سعید اصغرزاده
امروز مراسم معارفه حجت‌الاسلام‌والمسلمین آقای حاج شیخ عبدالحسین معزی، نماینده ولی‌فقیه در جمعیت هلال‌احمر و تکریم آیت‌الله غیوری و معارفه دکتر سیدامیرمحسن ضیایی رئیس جمعیت هلال‌احمر و پاسداشت خدمات دکتر محمد فرهادی با حضور مسئولان لشکری و کشوری برگزار می‌شود و آدم حیفش می‌آید که با این بهانه به موضوع فعالیت هلال‌احمر که بر پایه کار داوطلبانه اعضا و مشارکت‌دهی سایر افراد جامعه متمرکز است، نپردازد.
می‌دانیم که جمعیت هلال‌احمر یک شبکه عام‌المنفعه و امدادی مملو از داوطلب و اعضای متخصص و جوان است. ظرفیت‌های بالقوه و بالفعلی در این جمعیت وجود دارد (به ویژه در سازمان‌های امداد و نجات و جوانان) که بایستی با روش‌های جدید و مناسب‌سازی روند مشارکت‌جویی، آنها را گسترده‌تر و عمومی‌تر کرد. بدیهی است هرگونه تغییر و تحولی که منجر به ره‌یافت‌های جدید و مکمل در راستای ارتقای این جمعیت شود منشأ خیر و مورد توجه همگان است. مردم ما سالیان سال است که با فرهنگ فداکاری و ایثار در خدمت منافع ملی کشور از جان و سرمایه و وقت خود مایه گذاشته و خشنود خواهند شد که هلال‌احمر پرچمدار مهربانی و محبت و نمود ارزش‌های اعتقادی آنان در جامعه باشد. هلال‌احمر می‌تواند برای نسل‌های نو و نسل‌های آینده عامل نهادینه کردن این خصلت‌ها و منشأ جامعه‌پذیری آنان باشد. برای این انتقال نسلی، چه نهادی ارزشمندتر از هلال احمر؟ و چه هدفی بالاتر از اهداف انساندوستانه این جمعیت؟
شاید روندی که در گذشته شروع شده یعنی تلاش برای ارتقای سطح دانش افراد آموزش دیده و افزایش تجهیزات و توان امدادی، اینک با تزریق اندیشه‌های جدید در عرصه مدیریتی بتواند با تمرکز فعالیت‌هایی از این دست و همراهی سایر سازمان‌ها و نهادهای موجود فعال در این عرصه، به نقطه طلایی و اوج خود برسد. در بحران‌های طبیعی و اجتماعی، فعالیت هلال‌احمر اگرچه متأثر از مجموعه‌ای از دست‌های به هم پیوسته است اما هنوز یکدست است و می‌بایستی به همان میزان که مشارکت‌جویی مردم و اعضا را خواهان است، پیوندهای جدید و مستحکمی را با سایر بخش‌های اجرایی و تصمیم‌ساز در کشور برقرار سازد. اینک هلال‌احمر احتیاج به تقویت حوزه‌های درمان اضطراری، سازماندهی و تقویت نیروی انسانی با بهره‌گیری از جامعه پزشکان، متخصصان و جراحان کشور و امکانات موجودی دارد که با برنامه‌ریزی دقیق می‌توان بخش‌هایی از این امکانات را در ساعات بی‌تکلیفی، مجاب به همکاری و همراهی کرد. واقعیت این است که با توجه به وجود نقاط آسیب‌پذیر بسیار در کشور و گاه ضرورت فعالیت دایمی، هلال‌احمر به شریان خونی مانند می‌شود که باید جاری، گرم و تازه باشد. این شریان بایستی مجهز به تمامی امکانات بوده و از کلیه روش‌های موجود در جهت کاهش خطرپذیری و مدیریت بحران بهره‌برداری کند. از فرهنگ‌سازی در این حوزه گرفته تا کادرسازی و جذب نیروهای خبره و جوان و تا واکنش سریع و یا حتی رفتارهای پیشگیرانه. علاوه بر این هلال‌احمر می‌تواند با تقویت نیروهای واکنش سریع بیشتر از گذشته عملیات‌های جدید فراملی و فرامنطقه‌ای نیز داشته باشد و بر غرور و هویت ملی ما بیفزاید.
در بسیاری از مناسبات اجتماعی، نیروهای هلال‌احمر به‌عنوان سرمایه‌های اجتماعی محسوب و می‌توانند علاوه بر کارکردهای اختصاصی امدادی خود، به کانون رشد و نمو افرادی مسئولیت‌پذیر، مدافع آرمان‌های انسانی و نیکوکار و خیّر مبدل شود. زیرشاخه‌های جمعیت این توان و استعداد را دارند و از همین روی بسیاری عنوان نهضت صلیب‌سرخ و هلال‌احمر بر آن نهاده‌اند. نهضتی که از هسته‌های کوچک و اهداف انسانی در دسترس آغاز شده و در مسیر تکاملی خود می‌تواند صلح پایدار و آرامش همیشگی را برای ملتی و ملت‌هایی به ارمغان آورد. کمتر پیش آمده است که امکاناتی در سطوح مختلف مهیا شده و با هم پیوند خورده تا گام‌هایی استوار و جدی برداشته شود. اما گویی دوره جدید فعالیت‌های هلال‌احمر که همزمان با آغاز فعالیت دولت تدبیر و امید بوده است، بارقه‌ای از این تجمیع امکانات حداقلی و هم‌پوشانی آنها دارد. هلال‌احمر اینک هم ابزارهای فرهنگ‌سازی را دارد، هم نیروهای متخصص را در دسترس دارد، هم امکان بسیج نیروهای جوان را دارد و هم علم مدیریت بحران‌ها را. ما باید وظیفه خود بدانیم که هلال‌احمر را جمعیتی مشارکت محور دانسته و به‌عنوان اجزایی به هم پیوسته در خدمت اهداف این جمعیت که در راستای اهدافی انسانی، ملی و اسلامی است قرار گیریم. این موقعیت را باید به فال نیک گرفت و این حرکت را باید رو به صعود دانست و از هیچ کمکی دریغ نورزید. هلال‌احمر همواره جمعیتی برای همگان بوده، فرادستان به کمک آمده‌اند و فرودستان نیز. فراموش نکنیم آن‌که کمک می‌خواهد همواره مددجویی فرودست نیست. خطر و بحران برای همه جامعه متصور است و فراموش نکنیم که ما بحران‌های جدیدی را نیز در پیش رو داریم. بحران‌هایی چون بی‌آبی و خشکسالی و... شاید پژوهش یکی از حلقه‌های جدیدی باشد که دامنه فعالیت‌های هلال‌احمر را عمقی‌تر و با اصالت‌تر و به روزتر و پیشگیرانه‌تر کند. شاید... هلال‌احمر را تنها نخواهیم گذارد...