[راضیه زرگری] در اختیار داشتن تسهیلات حرکتی مثل عصا، پروتز و ویلچر برای توانیابها و معلولان یکی از مهمترین ابزاری است که آنها را قادر میسازد در جامعه بهعنوان یک شهروند فعال حضور داشته باشند؛ البته فراهمبودن زیرساختهای شهری مناسب برای استفاده معلول شرط دیگر مهم و ضروری است که متأسفانه زیرساختهای شهری ما در این موضوع توسعه درخوری نداشته است؛ با این حال، تسهیلات حرکتی شخصی میتواند تا حد زیادی کمبودها را برای توانیاب جبران کند. اوایل اسفندماه بود که یک دوره تخصصی در معاونت توانبخشی جمعیت هلالاحمر با مشارکت کمیته بینالمللی صلیبسرخ برگزار شد؛ نخستین دوره تخصصی و رسمی آموزشی حوزه ویلچر با همکاری مستقیم انجمن بینالمللی ارتز و پروتز. دورهای بسیار ضروری و نوآورانه که بعد از سالها که نیازش در جامعه حس میشد، با همت معاونت توانبخشی جمعیت هلالاحمر برگزار شد. هرچند مصادفشدن این کارگاه با شیوع ویروس کرونا در کشور باعث شد انعکاسی که باید نداشته باشد. آقاجانی، معاون اداره کل توانبخشی جمعیت هلالاحمر در گفتوگو با «شهروند» میگوید: «در ایران پیش از این بنیاد جانبازان و دانشگاههای علوم پزشکی درباره موضوع ویلچر سمینار و کنگره داشتند، اما کارگاه آموزش تخصصی به این شکل برای نخستین بار است که برگزار شده است.» همزمانی با شیوع ویروس و تشکیل کمیته مقابله با کرونا تا حدودی این کارگاه را تحت تأثیر قرار داد، آقاجانی توضیح میدهد: «کارگاه حتی در نیمه راه در آستانه تعطیلی هم پیش رفت، اما چون هماهنگیها انجام شده بود و نماینده و مدرس کمیته بینالمللی صلیبسرخ در ایران حاضر شده بودند، کارگاه که تجمع افراد زیادی هم نداشت، با رعایت موارد بهداشتی برگزارشد. نکته مثبت این کارگاه آموزشی این بود که مخاطبان آن، هم کارشناسان مددکاری بودند و هم مددجویان استفادهکننده از ویلچر. درواقع تنوع مخاطبان باعث شد هر کسی سهم خودش را از دوره آموزشی ببرد. بلدبودن تعمیر ویلچر برای کسی که قرار است یک عمر با آن زندگی کند، بسیار مهم است.» این مسئول معاونت توانبخشی هلالاحمر توضیح میدهد: «تغییر نشیمنگاه، تعمیر چرخ و دیگر قسمتهای ویلچر کیفیت استفاده از آن را برای مددجو ارتقا میدهد و استفادهکردن از ویلچر سالم برای او لذتبخش میشود. این دوره برای مددجویان انعکاس خوبی داشت و براساس گزارشهای کارشناسی رضایتمندی معلولان شرکتکننده را به دنبال داشت.»هدف کارگاه از یک طرف ارتقای سطح علمی و مسائل بالینی کارشناسان توانبخشی بود و از طرف دیگر بالابردن مهارتهای مددجویان در نگهداری و تعمیر ویلچر. به گفته آقاجانی این دوره بهعنوان فتح باب دیگر دورههای تخصصی در این حوزه برگزار شد و با توجه به اینکه به امکانات خاصی نیاز ندارد و تکنولوژی خاصی برای آموزش نمیخواهد، تلاش جمعیت این است که روند آموزشی با موضوعات مشابه ادامه داشته باشد. با این حال، اطلاعات بهروز و تخصصی مدرس کارگاه حوزه اهمیت دارد؛ از این جهت که ما در کشورمان مدرس تخصصی حوزه ساخت و تعمیر ویلچر به تعداد زیاد نداریم و همین مسأله ارایه این آموزشها را مهمتر میکند. کارگاه تخصصی ساخت و تعمیر ویلچر سوم تا ششم اسفند در معاونت توانبخشی و درمان جمعیت هلال برگزار شد؛ کارگاهی که استفاده صحیح از ویلچر و نحوه صحیح کاربرد این وسیله را که عضوی از بدن توانیاب برای انجام کارهای شخصی و اجتماعی محسوب میشود، به او یاد داد تا همانطور که آقاجانی تأکیدمیکند معلول بتواند حداقل کارهای شخصی خودش را انجام دهد؛ مثلا از روی ویلچر به تختخواب برود و برعکس. یا اینکه چطور باید روی ویلچر بنشیند تا از انحرافهای کمر ناشی از بد نشستن جلوگیری شود، به علاوه اگر ویلچر دچار مشکل شد، شخص استفادهکننده بتواند در حد اولیه مکانیزمهای تعمیر آن با کمترین امکانات را یاد بگیرد و به قول معروف کار خودش را راه بیندازد. فرآیندی که به مستقلشدن مددجو برای زندگی اجتماعی بسیار کمک میکند. آقاجانی همچنین به جنبه روانشناسی آموزشهای ارایهشده در این کارگاه اشاره میکند: «بسیاری از افراد بر اثر حادثه ویلچرنشین میشوند؛ این افراد از نظر روحی باید آمادگی لازم برای نشستن روی این وسیله را که در ادامه زندگی همراهشان است، پیدا کنند. بر همین اساس یکی از مباحث مهم ارایهشده در این کارگاه حمایتهای روانی بود. این دوره میتواند با بررسیهای بیشتر ادامه پیدا کند و در مراحل بعد به صورت خاص و تخصصیتر برای کارشناسان و مددجویان به صورت مجزا برگزار شود؛ در هر حال در کارگاه آموزشی مقدماتی ویلچر قطعا اولویت با مددجو بود، همچنین ارتقای مهارتهای استفاده از ویلچر توسط خود فرد و در کنارش مهارتهای ویژه کارشناسان هم ارایه شد.»