شهروند | سیوسومین جشنواره تئاتر فجر درحالی آغاز شده که مشکلات و حاشیههای عرصه تئاتر همچنان بر جای خود باقی است و به نظر میسد اهالی تئاتر قرار است سال آینده را هم با همین مشکلات که کمبود بودجه مهمترین آنهاست، آغاز کنند. درواقع بودجه سال آینده هنرهای نمایشی که در لایحه بودجه پیشنهادی دولت به مجلس پیشبینی شده نسبت به امسال رشد چندانی نداشته و همین موضوع یکی از دلایل استعفای حسین طاهری، مدیرکل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود. استعفایی که به غیر از مشکلات بودجه به برخی حاشیهها پیرامون اختلافات علی مرادخانی، معاون هنری وزیر ارشاد با طاهری هم صحه گذاشت. همچنین بازسازی مجموعه تئاترشهر که یکی از مهمترین مراکز تئاتری کشور است و باعث شده چند سالن از این مجموعه غیرقابل دسترس برای گروههای نمایشی شوند هم از دیگر مشکلاتی است که اهالی تئاتر امسال با آن درگیر بودند.
البته اردشیر صالحپور، دبیر سیوسومین جشنواره تئاتر فجر، برگزاری این دوره جشنواره را موفقیتآمیز میداند و معتقد است نزدیک شدن پیشکسوتها و جوانها در عرصه تئاتر یکی از دستاوردهایی است که در این دوره جشنواره قابل مشاهده است: «درحال حاضر میبینیم که جوانان ارتباط خود را با تئاتر نزدیک کردهاند، بهطوری که در این دوره خیلیها هستند که در جوانی مشهورند.» صالحپور که شامگاه پنجشنبه 2 بهمنماه با علاقهمندی زیادی برای دیدن نمایش «امشب و هر شب شام با جلال» به کارگردانی «بهزاد عشقی» در تماشاخانه «سنگلج» آمده بود بهطوری که مجبور شده با موتور خودش را به نمایش برساند، به ایسنا میگوید هیچ مخالفتی برای حضور پیشکسوتان در این جشنواره نبوده: «الان هم افراد سرشناسی همچون قطبالدین صادقی، آتیلا پسیانی و حسین پاکدل در جشنواره حضور دارند.»
پوستر جشنواره تئاتر فجر از مهمترین حاشیههای جشنواره امسال بود که پیش از آغاز جشنواره برای برگزارکنندگان آن دردسرساز شد. طراحی این پوستر مورد انتقاد بسیاری از اهالی تئاتر و رسانهها قرار گرفت بهطوری که دبیرخانه مجبور به جایگزینی پوستردیگری برای این دوره جشنواره شد. حالا صالحپور در باره انتقادات دیگری که پیرامون پوستر دوم جشنواره شکل گرفته و گفته شده این پوستر هم کپی است، توضیح داده: «هیچ اثر ادبی، هنری و سینمایی را نمیتوان در تاریخ هنری پیدا کرد که مطمئن باشید از هیچ جای دیگری الهام نگرفته است. ممکن است این پوستر هم برداشتی از یک اثر باشد اما با توجه به اینکه فرصت محدودی داشتیم این نکته مهم را باید در نظر داشت که انتخاب این پوستر توسط چند کارشناس برجسته انجام شده است.» درنهایت او اشاره میکند که نقشی در انتخاب پوستر نداشته و امیر رجبی که دانشآموخته تئاتر است طراحی آن را برعهده داشته: «به اندازه کافی به پوستر پرداخته شده است و اگرچه ما نقدپذیریم و از این توجه استقبال میکنیم اما امیدوارم همانقدر که به پوستر تئاتر توجه شد به همه شئونات تئاتر هم همینطور توجه شود.»
نقش تعیینکننده جشنواره تئاتر فجر
در کاهش آسیبهای اجتماعی
ولیالله شجاعپوریان، عضو شورای اسلامی شهر تهران هم به دیدن اجراهای صحنههای این دوره جشنواره تئاتر فجر آمده و به هنرآنلاین گفته است: «شورای شهر یک نهاد اجتماعی است که به محورهای مختلف آسیبهای اجتماعی چون طلاق، بزهکاری و ناهنجاریهای اجتماعی توجه خاصی داشته و دارد. از این جهت رخدادهای فرهنگی چون جشنواره تئاتر فجر دارای این مزیت هستند که علاوه بر تفریح و تفرج سالم برای خانوادهها، دارای پیامهایی غیرمستقیم در قالب هنر از سوی صاحبان اثر برای مخاطبان است که بهطورحتم تأثیر مثبت بلندمدت خود را در آسیبهای اجتماعی نشان خواهد داد.» او معتقد است جشنواره بینالمللی تئاتر فجر یکی از مهمترین رویدادهای فرهنگی هنری کشور در کاهش آسیبها و ناهنجاریهای اجتماعی است که باید بیشتر از اینها مورد توجه مسئولان فرهنگی قرار گیرد: «متولیان فرهنگی برای رفع معضلات و ناهنجاریهای اجتماعی میتوانند یارانه فرهنگی بپردازند تا بتوان هویت فرهنگی کشور را بازسازی و ذهن جوانان را به این مقوله معطوف کرد و البته از عمیق شدن گسلی که میان نسل اول انقلاب و نسل کنونی اتفاق افتاده است جلوگیری کرد.» شجاعپوریان میگوید بهطورحتم نمیتوان بهشکل دستوری و آمرانه این هویت فرهنگی را به نسل جدید منتقل کرد: «ما نباید فراموش کنیم که برگزاری جشنوارههایی مانند تئاتر فجر در سالگرد پیروزی انقلاب برگزار میشوند که همین عناصر حامل و یادآور ارزشها و خاطرات این دوران شکوهمند برای مخاطبان و علاقهمندان خواهد بود.» او تعامل میان مسئولان و هنرمندان را یک اتفاق خوب میداند و تأکید میکند: «شورای شهر به علت ماهیت اجتماعی و فرهنگی خودش و دوری از برخی شائبههای سیاسی تا اندازهای توانسته نگاه معتمدانه هنرمندان را به خود جذب کند که با توجه به حضور افراد فرهنگی در شورای شهر فعلی این اعتماد و اطمینان حاصل شده است و هنرمندان با آرامش بهتری با مسئولان شورای شهر به تعامل میپردازند.» عضو شورای اسلامی تهران میگوید مسئولان بیشتر باید در چنین رویدادهای فرهنگی حاضر شوند تا انگیزه و تفکری برای حضور عموم جامعه در این رویدادهای فرهنگی و هنری ایجاد کنند و نقطهنظرات افراد را بدون واسطه بشنوند.