|  محسن بهمنی کشکولی  |   دبیر علمی انجمن جراحان پلاستیک و ترمیمی چشم ایران|

بسته شدن پلک‌ها گاهی به علت افتادگی پلک و گاه ناشی از اسپاسم و انقباض شدید عضلات پلک اتفاق می‌افتد. در حالت اول مشکل در عضلات مسئول برای بالا بردن پلک است که تنبلی و کم‌کاری دارند و باید با عمل جراحی تقویت شوند.
در نوع دوم از بسته‌شدن پلک‌ها، مشکل در پر کار شدن (اسپاسم) و انقباض شدید عضلات مسئول برای پلک‌زدن است که به نام بیماری «بلفارواسپاسم» شناخته   می‌شود.
بلفارواسپاسم اغلب اکتسابی است و در سنین میانسالی و بالاتر به علت ناشناخته یا تحریکات نابجای مغزی ایجاد می‌شود. گاهی نیز به ندرت این بیماری به علت نقص ژنتیکی و در سنین اولیه کودکی ظاهر می‌شود.
علایم بیماری به صورت انقباض‌های مکرر در عضلات پلک است. در فرم شدید، این عارضه منجر به بسته شدن پلک‌ها می‌شود که فرد قادر به باز کردن ارادی یا غیرارادی پلک‌ها نیست. در این حالت با وجود سیستم بینایی سالم در پشت پلک‌ها، فرد قادر به استفاده از بینایی خود به علت بسته بودن پلک‌ها نیست که به نام کوری عملکردی «Functional blindness» شناخته   می‌شود.
در مواردی که بلفارواسپاسم به صورت اکتسابی به وجود آمده باشد، راه درمان با تزریقات بوتاکس در پلک‌ها و اطراف چشم است که باید هر 2 تا 3ماه یکبار تکرار شود.
در موارد خاصی از فرم شدید که بیماران به تزریقات بوتاکس جواب نمی‌دهند، نیاز به جراحی پلک‌ها وجود دارد تا پس از آن پاسخ درمانی به بوتاکس ایجاد شود. البته در فرم اکتسابی از بیماری بلفارواسپاسم ممکن است فرد به مدت نامحدود نیاز به تزریقات بوتاکس داشته باشد.
در فرم ژنتیکی، بیماری بلفارواسپاسم به صورت سندروم (مجموعه چند علامت) با منشأ عضلانی دیده می‌شود. در این کودکان علایم اسپاسم در عضلات صورت از حدود 2 سالگی شروع می‌شود و به‌طور معمول در 3 تا 4 سالگی منجر به بسته شدن کامل پلک‌ها می‌شود که در نتیجه آن وی قادر به راه رفتن، بازی کردن و انجام امور معمولی زندگی نیست. این کودکان اغلب در بغل والدین برای درمان مراجعه می‌کنند و برای این‌که بتوانند ببینند باید با انگشتان پلک را بگیرند و به سمت بالا بکشند تا پلک‌ها باز شوند و قادر به دیدن باشند.
تزریقات بوتاکس در نوع ژنتیکی بلفارواسپاسم اغلب بدون نتیجه است و نیاز به جراحی ظریف و وسیع عضلات بخش فوقانی صورت در اطراف چشم است.  تاکنون از سندروم فوق که به نام «شووارتزجامپل» است حدود 80 مورد در کل دنیا گزارش شده که نشانه نادر بودن این بیماری است.