رضا اصلاحی | وزارت‌ خارجه روسیه در قالب هشدار به غرب درباره تغییر رفتار روسیه در موضوعات سوریه و ایران و از قربانی کردن توافق هسته‌ای با ایران، پای منافع روسیه خبر داد. حداقل این دومین هشدار روس‌هاست. تهدیدی که برای سنجش احتمال عملی شدن و مقابله موثر با آن زمان چندانی باقی نمانده است. خوشبینی به روسیه و چین در دوره‌ای این تصور را نزد عده‌ای ایجاد کرده بود که این دو کشور ممکن است قطعنامه‌های شورای امنیت علیه ایران را وتو کنند و مانع کسب مشروعیت برای این تحریم‌های غیرانسانی علیه ایران شوند ولی تجربه ثابت کرد که برای کهنه سیاستمداران روس و چینی، منافع ملی ایران در برابر منفعت ملی چین و روسیه ارزش ندارد.
اما با توجه به سوابق تاریخی موجود، روسیه که در ابتدای دهه90  با مشکلات بسیاری روبه‌رو بود و بحران مالی، اقتصادی و اجتماعی این کشور را فرا گرفته بود و نیاز به نقدینگی و تأمین هزینه‌هایش داشت که در آن زمان تصمیم گرفت تا به‌رغم همه حمایت‌های بی‌حد و اندازه تسلیحاتی و شیمیایی از رژیم بعثی عراق که منجر به شهادت بالغ بر 170000جوان بین 16 تا 25‌سال کشورمان شد، چراغ‌سبز روابط را به کشورهای نفت‌خیزی مانند ایران نشان دهد و قراردادهای اقتصادی و نظامی با این کشورها منعقد کرد. ایران نیز برای تأمین منافع اقتصادی و نظامی خود به روسیه نزدیک شده و قراردادهای مختلف نفتی،گازی،نظامی و هسته‌ای با این کشور منعقد شد. دهها هواپیمای روسی وارد کشور شد. قراردادهای نظامی منعقد شد، نیروگاه هسته‌ای بوشهر با آن‌همه تأخیر و کارشکنی به آنان سپرده شد و ..... اما در همان سال‌ها عده‌ای از کارشناسان و متخصصان سیاست و تاریخ به مسئولان درباره گسترش روابط با روسیه هشدار دادند. سوابق روس‌ها در دوره قاجار، تحمیل قراردادهای ترکمنچای و گلستان و سیاست خارجی استعمارگرایانه آنان همواره به ضرر ایران بوده است. حتی در دوره پهلوی، شوروی‌ها پس از اشغال ایران حاضر به ترک ایران نبودند و خواهان ایجاد دولت وابسته در آذربایجان  یا امتیاز نفت شمال بودند. این سوابق سیاه زمینه همکاری و اعتماد را مساعد نمی‌کرد لیکن به دلیل سیاست‌های دوری از آمریکا و سوسو زدن چراغ حمایت‌های بین‌الملل از ایران در مجامع بین‌المللی، تنها گزینه جمهوری اسلامی، نزدیک شدن به روس‌ها بود و ما را به مرور زمان وابسته‌تر کرد. ‌ای کاش شعار مرگ بر روسیه کماکان در کنار مرگ بر آمریکا و انگلیس ادامه داشت و فقط به بازسازی توان جوانان ایرانی فکر می‌کردیم، هرچند گام‌های موثری برداشته‌ایم، ولی باید آن‌قدر اقتدار ملی داشته باشیم که هر کشوری حتی به خود اجازه ندهد مثل رولت روسی ما را بچرخاند.