را تا حدود زیادی روشن کند. در واقع در شرایطی که در سه سال اخیر بر اثر رویدادهایی مانند تعطیلی کرونایی سالنهای سینما، اتفاقات متعدد اجتماعی و البته تغییر ذائقه سینمادوستان در اثر ارتباط نزدیک و مستمر با فیلمهای صریح و سانسورنشده روز جهان، سینمای ایران روزهای دشوار و پرچالشی را از سر گذرانده، بیراه نیست اگر ادعا کنیم که اکران نوروزی امسال -که با اکران عید فطر پیوند خواهد خورد- شاید یکی از آخرین فرصتهای این سینما برای فرار از وضعیت دشوار اقتصادی باشد. فرصتی که اگر از دست برود و آشتی سینمادوستان با سینمای ایران در دو، سه هفته پیشرو اتفاق نیفتد، بعید است حداقل به این زودی فرصتی برای این کار به دست آید. برای همین هم هست که نه تنها صاحبان فیلمهای «عروسی خیابان فرشته»، «بچههای طوفان»، «فسیل» و «غریب» در کنار فیلمهای دیگری مثل «ملاقات خصوصی»، «چپ راست»، «بخارست» و نیز «خط استوا» که به عنوان ترکیب اکران نوروزی امسال یکی، دو روزی است که روی پرده آمدهاند- بلکه دیگر فیلمسازان و سینماگران این مرز و بوم نیز با نگرانی و اضطراب خاصی روند تحولات سینمای ایران را در روزهای آینده دنبال میکنند.
کدام فیلمها؟
با هر متر و معیاری «غریب» محمدحسین لطیفی را میتوان مهمترین فیلم اکران نوروزی امسال به شمار آورد. بگذریم از اینکه در زمان نمایش این فیلم در جشنواره چهل و یکم فیلم فجر، بسیاری بر این باور بودند که «غریب» تنها در کارنامه سازندهاش به عنوان فیلمی متمایز به شمار نمیآید و ارزش و اهمیت آن را میتوان در کنار دیگر فیلمهایی هم که درباره سرداران دفاع مقدس جلوی دوربین رفتهاند، به ارزیابی و مشاهده نشست.
«غریب» به عنوان سومین فیلم دفاع مقدسی محمدحسین لطیفی بعد از «پاریس تا پاریس» و «روز سوم» و البته داستانی که درباره شهید محمد بروجردی روایت میکند، تنها فیلم دفاع مقدسی اکران نوروز و رمضان ۱۴۰۲ است. سینماگری که در آن دو فیلم قبلی نشان داده راه روایت داستانهای عاشقانه در دل جنگ را خوب میداند و در «غریب» نیز این فرمول را تا حدودی به کار بسته است و روایتی سینمایی درباره مقطعی از زندگی یکی از فرماندهان سپاه پاسداران را به تصویر کشیده که هم به واسطه زمان وقوع رویدادها از التهاب بالایی برخوردار است و هم اینکه به دلیل رفتار و باورهای ویژه این فرمانده، امکان مناسب برای روایت داستان و فضای محبوب لطیفی را نیز فراهم میآورد.
آغازگر اکران نوروزی سینماها، البته فقط فیلم «غریب» نیست و دو فیلم دیگر نیز پیشفروش بلیتهای اکران نوروزی را کلید زدند. آن دو «عروسی خیابان فرشته» و «فسیل» هستند.
«فسیل» به کارگردانی کریم امینی و تهیهکنندگی ابراهیم عامریان که تاکنون خبرهای چندانی درباره آن منتشر نشده، یکی از کمدیهای ترکیب اکران نوروزی است که با بازی بهرام افشاری، هادی کاظمی، الناز حبیبی، الهه حصاری، ایمان صفا، بابک کریمی، سید جواد هاشمی، غلامرضا نیکخواه، سمانه منیری و امید روحانی امیدواری زیادی به روزهای پیشرو دارد، با اینکه سابقه کارگردان آن که تاکنون با فیلمهای «دشمن زن» و «گربه سیاه» موفقیت اقتصادی چندانی نداشته، تردیدهایی در این زمینه به وجود میآورد؛ با اینکه تهیهکننده فیلم، ابراهیم عامریان، تجربههای موفقی در بازههای زمانی مختلف در سینمای ایران داشته و حتی با دو فیلم «انفرادی» و «دینامیت» یکی از تهیهکنندگان پولساز سینما و البته یکی از صدرنشینان جدول پرفروشترین فیلمهای تاریخ سینما به شمار میآید.
رقیب این فیلم در روزهای آینده «عروسی خیابان فرشته» نام دارد. فیلمی که محمدرضا شریفینیا در سال 1399 با کارگردانی مهدی خسروی تهیه کرده و بعد از دو سال بلاتکلیفی بالاخره در هفتههای اخیر موفق به دریافت پروانه نمایش شده است.
«عروسی خیابان فرشته» که با بازی خود محمدرضا شریفینیا و البته عاطفه رضوی، مهراوه شریفینیا، سام نوری، پوریا پورسرخ، حسام نوابصفوی، کمند امیرسلیمانی، شقایق فراهانی، رامین ناصرنصیر و فهیمه رحیمنیا جلوی دوربین رفته؛ بعد از اینکه در سال 99 برای حضور در جشنواره انتخاب نشد، مدتها مترصد اکران بود تا اینکه بالاخره موفق شد به عنوان یکی از فیلمهای اکران نوروزی قرارداد اکران خود را امضا کند. فیلمی کمدی درباره خانوادهای که مدتها در خانه قدیمی داییشان در خیابان فرشته زندگی کردهاند، اما بازگشت دایی پس از سالها، خانواده را دچار چالشها و دردسرهای بزرگی میکند. نکته مهم اینکه «عروسی خیابان فرشته» ازجمله کمدیهای متعلق به سینمای بدنه است که میتواند طرفداران بسیار را به سالنهای تاریک سینما بکشاند و به پربارتر کردن گیشه فروردین کمک کند. همچنین از کارگردان این فیلم پیشتر فیلم «هفت معکوس» را با حضور جواد عزتی دیدهایم.
رقابت کودکان
قرار بود فیلم «ملاقات با جادوگر» نیز در کنار سه فیلم بالا در روزهای نوروزی روی پرده برود، اما سازمان سینمایی تصمیم گرفت که برای ایجاد تناسب ژانری در فیلمهای روی پرده، اکران این فیلم را به روزهایی دیگر موکول کند و به جای آن «بچههای طوفان» را در تعطیلات امسال اکران کند.
«بچههای طوفان» ساخته صادق صادق دقیقی که پیشتر -یعنی حدود سه سال قبل- به نام «چهل کچل» جلوی دوربین رفته بود، با بازی پژمان بازغی، مریم بوبانی، پرهام دلدار، ونوس حسنکانلی، رضا ناجی، سوگل طهماسبی، جواد زیتونی، تیمور عباسی و بازیگران نوجوانش رضا مهاجری، طاها طاهری، حمیدرضا زواری و پونه سورتیچی امیدوار است مخاطبان گروه سنی کودک و نوجوان را در ایام نوروز پای گیشهها بکشد. در واقع این فیلم که با تجارب گرانبهای حضور در چندین و چند جشنواره خارجی، به اکران نوروز رسیده، با موضوعی که حکایت از نقش یک باور قدیمی در رویدادهای روایت دارد، در صورت داشتن تبلیغات خوب و هدفمند میتواند مخاطبان بسیاری را به خود جلب کند.
کودکان البته گزینههای دیگری نیز برای تماشا در روزهای نوروز دارند: «جزیره فضایی» (تورنادو۲)، «لوپتو» و «پسر دلفینی» که همگی در ماههای اخیر تماشاگران زیادی داشتهاند و احتمالا این روند را در روزهای نوروز نیز ادامه خواهند داد. تجربه اکران نوروزی سالیان اخیر نشان داده که آثار حوزه کودک و نوجوان، با اقبال بسیار خوبی از سوی مخاطبان مواجه میشوند.
روی پرده بهمن
اما شماری از فیلمهایی هم که از ماه گذشته روی پرده آمده بودند، اکران خود را در روزهای پیشرو ادامه خواهند داد. به عبارت بهتر، به گفته مدیر کل دفتر نظارت بر نمایش و عرضه فیلم سازمان سینمایی، این فیلمها چنانچه کف فروش خود را حفظ کنند تا عید فطر روی پرده خواهند بود تا رنگبندی اکران نوروز تا حد امکان رعایت شود.
یکی از این فیلمها «بخارست» سیدمسعود اطیابی است که با بازی حسین یاری، پژمان جمشیدی، امیرحسین آرمان، هادی کاظمی و غلامرضا نیکخواه از فیلمهای پرفروش امسال بوده است که در ماههای اخیر سنت بالانشینی فیلمهای اطیابی در جدول پرفروشهای سینمای ایران را تداوم بخشیده است.
«چپ راست» ساخته حامد محمدی با بازی رامبد جوان، پیمان قاسمخانی، ویشکا آسایش، سارا بهرامی و سروش صحت و «ملاقات خصوصی» امید شمس با بازی پریناز ایزدیار، هوتن شکیبا، رویا تیموریان، ریما رامینفر، سیاوش چراغیپور، نادر فلاح و جواد قامتی دیگر فیلمهایی هستند که اکران خود را در روزهای آتی ادامه خواهند داد. این دو فیلم پربازیگر از فیلمهای پرحاشیه ماههای اخیر هم بودهاند که اولی به دلیل توقیف چند ماهه و دومی به دلیل حواشی جشنوارهای توجه رسانهای زیادی به خود معطوف کردهاند.