شماره ۴۷۴ | ۱۳۹۳ سه شنبه ۲۳ دي
صفحه را ببند
راه‌یابی یک کتاب ایرانی به فهرست جهانی IBBY
«تو لک‌لکی یا دارکوب» برای کودکان معلول

علی خدایی نویسنده و تصویرگر

کتاب «تو لک‌لکی یا دارکوب»، تنها کتاب ایرانی بود که امسال در فهرست کتاب‌های منتخب دفتر بین‌المللی کتاب برای کودکان قرار گرفت. این فهرست هر 2‌سال یک‌بار منتشر می‌شود و کتاب من را هم شورای کتاب کودک به همراه 4 کتاب از نویسندگان دیگر برای دفتر بین‌المللی کتاب ارسال کرد.
معمولا در این فهرست کتاب‌هایی قرار می‌گیرند که یا برای کودکان معلول تولید شده و شخصيت‌هاي موجود در آنها معلوليت و ناتواني دارند یا كتاب‌هاي پارچه‌اي و تصويري كه تمامي كودكان چه معلول و چه عادي، بتوانند از آنها لذت ببرند. بعد از مشخص شدن فهرست کتاب‌های منتخب، آنها را به تمام شعبه‌های ملی در 77کشور عضور دفتر بین‌المللی کتاب برای نسل جوان می‌فرستند و در عین حال اصل آثار نيز در نمایشگاه‌های بین‌المللی بسياري شرکت داده می‌شوند و سپس در کتابخانه ملی‌ کانادا در تورنتو «مرکز اسناد کتاب‌های کودکان و نوجوانان معلول» نگهداری می‌شوند.
کتاب من داستان و نوشته ندارد و بیشتر راجع به بازی با تصاویر است. به همین دلیل بچه‌ها استقبال زیادی از آن کردند، البته پیش از این تجربه طراحی چنین کتاب‌هایی را برای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان داشتم اما زمان طراحی تصاویر کتاب به کودکان معلول فکر نمی‌کردم. بیشتر کودکان خردسال و زیردبستان که توانایی خواندن ندارند را در نظر داشتم. می‌خواستم آنها با دیدن این کتاب لذت ببرند و تجربه بصریشان رشد و گسترش یابد اما ویژگی بعضی از کتاب‌های خردسالان مثل این کتاب به‌گونه‌ای است که بخشی از کودکان معلول هم بتوانند با آن ارتباط برقرار کنند.
ایده «تو لک‌لکی یا دارکوب» به این شکل است که چهار صفحه آن درهم تا خورده ، کودک با باز کردن هر تای صفحه با تصویر حیوان جدیدی روبه‌رو می‌شود. اول یک پرنده می‌بیند، بعد پرنده تبدیل به قورباغه می‌شود و بعد قورباغه تبدیل به تمساح. این کتاب بیشتر شبیه یک بازی تصویری است.
توجه به کودکان معلول که دارای مشکلات جسمی یا ذهنی هستند بسیار مهم است اما تنها یک سازمان یا ارگان می‌تواند پیگیر نشر کتاب برای این گروه از کودکان شود. یادم می‌آید حدودا 4 یا 5‌سال پیش بود که شورای کودک همایشی راه‌انداخت که در آن همایش از نویسندگان خواست کتاب‌هایی مطابق با نیازهای کودکان ویژه بنویسند. اتفاقا نویسندگان داستان‌های خوبی هم نوشتند و بعد آن داستان‌ها در اختیار تصویرگران قرار گرفت اما خود شورای کودک نمی‌توانست این داستان‌ها و طرح‌ها را تولید و منتشر کند چون بودجه‌ای ندارد و باید از طرف سازمان‌های دولتی مورد حمایت قرار گیرد من از نزدیک با این کودکان در ارتباط بودم و با آنها کارگاه‌هایی برگزار کردم به همین دلیل بسیار مشتاقم برای چنین کودکانی کار کنم و در این زمینه طرح‌هایی هم دارم.


تعداد بازدید :  100