همزمان با روزهای نخستین ماه ربیع‌الاول که در کردستان آن را ماه مولود می‌نامند، آیین‌های مختلفی برگزار می‌شود که یکی از مهم‌ترین این برنامه‌ها، نوای مولودی‌خوانی است که از سوی مردم برگزار می‌شود.
به‌گزارش مهر، ماه ربیع‌الاول یا همان ماه مولود در کردستان با برگزاری برنامه‌ها و مناسبت‌های مختلفی همراه است که یکی از مهم‌ترین این برنامه‌ها مولودی‌خوانی است که طنین آن نه‌تنها در مساجد و اماکن مذهبی که حتی در منازل شخصی نیز دنبال می‌شود. مشارکت مردم در برنامه‌های مذهبی به‌ویژه در ماه مولود در استان کردستان یکی از رسوم دیرینه است که به‌رغم گذشت سال‌های بسیار همچنان با شور و شوق زیادی دنبال می‌شود و هر زمان که می‌گذرد مردم با جدیت بیشتری در اینگونه برنامه‌ها مشارکت دارند. در کردستان که همانند چند استان دیگر تلفیقی از مردم شیعه و سنی است، همه‌ساله برنامه‌های ماه ربیع‌الاول به‌ویژه هفته‌وحدت با جدیت هر چه تمام‌تر دنبال می‌شود و درحال‌حاضر می‌توان کردستان را نمود عینی از وحدت و همدلی در کشور عنوان کرد. به‌رغم این‌که استان کردستان دارای بیش از 3هزار مسجد، تکیه و اماکن مذهبی است و در طول سال میزبان برنامه‌های مختلف است ولی در ایام هفته‌وحدت نه‌تنها امکان مذهبی که حتی منازل شخصی مردم نیز میزبان مراسم‌های مولودی‌خوانی و دف‌نوازی است.
هرچند که در طول‌سال نیز مراسم‌های مولودی‌خوانی در مساجد و تکایا از سوی مردم برگزار می‌شود ولی در ایام ماه مولود این مراسم‌ها با مشارکت مردم بیشتری و به‌صورت مستمر برگزار می‌شود که در آن معمولا مردم نیز مشارکت کرده و به‌صورت جمعی هزینه‌های مورد نیاز برای این مراسم‌ها را تأمین می‌کنند. مراسم مولودی‌خوانی به شکلی است که اشعاری با نثر زیبا در وصف حضرت محمد(ص) از کودکی تا زمان وفات سروده شده و یک‌نفر که صدای خوش دارد، همراه با نوای دف، دو طبل و شمشال آنها را می‌خواند و جمع حاضر نیز بعضی از مصراع‌ها را تکرار کرده و مراسم اینگونه ادامه می‌یابد. در این مراسم ابتدا چند آیه از قرآن مجید تلاوت می‌شود، بعد از بیان مقدمه‌ای کوتاه، فصلی از «قصیده بردیه» خوانده می‌شود، این اولین و معمولی‌ترین بخش از مولودی‌خوانی است که البته همه حاضران در این محفل این اشعار را حفظ هستند و همزمان و همصدا در نوبت خود، شعرهای سربند را تکرار می‌کنند که نوای خوش به وسیله دف، تاس، دوطبله و گاهی شمشال نیز همراهی می‌شود. مولودنامه اشعاری زیبا و روان در وصف حضرت محمد(ص) از کودکی تا زمان فوت ایشان است. بعد از پایان این بخش از مراسم، سخنران که معمولا یکی از روحانیون حاضر در این محفل است، بحثی را آغاز می‌کند که محتوای آن عظمت قرآن یا شخصیت و رسالت پیامبر(ص) یا هر مطلب دینی دیگری است که بیشتر جنبه تشویق مسلمانان برای تازه‌کردن عهد و پیمانشان با خدا را دارد.
بعد از آن موضوع اصلی مولود نامه شروع می‌شود و آن تاریخچه‌ای است قبل از تولد حضرت محمد(ص)، دوران کودکی، نوجوانی و جوانی و شناخت خدا و عبادات و چگونگی بعثت آن حضرت که با سروده‌های بسیار روان و شیوا توسط افراد خوش‌صدا و به نوبت خوانده می‌شود. در پایان با خواندن خطبه الوداع که آخرین خطبه پیامبر اسلام(ص) است، حاضران به احترام حضرت بپا می‌خیزند و رو به قبله ایستاده، آوای خوش «یا محمد مصطفی» را می‌خوانند و برای حاضران، شفای بیماران، ترقی اسلام و مسلمین به‌طور دسته‌جمعی در فضایی سرشار از سرور و قلب‌هایی پر از محبت، ایمان، معنویت و اخلاص و عشق به پیغمبر(ص) دعا می‌کنند. همزمان با برگزاری مراسم‌های مولودی‌خوانی در منازل، آیین‌های ویژه‌ای نیز با مشارکت اهالی محل و البته به شکلی گسترده‌تر و با مشارکت جمعی از اقشار مختلف مردم در مساجد نیز برگزار و در آن گروه‌های دف‌نوازی و مولودی‌خوانی به اجرای برنامه می‌پردازند.
نذر و نذورات در ماه مولود، میان مردم کردستان از جایگاهی ویژه برخوردار است. توزیع نذر و نذورات در ایام ماه مولود نیز در استان کردستان رونق خاصی دارد، به‌گونه‌ای که هر فرد به اندازه وسع و توانایی خود در این ایام اقدام به توزیع نذورات کرده و بیشتر آن را میان افراد نیازمند توزیع می‌کند که البته اکثر خانواده‌های کردستانی هم در این ایام اقدام به توزیع خرما بین همسایگان خود می‌کنند.
انجام نذورات در مناطق روستایی کردستان نیز با شکوه بیشتری از گذشته دنبال می‌شود و به‌گونه‌ای است که هر خانواده‌ای معمولا یک گوسفند را از ابتدای سال برای مولودی در ایام میلاد حضرت محمد(ص) قرار داده و در این ماه گوشت آن را بین مردم و خانواده‌های همسایه و نیازمند توزیع می‌کند.
در کنار اینگونه برنامه‌ها، دیدار از خانواده‌هایی که در طول سال‌جاری یکی از اقوام خود را از دست داده و کمک به آزادسازی زندانیان و افراد نیازمند از دیگر آیین‌هایی است که در مناطق مختلف کردستان و در ایام ماه ربیع‌الاول برگزار می‌شود و با توجه به گذشت سال‌های بسیار ولی مراسم مولودی‌خوانی همچنان با شور وصف‌ناشدنی از سوی مردم کردستان برگزار و این ایام گرامی داشته می‌شود.
همزمان با این مهم و از زمان نام‌گذاری هفته‌وحدت از سوی بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران، برنامه‌های مختلفی از سوی مردم دنبال می‌شود و در کنار این مهم، ادارات و سازمان‌های دولتی نیز در جریان برگزاری این مراسم‌های ویژه مشارکت و همراهی دارند. براساس اعلام مدیر مرکز بزرگ اسلامی غرب کشور، همزمان با ایام هفته‌وحدت در استان کردستان، برنامه‌های مختلفی تدارک دیده شده است که ازجمله مهم‌ترین این برنامه‌ها می‌توان به برگزاری مراسم‌های مولودی‌خوانی و نشست‌ها و همایش‌های مختلف در راستای تأکید بر وحدت در جامعه اشاره کرد.