شهروند| تعدادشان کم نیست، کسانی که در ایران سیگار و قلیان مصرف میکنند؛ 5میلیون و 300هزار نفری میشوند. آمار مرگومیرشان هم کم نیست. بررسیها نشان میدهد سالانه 50هزار ایرانی مستقیم و غیرمستقیم، به خاطر مصرف سیگار یا در معرض دود آن قرار گرفتن، جانشان را از دست میدهند. این آمار در دنیا، چندین برابر ایران است، حدود 6میلیون نفر در سال که 600هزار نفرشان بهطور مستقیم سیگار مصرف نمیکنند. علیاکبر سیاری، معاون بهداشت وزیر بهداشت، در نشست خبری کنترل دخانیات که روز گذشته برگزار شد، این موضوعات را مطرح کرد. به گفته این مسئول در وزارت بهداشت، مصرف سیگار 20 تا 30سال از عمر افراد کم میکند، اتفاقی که سبب کاهش نیروی انسانی بازار کار و ضربه زدن به اقتصاد کشور میشود. «مصرف سیگار، احتمال ابتلا به سرطان ریه را 30 برابر و احتمال ابتلا به سکته قلبی را 2 تا 4 برابر افزایش میدهد.» سرطان ریه در مردان تا 90درصد و در زنان تا 80درصد مربوط به مصرف سیگار است. سیاری اینها را گفت و ادامه داد: «مصرف سیگار احتمال ابتلا به سرطانهای مری، معده، کبد، کلیه، پانکراس، مثانه و پوست را افزایش میدهد پس چرا باید بابت ابتلا به سرطان و مردن، پول بپردازیم.»
حالا همین مسئول در وزارت بهداشت، یکی از راههای مبارزه با مصرف سیگار را افزایش قیمت آن از طریق افزایش مالیات مطرح میکند. «اکنون 11درصد قیمت خردهفروشی سیگار از آن مالیات گرفته میشود، اگر 10درصد مالیات سیگار را افزایش دهیم، مصرف آن تا 8درصد کاهش مییابد.» این اقدام اما مخالفانی دارد، موضوعی که سیاری به آن اشاره کرد. «مخالفان افزایش مالیات سیگار بر این عقیدهاند که با افزایش مالیات، میزان قاچاق سیگار افزایش مییابد در حالی که همزمان با بالا بردن قیمت میتوان قاچاق آن را نیز کم کرد، بنابراین اکنون به دنبال تصویب افزایش مالیات خردهفروشی سیگار هستیم تا پول آن به خزانه دولت برود.» از این سیگار که بگذریم به قلیان میرسیم. قلیانی که مصرفش در ایران به شدت در حال افزایش است، معاون وزیر بهداشت در اینباره گفت: «مصرف یک قلیان کامل معادل مصرف 40 تا یکصد نخ سیگار است در حالی که مردم فکر میکنند چون دود قلیان از آب عبور میکند ضرری ندارد در حالی که این باور اشتباه است.»
ایران رتبه نوزدهم را از 20 کشور مدیترانه
در مصرف دخانیات دارد
در ادامه این نشست خبری، مدیرکل دفتر سلامت محیط و کار وزارت بهداشت هم صحبتهایی کرد. او با هشدار نسبت به رشد مصرف قلیان در کشور گفت: «در صورت ادامه این روند، ایران طی 40سال آینده جزو 3 کشور اول مصرف دخانیات خواهد بود. متاسفانه ما در کشور با رشد مصرف قلیان حتی در بین زنان مواجه هستیم؛ بهطوری که مصرف قلیان در زنان بیشتر از مردان است و این موضوع خطر ابتلای کودکان و نوجوانان به بیماریها را نیز افزایش میدهد.» به گزارش ایسنا، خسرو صادقنیت هم بر افزایش مالیات بر سیگار دست گذاشت، اتفاقی که در ایران بهدلیل ترس از افزایش قاچاق هیچوقت اجرا نشده. او با بیان اینکه ایران از نظر مصرف دخانیات از بین 20 کشور مدیترانه شرقی رتبه 19 را دارد، گفت: «ما تنها حدود 11درصد مالیات را بر سیگار اعمال میکنیم. این میزان نشان میدهد که باید بیشتر در زمینه افزایش مالیات بر دخانیات کار کنیم.» او با تأکید بر لزوم انجام اقداماتی که باید در زمینه توزیع و عرضه مواد دخانی صورت گیرد، ادامه داد: «در زمینه در معرض دود مواد دخانی بودن جلساتی را با وزارت صنعت، معدن و تجارت، اماکن و غیره داشتیم و نتیجه آن شد که اقداماتی را در زمینه توزیع و عرضه مواد دخانی انجام دهیم. متاسفانه برای تهیه سیگار حتی از کنار مدارس تنها 3 تا 5دقیقه زمان لازم است، بنابراین باید در عرضه سیگار محدودیتهایی اعمال شده و عرضه آن ساماندهی شود.» به گفته مدیرکل دفتر سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، نزدیک به 30درصد کودکان زیر 5سال در کشور با مواد دخانی مواجه هستند. او به برنامههای وزارت بهداشت برای هشدار دادن به مردم هم اشاره کرد. «قرار است از طریق اطلاعرسانی مطبوعات و صداوسیما و قرار دادن اطلاعات در مورد مضرات مصرف این مواد در دستهبندیها انجام گیرد.»
50درصد مرگومیرها
ناشی از مصرف دخانیات است
سرپرست دفتر سلامت و ارتقای آموزش وزارت بهداشت هم در این نشست، نسبت به مرگومیر ناشی از مصرف مواد دخانی هشدار داد. شهرام رفیعیفرد به بررسیهایی اشاره کرد که نشان میدهد از هر 10نفر سیگاری 9نفر قبل از 18سالگی استعمال سیگار را شروع کردهاند. «باید کاری کرد که کودکان و نوجوانان سیگار را بهعنوان یک هنجار نبینند. زیرا 50درصد مرگومیرها ناشی از مصرف دخانیات است.» به گفته او، بررسیها نشان داده که افراد بزرگسال 25درصد و کودکان 50 تا 100درصد در معرض این دود هستند. سرپرست دفتر سلامت و ارتقای آموزش وزارت بهداشت، قلیان را دردسر جدید کشور دانست. «قلیان بدتر از سیگار است، ما در دود سیگار 40نوع ماده سرطانزا داریم، در حالی که در قلیان تعداد مواد سرطانزا 400 نوع است، بنابراین درگیری ما یک درگیری جدی با سرطان است. متاسفانه 10درصد از 78میلیون نفر ایرانی سیگار میکشند و سایرین نیز در معرض دود سیگار و دخانیات هستند.» او ادامه داد: «موضوعی به نام سندرم مرگ ناگهانی نوزادان داریم که مصرف دخانیات احتمال آن را افزایش میدهد، زیرا نوزاد در معرض دود دخانیات است.»
او به آمار بالای مصرف دخانیات در میان زنان اشاره کرد و گفت: «متاسفانه در حال حاضر به ازای هر 6مرد سیگاری یک زن سیگاری داریم.» به گفته این مسئول در وزارت بهداشت، سالانه در کشور 10هزار میلیارد تومان هزینه مصرف سیگار میشود و در مقابل 20 تا 30هزار میلیارد تومان برای سلامت و درمان مصرفکنندگان سیگار هزینه میشود. «دخانیات 14 نوع سرطان ایجاد میکند و ما سالانه 8میلیارد تومان خرج سرطان میکنیم، اما در این میان مهم جانهایی است که از دست میدهیم.» رفیعیفرد گفت: «50درصد سیگاریها بر اثر مصرف دخانیات میمیرند، در حالی که صنعت دخانیات تبلیغ میکند و میگوید چه کسی گفته که دخانیات کشنده است.»