حجتالاسلام سید احمد هاشمینژاد| با نزول قرآن بر پیامبر اكرم حضرت
محمد (ص) به منظور حفظ و جلوگیری از تحریف آیات، با توجه به امر آن حضرت سه كار مهم انجام میپذیرفت. الف) حفظ آیات و به ذهن سپردن آن كه این مهم توسط حضرت محمد (ص) انجام میشد چرا كه تنها شخص دریافت كننده وحی، ایشان بودند و بعد از دریافت حقایق، آیات را به توده مردم منتقل میساختند. ب) حفظ آیات توسط عدهای از اصحاب و یاران وفادار پیامبر كه به حافظان قرآن معروف بودند. بعد از نزول هر آیه و سورهای از قرآن، حضرت محمد (ص) برای ایشان قرائت میفرمودند و آنان مبادرت به حفظ آیات میكردند و بعد از حفظ، در آموختن به دیگران اقدام مینمودند و به همین واسطه حافظین قرآن نقش ارزنده و مهمی در حفظ و آموزش قرآن داشتهاند. ج) كاتبین وحی که عدهای از اصحاب مبادرت به نوشتن آیات میكردند. آنها با این عمل مانع از تحریف و فراموشی آیات شدند و نظر داشتند با جمعآوری آیات در انتها، مجموعه مدون آن كه شامل سورههای مختلف است را در كتابی با عنوان قرآن در اختیار مردم بگذارند. كه این گونه هم شد. تعداد كاتبین قرآن و متخصصین این امر را 33 تا 34 نفر نام بردهاند و این در شرایطی بود كه پیشنهاد كتابت و نوشتن قرآن از سوی پیامبر (ص) مورد قبول واقع میشد و ایشان با آغوش باز پذیرای این افراد بودند و در این میان
علی (ع) نخستین امام شیعیان و دیگری زید بن ثابت، دو تن از افرادی بودند كه مورد اعتماد و وثوق پیامبر قرار داشتند. بعد از نزول هر آیه پیامبر اكرم (ص) آن را قرائت میفرمودند و
علی (ع) و زید آیهها را مینوشتند و برای حصول اطمینان و آرامش خاطر مجدداً بر پیامبر عرضه میداشتند تا اگر احیانا اضافات و كاستیهایی رخ داده در بازبینی دوباره تصحیح شود و این ترتیب جمعآوری و تنظیم و تدوین قرآن بود.
با توجه به اینكه در عصر نزول قرآن همچون دنیای حاضر وسایل چاپ و كاغذ وجود نداشته، به چه وسیلهای، مطالب نوشته شده و نسخهبرداری از آیات نازل شده بر روی چه چیزهایی نوشته میشده است؟ با نزول قرآن و یا به تعبیر بهتر مقارن با عصر بعثت، پیامبر برای ثبت و ضبط آیهها و روایات و احادیث همچنین دیگر بیانها مثلاً شعر و نوشتههای مختلف از مواردی چند مدد میگرفتند كه به آنها اشارهای داریم. 1- روی چوبهای پهن درختان خرما. 2- روی صفحههای نازك سفید سنگها. 3- روی ورقهای پشت حیوانات. 4- روی پارچههای حریر.
5- روی تكههای پوست دباغی شده. 6- روی استخوان كتف شتران.
آری منبع لایزال الهی این چشمه عرفان كه هنوز ناشناخته است با مشقات زیاد ثبت و ضبط شده و تا امروز كه به دست من و شما رسیده، راه دشواری را طی كرده و شكر ایزد منان كه همچون دیگر كتب آسمانی دچار تحریف و دستبرد نشده كه درمقام سپاسگزاری از صانع قادر به نكات فرمایشات آن گوش جان دهیم و در جهت عمل به آنها كمر همت ببندیم.
دو بار در طول تاریخ اسلام شاهد جمعآوری قرآنها بودیم نخست زمان حكمرانی خلیفه اول ابوبكر و بار دوم زمان حكومت عثمان خلیفه سوم و این دستور در راستای تحقق وحدت از حیث محتوی و هم نظم آیات بوده. در زمان عثمان تعدد قرآنها به گونهای بود كه نزدیك به بروز اختلاف بوده كه جمعآوری قرآنها صورت گرفت و از میان آن همه، یكی انتخاب و بقیه را جمع کردند. بعد از این حركت پنج جلد از قرآن یاد شده كه آماده شده بود توسط قاصدانی راهی استانهای مختلف شدند و قرآن مذكور را در اختیار مردم آن مناطق گذاشتند. شخص نماینده، قرآن را با تلاوت خاص برای مردم میخواند. از میان آن پنج مجلد قرآن یكی نزد عثمان به عنوان خلیفه و رئیس حكومت نگهداری شد و یكی به بصره و دیگری به مدینه و كوفه و آخرین آن هم به مكه فرستاده شد.