شهروند| مراسم پاسداشت استاد مصطفی کمال پورتراب مدرس، آهنگساز و نوازنده پیشکسوت موسیقی کشور شنبه - ۲۰ دیماه - در کانون زبان فارسی بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار برگزار شد. پری زنگنه، داود گنجهای، رشید وطندوست، رازمیک اوهانیان و حمیدرضا عاطفی ازجمله مهمانانی بودند که در این مراسم حضور داشتند. این درحالی است که علی دهباشی مدیر مسئول مجله بخارا اجرای مراسم را به عهده داشت.
محمد سریر رئیس هیأتمدیره خانه موسیقی بر این اعتقاد است که استاد مصطفی کمال پورتراب از ۷۰سال گذشته در دورههای متفاوت شاگردانی را تربیت کرده که در حقیقت پایههایی را در موسیقی بهویژه در حوزه آموزش ایجاد کردند: «میتوان گفت ۹۹درصدی که هماکنون به صورت جدی در موسیقی فعالیت میکنند به نوعی غیرمستقیم یا مستقیم شاگردان وی بودهاند. پورتراب از منظر موسیقی ملی به موسیقی غربی یا بهتر بگویم موسیقی جهانی نگاه کرد درحالیکه خیلیها مسحور این نوع موسیقی شدند و خود را از موسیقی ملی جدا کردند بهطوری که جدا شدن آنها برای بسیاری از هنرمندان ایرانی قابل درک نیست. به همین علت است که میتوان گفت استاد مصطفی کمال پورتراب یکی از هنرمندان ممتاز این سرزمین است که اتکایش به موسیقی ملی است درواقع برای او موسیقی جهانی وسیلهای است که میتواند باعث رشد و تجلی موسیقی ملی شود.»
به قولِ سریر، پورتراب، پژوهشهای گستردهای را انجام داد که به معنا و مفهوم واقعی کلمه همه این پژوهشها در حقیقت غذای درسی د انشجویان موسیقی است: «انضباط فکری و کاری، اندیشه علمی، تسلط به چند زبان خارجی، میل آموزش به جوانان بدون پنهان کردن مطلب، بخشندگی در ارایه مطالب علمی و صراحت لهجه ازجمله ویژگیهای این هنرمند شریف عرصه موسیقی است که در توصیف خدمات قابل توجه او همین بس که کتاب تئوری موسیقی وی تاکنون به چاپ پنجاهم رسیده و این نشاندهنده حضور یک بزرگمرد بهعنوان سرمایه علمی و بزرگ فرهنگی است.»
نادر مشایخی آهنگساز و رهبر ارکستر نیز در این مراسم با تشکر از خدمات موسیقایی مصطفی کمال پورتراب توضیح داد: «ما از سال ۱۳۵۴ شروع به آموختن موسیقی کردیم و خوب یادم میآید که پیش استاد پورتراب هارمونی تخصصی، کنترپوان و فرم را یاد گرفتیم کاری که هر هنرمندی برای آهنگسازی باید انجام دهد اما تفاوت ما با دیگران این بود که ما بیش از ۱۲ساعت در هفته درس میخواندیم و این باعث شد که بیش از اندازه خود را مشغول هارمونی کنیم، موضوعی که بسیار برای ما دارای ارزش بود و با وجود دشواریهایی که داشت اما نقطه عطفی در کارهایمان به حساب آمد. بعد از گذراندن چنین کلاسهایی در سال اول ما دیدیم که استاد پورتراب این فضا را دائما با 3 زبان متفاوت در 3سال پیاپی تکرار میکرد که ما بعد از مدتی دلیل این موضوع را خواستار شدیم و فهمیدیم که با وجود چنین فضایی بود که توانستیم نسبت به یک جریان موسیقایی تعریفهای مختلفی را داشته باشیم. تعریفهایی که در طی آن نتیجههای مختلفی بهوجود میآورد و این اولین کشف برای من در حوزه آهنگسازی بود.»
حمیدرضا نوربخش مدیرعامل خانه موسیقی نیز در این مراسم با بیان اینکه استاد مصطفی کمال پورتراب یکی از چهرههای حوزه موسیقی است بیان کرد: «استاد پورتراب، یکی از مصادیق بارز یک شخصیت انسانی در ابعاد مختلف اخلاقی، علمی و هنری است. او در همه ابعاد برای ما الگوست. یکی از ویژگیهای او سلامتی روحی و اخلاقی وی است. او یکی از کسانی است که پاک بوده و پاک زیسته و این پاکی را نیز در ضمیر خودش نگهداشته است که این ویژگی برای همه ما مثال زدنی است و اتفاقا به همین دلیل است که مورد اعتماد همه اهالی فرهنگ و هنر قرار دارد. در عرصه علم افرادی را میبینیم که پژوهش میکنند اما این پژوهشها الزاما به کشفی منجر نمیشوند اما پژوهشهای استاد پورتراب به کشف منجر میشوند و در همه عرصههای موسیقی به چشم میآیند. در همین اواخر نیز دیدیم که پژوهش «اندازهگیری فواصل مختلف ساز سهتار» چه نتایج خوبی را در عرصه نوازندگی به همراه آورده است.»
نوربخش به این مسأله اشاره کرد که استاد پورتراب سازهای گرانقیمتی داشت که همه آنها را به هنرمندان مستعدی که توان خرید ساز ندارند، اهدا کرد. سازهایی که من خوب میدانم قیمت آنها به چندین هزار دلار نیز میرسد. من تا جایی که میدانم او خانه مسکونی خود را هم بخشیده و این یعنی اینکه هیچ چیزی از مال دنیا را خواستار نیست. او عاطفه و احساسی دارد که هم اکنون در جامعه ما کیمیاست و بحق بحران بشر امروز است. به نظر من استاد پورتراب مصداق تمام کسانی است که از عاطفه و احساس لبریز هستند.
در پایان این مراسم نیز لوح تقدیری از سوی کانون زبان فارسی بنیاد موقوفات دکتر افشار، مجله بخارا و خانه موسیقی به استاد مصطفی کمال پورتراب اهدا شد.