شورای نگهبان بالاخره روز گذشته درباره طرح آمران به معروف و ناهیان از منکر که در صحن علنی مجلس توسط نمایندگان مجلس شورای اسلامی تصویب شده بود، اظهارنظر کرد. شورای نگهبان به 14 ایراد به 24 ماده این طرح وارد کرد که البته از نظر برخی نمایندگان مجلس، قابل پیش‌بینی بود. محمدعلی اسفنانی، سخنگوی کمیسیون قضایی مجلس شورای اسلامی در همین راستا گفت و گویی با «شهروند» کرد که مشروح آن در پی می‌آید.
آقای اسفنانی! بیشتر ایرادهای شورای نگهبان به این طرح، براساس مواد 57 و 75 قانون اساسی است. در رابطه با بندهای مغایر به این دو اصل از قانون اساسی توضیح می‌دهید.
بله. اصل 57 قانون اساسی بر اصل تفکیک قوا اشاره دارد و مشخصا می‌گوید که تمام قوا اعم از قوه مقننه، مجريه و قضائيه که زير نظر ولايت فقیه هستند و بر طبق اصول آينده اين قانون اعمال ميگردند و اين قوا مستقل از يکديگرند. فکر می‌کنم شورای نگهبان برخی بندهای این طرح را دخالت در کار برخی قوا مخصوصا قوه قضائیه دانسته است.
از طرف دیگر هم اصل 75 قانون اساسی می‌گوید که طرحهای قانونی و پیشنهادها و اصلاحاتی که نمایندگان درخصوص لوایح قانونی می‌گویند، در صورتی قابل طرح در مجلس است که در آن طریق جبران کاهش درآمد یا تأمین هزینه جدید نیز معلوم شده باشد. یعنی محل تأمین بودجه برای آنها سوال است در صورتی که در این زمینه توجیهی که در کمیسیون صورت گرفت این بود که ستاد امر به معروف و نهی از منکر در بودجه یک ردیف جداگانه دارد که هزینه‌ها از این ردیف تأمین خواهد شد. حالا دیگر چرا همچنان مغایر قانون اساسی است، نمی‌دانم و باید دید توضیح شورای نگهبان چیست؟
شما به‌عنوان فردی که عضو کمیسیون حقوقی و قضایی هستید، آیا این ایرادها را هنگام بررسی این طرح ندیدید؟
دیدیم و اتفاقا طرح هم کردیم. اما این طرح حاصل همکاری مشترک دو کمیسیون یعنی کمیسیون حقوقی و قضایی و کمیسیون فرهنگی بود. این‌طور نبود که فقط ما بتوانیم نظر بدهیم. ضمن این‌که کمیسیون حقوقی و قضایی فقط دو نماینده در این کمیسیون مشترک داشت که این یعنی ما فقط دو رأی داشتیم که نسبت به اعضای کمیسیون فرهنگی، کمتر است. بنابراین ما به‌عنوان اعضای کمیسیون حقوقی این ایرادات را پیش‌بینی می‌کردیم و برای ما غیرقابل پیش‌بینی نبود. به نظر ما کلا اختلاف‌نظر در علوم نظری امر بعیدی نیست. ما هم به‌عنوان اعضای کمیسیون حقوقی و قضایی با قوانین و حقوق آشنا هستیم. شورای نگهبان هم قطعا همین‌طور است اما در این بین ممکن است اختلاف‌نظر هم به وجود بیاید. گاهی حتی بین دو قاضی هم اختلاف‌نظر به وجود می‌آید. بنابراین طبیعی است.
همان‌طور که برای شورای نگهبان عمل به قانون و تشخیص مواردی که مغایر و یا در جهت قانون اساسی، مهم است، برای نمایندگان مجلس هم در نظر داشتن قانون مهم است. آنچه من می‌گویم این است که برای ما این طرح اهمیت زیادی دارد و درنهایت می‌خواهیم که به سرانجام برسیم. نه‌تنها در مورد این طرح در مورد طرح‌هایی که به شورای نگهبان ارایه می‌شود، همه نمایندگان می‌خواهند، براساس قوانین، خروجی نهایی را ببینند. بنابراین درباره ایرادات شورای نگهبان به این طرح باید ساز و کاری برای کسب نتیجه طراحی شود.
گفتید که ایرادات این طرح را پیش‌بینی می‌کردید، پس حتما راهکارهایی را هم باید برای آن در نظر گرفته باشید. درست است؟
البته نمایندگان مجلس مکرر مصوباتی داشته‌اند که شورای نگهبان به آنها ایراد گرفته است و نمایندگان هم کوتاه نیامده‌اند و درنهایت کار به اظهارنظر نهایی مجمع تشخیص مصلحت نظام رسیده است. اگر نمایندگان به طرح فوق اصرار داشته باشند که تصمیم‌گیرنده مجمع تشخیص است.