پدیده سالمندان متکدی یا کارتن‌خواب اتفاقی است که بیشتر در کلانشهر‌ها با آن روبه‌رو می‌شویم. بدون‌شک وقتی که از روی پل عابرپیاده می‌گذریم یا با عجله پله‌های مترو را بالا و پایین می‌رویم، یا قدم‌های سریع را برمی‌داریم تا به خانه و محل کار و دانشگاه و مدرسه برسیم، حتما نگاهمان به سمت یکی از سالمندانی که متکدی نیز هست، می‌افتد. نگاهی که می‌توانیم سریع مسیرش را تغییر دهیم یا چند لحظه‌ای بیشتر تامل کنیم و از خود بپرسیم چرا باید کسی که در سنین سالمندی است کنار خیابان بایستد و تکدی‌گری کند؟ سالمندانی که می‌دانیم افراد سودجو با درآمدهای بالا نیستند و صرفا برای تأمین معاش همان روز حاضر به انجام این کار می‌شوند. تعداد قابل‌توجهی از این افراد سالمند، فاقد اوراق هویتی هستند. به‌صورت معمول نگهداری از این افراد در برخی خانواده‌ها به‌دلایلی دچار مشکل می‌شود، از طرفی دیگر هزینه مراقبت از سالمندان در مراکز نگهداری شبانه‌روزی فشار اقتصادی زیادی را بر خانواده تحمیل می‌کند و همین امر سبب می‌شود تا اینان در معابر عمومي و خيابان‌ها رها شده و به‌دليل نداشتن فضاي فيزيکي مناسب براي خواب به‌عنوان کارتن‌خواب شناخته شوند.
اما قانون در رابطه با این افراد چه باید بکند؟ براساس قانون، شهرداري مکلف به جمع‌آوري اين افراد و انتقال آنان به سامان‌سراهاي خود براي مدت زماني مشخص است. این افراد پس از انجام بررسي‌هاي اوليه، توسط احکام قضايي براي نگهداري به مراکز شبانه‌روزي سازمان بهزيستي سپرده ميشوند. مدیرکل دفتر امور توانبخشی- مراقبتی سازمان بهزیستی در این رابطه می‌گوید: اين افراد به مراکز خصوصي نگهداري از سالمندان سپرده ميشوند، البته منظور از مراکز خصوصي، مراکزي است که مديريت آن خصوصي بوده اما تحت‌نظارت سازمان بهزيستي قرار دارند. يارانه مصوب هيات‌دولت به اين مراکز پرداخت شده و آنها موظف هستند، خدمات توانبخشي و مراقبتي لازم را به اين افراد ارایه دهند.
از سویی دیگر رامين رضائيان، مديرکل دفتر امور توانبخشي- مراقبتي سازمان بهزيستي همچنین از وجود 12هزار و 800 فرد مجهول‌الهويه معلول، سالمند و بيمار رواني در مراکز بهزيستي خبر داد و گفت: هزينه نگهداري سالمندان در مراکز شبانه‌روزي بيش از یک‌ميليون و 200 هزارتومان در هر ماه است و براساس مصوبات دولت مبلغي که به‌عنوان يارانه به مراکز پرداخت مي‌شود، 400هزارتومان است و به‌طور طبيعي بخشي از هزينه نگهداري در اين مراکز برعهده خانواده‌هاست. به همين دليل برخي خانواده‌ها به‌خاطر عدم‌توانايي در پرداخت اين مبلغ سالمندان خود را در اين مراکز رها مي‌کنند، همچنين به‌دليل اين‌که برخي از سالمندان فاقد سرپرست موثر هستند، در خيابان‌ها رها شده و پس از طي مراحل قانوني به مراکز بهزيستي ارجاع ميشوند.
مديرکل دفتر امور توانبخشي- مراقبتي افزود: خدمات مراقبتي از این افراد شامل تأمين خوراک، پوشاک، بهداشت و فعاليت‌هاي فرهنگي است. زماني که اين افراد به سازمان بهزيستي سپرده ميشوند به‌دليل کهولت سن به انواع بيماري‌ها مانند ديابت، آلزايمر و ساير بيماري‌هاي واگير و غيرواگير مربوط به دوران سالمندي مبتلا هستند و به همين دليل نيازمند استفاده از داروهايي خاص هستند. داروهایی که ممکن است گاهی با هزینه‌های بالا تأمین شوند. شاید نگهداری از افراد سالمند و معلول فاقد هویت از وظایف بهزیستی باشد و هست، اما نیاز است تا سایر سازمان‌ها نیز در این بحث ورود پیدا کنند. نگهداری از این افراد برعهده بهزیستی است اما تأمین دارو و درمان این افراد را می‌توان در وزارت بهداشت و درمان پیگیری کرد تا شاید با کمتر شدن بار مالی نگهداری از این سالمندان برای بهزیستی، بتوان افراد بیشتری را تحت‌پوشش قرار داد. درحال‌حاضر کشور ما به لحاظ جمعيتي به سمت سالخوردگي پيش مي‌رود، جمعيت سالخوردگان کشور 6 ميليون نفر است که با توجه به تغييرات جمعيتي در سال‌هاي آينده بر اين تعداد افزوده شده و شاهد سالخوردگي جمعيت کشور خواهيم بود. اتفاقی که از همین حالا باید برای وقوعش آماده شد.