شهربانو امانی فعال سیاسی
مهمترین موضوع امروز جامعه ما که درواقع فضای زندگی ما را رقم میزند و به آن شکل داده، ارتباطات و الگوبرداری ناقص از کشورهای دیگر است. تحولی که در قرن حاضر، در جوامع بشری اتفاق افتاده و بحث انفجار دانش و اطلاعات و فراوانی دسترسی به اطلاعات، بحث سرزمین را کاملا در همه بخشها، دچار تحول بسیار عظیمی کرده است. طبیعتا ما چه بخواهیم و چه نخواهیم، در دهکده جهانی زندگی میکنیم.
شاید در نگاه اول، این موضوع، خیلی واجد اهمیت به نظر نیاید اما همین مسأله، ریشه بسیاری از مسائل و مشکلات در بسیاری از حوزههای کشور است. کشورهایی که زیرساختهای اجتماعی و فرهنگی و بهطور کلی، زیرساختهای توسعه را پشت سر گذاشتهاند، امروز درگیر تغییر و تحول زیادی نیستند. کشورهایی مثل کشور ما، به حوزه هر دانشی که وارد میشوند - اعم از ارتباطی، رسانهای، علمی و ... - در ابتدا از موضع انکار و مقابله با آن وارد میشوند. بعد، آنها را مورد پذیرش قرار میدهند. اما ما در این بین، دنبال بومی کردن و توجه به فرهنگ بومی و اجتماعی خود نبودهایم.
چون در کشور ما، هر دانشی که وارد شده، اولا خودمان در این دانش نقشی نداشتهایم و نیز به این دلیل که بحث انکار و مقابله در دستور کار بوده، این دستاوردهای بشری تأثیر خودشان را گذاشتهاند، اما بهصورت ناقص و ناهماهنگ با فرهنگ و خصایص اجتماعی ما و لذا باعث ایجاد نقصانهایی شدهاند. ما نتوانستهایم آن دستاوردهای جهانی را با فرهنگ و باورها و داشتههای بومی خودمان هماهنگ سازیم.
بهطور مثال ماهواره را در نظر بگیرید. وقتی شما وارد روستاهای کشور میشوید، میبینید روی پشت بام اکثر خانهها، دیشهای بزرگتر و بیشتری نسبت به منطقه سعادتآباد تهران دیده میشود. در صورتی که میبینید بسیاری از این خانهها حتی یخچال ندارند. اکثر روستانشینان ما آخرین مدل گوشیهای لمسی را دارند، اما آب سالم ندارند. مسأله بهداشت یک روستا هنوز حل نشده اما همه از تکنولوژیهای روز استفاده میکنند. یعنی ما بدون توجه به نیازهایمان، صرفا میخواهیم از تکنولوژی استفاده کنیم. اگرچه در مواردی نیز، ما خیلی پیشتر از کشورهای دیگر واجد یک دانش بودهایم.
فرهنگ غنی ایرانی- اسلامی در ارتباط با حقوق انسان و حقوق شهروندی، واجد رویکردهای بسیار دقیقی است اما متاسفانه دستخوش حوادث متعددی قرار گرفته و به غلط گمان میکنیم خیلی از بحثها و دانشی که امروزه، ما مصرفکننده آن هستیم، از خارج از مرزها آمده است. ما، میراثداران خوبی نبودیم. حوزه سیاسی کشور نیز همان مشکلات بخشهای دیگر را دارد. هزینهای که کشور به خاطر عدم تحمل یکدیگر و خصوصا به این خاطر که نهادهای سیاسی، ریشهدار، قوی و فراگیر نیستند، متحمل میشود بسیار است و متاسفانه تا این هزینه را کاهش ندهیم، راه به جایی نمیبریم.