| نسیم سنجری | نایب‌رئیس انجمن متخصصان زنان و مامایی ایران |
سرطان سینه در زنانی که احساس گرگرفتگی دارند کمتر است. مدیریت استرس، یوگا و اجتناب از خوردن غذاهای پرادویه و نوشابه موجب کاهش گرگرفتگی در زنان یائسه می‌شود.
یکی از عوارض آزاردهنده یائسگی، گرگرفتگی است. گرگرفتگی به معنای احساس حرارت و گاهی قرمز شدن بالای سینه و صورت است که به تدریج به سایر نقاط بدن انتشار می‌یابد و با احساس تعریق و گرمای زیاد همراه است.
در برخی افراد این احساس حرارت با اضطراب همراه می‌شود و فرد به دنبال محیط خنک است مثلا پنجره را باز می‌کند و بعد از چند دقیقه این حالت از بین می‌رود.
تعداد دفعات گرگرفتگی ممکن است از چند روز یکبار تا روزانه صد بار اتفاق بیفتد.
اکثر زنان یائسه یعنی حدود 75درصد آنها گرگرفتگی را تجربه می‌کنند اما معمولا شدت زیادی ندارد حدود 20درصد زنان گرگرفتگی شدید را تجربه می‌کنند که در زندگی آنها اختلال ایجاد می‌کند.
عده‌ای از زنان نیز هرگز گرگرفتگی را تجربه نمی‌کنند خوشبختانه در اغلب زنان بعد از 2 تا 5سال گرگرفتگی از بین رفته یا شدت آن کم می‌شود.
اگرچه گرگرفتگی می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد اما جز مواردی که منجر به اختلال خواب می‌شود معمولا با عوارض مهم بعدی همراه نیست حتی برخی مقالات گزارش داده‌اند که احتمال بروز سرطان سینه در این افراد کمتر از سایر زنان است.
اگر گرگرفتگی در شب به‌طور مکرر اتفاق بیفتد می‌تواند منجر به خواب سبک یا از خواب بیدار شدن‌های مکرر شود به همین دلیل فرد روز بعد احساس خستگی و کاهش تمرکز دارد.
زنانی که دچار گرگرفتگی می‌شوند اگر تغییراتی در روش زندگی خود بدهند ممکن است دفعات گرگرفتگی آنها کمتر شده یا از شدت آن کاسته شود. مهم‌ترین تغییر مدیریت استرس است. اگر فرد از شرایطی که باعث تشدید استرس در او می‌شود اجتناب کند یا با روش‌هایی مانند آرام‌سازی عضلانی یا یوگا خود را آرام سازد از تکرار و شدت گرگرفتگی او کاسته خواهد شد.
نحوه لباس پوشیدن نقش موثری در کنترل گرگرفتگی دارد. فردی که دچار این حالت می‌شود باید از لباس‌هایی استفاده کند که تهویه کافی دارد. همچنین پوشیدن لباس‌های نخی نازک و روشن در تابستان و لباس‌های لایه‌لایه در زمستان اهمیت بسزایی دارد یعنی به جای پوشیدن یک پالتو بهتر است یک مانتوی نازک پوشیده و روی آن پالتو بپوشد تا در صورت گرگرفتگی بتواند پالتوی خود را در بیاورد.
زنانی که احساس گرگرفتگی می‌کنند باید از خوردن غذاهای گرم، پرادویه، نوشابه و نوشیدنی‌های داغ اجتناب کرده و از نوشیدنی‌های خنک استفاده کند.
از آن‌جا که گرم‌بودن محیط موجب تشدید گرگرفتگی می‌شود، محیط اطراف خود را خنک نگه داشته و در کیف خود فن‌های دستی داشته باشید، همچنین شب‌ها قبل از خواب دوش آب سرد بگیرید.
از آن‌جا که چاقی موجب افزایش گرگرفتگی می‌شود زنان چاق یائسه بهتر است کاهش وزن داشته باشند همچنین کشیدن سیگار نیز گرگرفتگی را زیاد می‌کند از همین رو ترک سیگار قویا توصیه می‌شود.
اگر با تغییر در سبک زندگی باز هم شدت گرگرفتگی در حدی بود که موجب آزار فرد می‌شد ممکن است نیاز به مصرف دارو باشد. تعدادی از داروهایی که بر سیستم عصبی تأثیر می‌گذارد برای این کار مناسب هستند اما به‌طور قطع موثرترین درمان هورمون‌های جنسی جایگزین است. دارو درمانی حتما باید توسط پزشک انجام شود چرا که تنها علت گرگرفتگی یائسگی نیست بلکه برخی بیماری‌ها مانند پرکاری تیروئید نیز می‌تواند علایم مشابه داشته باشد و غیر از آن باید برای هر بیمار به‌طور جداگانه با در نظر گرفتن منافع و ضرر‌های دارو تصمیم گرفته شود.